سرویس خبری ایران من: در تحولی چشمگیر که نشان از ورود جنگ اوکراین به مرحلهای تازه دارد، کییف برای نخستین بار از موشکهای پیشرفته استورم شدوی بریتانیایی برای حمله به عمق خاک روسیه استفاده کرد. این اقدام که تنها یک روز پس از بکارگیری موشکهای آمریکایی ATACMS صورت گرفت، با واکنشهای گستردهای در سطح بینالمللی روبرو شده و نگرانیها از تشدید درگیریها را افزایش داده است. در این گزارش به بررسی جزئیات این رویداد و پیامدهای احتمالی آن میپردازیم.
تشدید درگیریها با استفاده از تسلیحات پیشرفته غربی
اوکراین روز چهارشنبه تعدادی موشک کروز استورم شدو بریتانیایی را به سمت روسیه شلیک کرد. این جدیدترین سلاح غربی است که به این کشور اجازه استفاده از آن علیه اهداف روسی داده شده است، تنها یک روز پس از شلیک موشکهای آمریکایی ATACMS.
این حملات به طور گسترده توسط خبرنگاران جنگی روس در تلگرام گزارش و توسط یک مقام دولتی به شرط ناشناس ماندن تأیید شد.
کرملین هشدار داده است که هرگونه استفاده از تسلیحات غربی برای حمله به مناطق خاک روسیه، به منزله گامی خطرناک در تشدید درگیریها خواهد بود. کییف میگوید برای دفاع از خود به توانایی هدف قرار دادن پایگاههای پشتیبانی روسیه که از تهاجم مسکو حمایت میکنند نیاز دارد، تهاجمی که این هفته وارد هزارمین روز خود شد.
خبرنگاران روسی حاضر در جبهه جنگ، در کانالهای تلگرامی خود ویدئوهایی منتشر کردند که در آن صدای برخورد موشکها به منطقه کورسک به وضوح شنیده میشود. در این ویدئوها صدای دستکم چهارده انفجار سهمگین ضبط شده که پیش از هر انفجار، صدای سوتکشان موشکهای در حال فرود به گوش میرسد. این تصاویر که در یک منطقه مسکونی فیلمبرداری شده، دود سیاهی را نشان میدهد که از دوردست برمیخیزد.
کانال تلگرامی طرفدار روسیه “دو سرهنگ” گفت که اوکراین تا ۱۲ موشک استورم شدو به منطقه کورسک شلیک کرده و تصاویری از قطعات موشک با نام واضح استورم شدو منتشر کرد.
واکنشهای بینالمللی به حملات موشکی جدید
سخنگوی کیر استارمر، نخستوزیر بریتانیا گفت که دفتر وی درباره گزارشها یا موضوعات عملیاتی اظهارنظر نخواهد کرد.
بریتانیا پیشتر به اوکراین اجازه استفاده از استورم شدو در خاک اوکراین را داده بود. دولت کییف برای کسب اجازه استفاده از چنین سلاحهایی برای حمله به اهداف عمیق در خاک روسیه به متحدان غربی فشار آورده و این هفته، دو ماه پیش از پایان دوره ریاست جمهوری بایدن، چراغ سبز استفاده از ATACMS را از او دریافت کرد.
تحولات دیپلماتیک و نگرانیهای امنیتی
جانشین بایدن، دونالد ترامپ رئیسجمهور منتخب، گفته است که به جنگ پایان خواهد داد، بدون آنکه بگوید چگونه. طرفهای درگیر این را به معنای احتمال فشار برای مذاکرات صلح تفسیر کردهاند – که از ماههای اولیه جنگ تاکنون برگزار نشده – و تلاش میکنند پیش از مذاکرات موقعیت قدرتمندی به دست آورند.
موشکهای استورم شدو با برد بیش از ۲۵۰ کیلومتر به اوکراین توانایی هدف قرار دادن اهداف در عمق بیشتری از خاک روسیه را میدهد.
به گفته مقامات کییف، روسیه که از فوریه ۲۰۲۲ تهاجم خود را به خاک اوکراین آغاز کرده، پیش از این نیز با نادیده گرفتن محدودیتهای تسلیحاتی، دست به حملات گسترده علیه شهرهای اوکراین زده است. این حملات عمدتاً با استفاده از بمبهای سنگین هوایی هوشمند صورت گرفته است.
کشورهای غربی میگویند ورود بیش از ۱۰,۰۰۰ سرباز کره شمالی برای جنگیدن در کنار روسیه در هفتههای اخیر، تشدید تنشی بود که مستلزم پاسخ است.
اولین استفاده از موشکهای آمریکایی ATACMS در روز سهشنبه که به سمت یک زرادخانه روسی در منطقه بریانسک شلیک شد، واکنش قاطع مسکو را برانگیخت که تغییر در دکترین هستهای خود را برای پایین آوردن آستانه استفاده از سلاحهای اتمی اعلام کرد. واشنگتن گفته است نیازی به تنظیم وضعیت هستهای خود نمیبیند و مسکو را به استفاده از لفاظی غیرمسئولانه متهم کرده است.
چشمانداز جنگ و تأثیر تغییرات سیاسی
تحلیلگران نظامی گفتهاند موشکهای دوربرد احتمالاً برتری قاطعی به اوکراین در جنگ نخواهند داد اما میتوانند به تقویت موقعیت آن کمک کنند، بهویژه در نبرد برای باریکهای از خاک در منطقه کورسک روسیه که در ماه اوت تصرف کرد.
در پی تشدید تنشها بر سر استفاده از موشکها، سفارت آمریکا در کییف صبح روز چهارشنبه فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورد. مقامات آمریکایی دلیل این تصمیم را احتمال وقوع حملات هوایی گسترده عنوان کرده و آن را اقدامی احتیاطی خواندند.
به صدا درآمدن آژیر خطر در ساعات اولیه بعد از ظهر، موجی از نگرانی و اضطراب را در پایتخت به راه انداخت. اما سازمان اطلاعات نظامی اوکراین گفت تهدید گسترده حملات پهپادی و موشکی در سراسر کشور جعلی است و روسیه را متهم کرد که با انتشار پیامهای آنلاین درباره آن سعی در ایجاد وحشت دارد.
سفارتخانههای ایتالیا و یونان نیز اعلام کردند درهای خود را بستهاند. سفارت فرانسه باز ماند اما از شهروندان خود خواست محتاط باشند.
سرگئی ناریشکین، رئیس سازمان اطلاعات خارجی روسیه در مصاحبهای که روز چهارشنبه منتشر شد، گفت مسکو علیه کشورهای ناتو که حملات موشکی دوربرد اوکراین به خاک روسیه را تسهیل میکنند، تلافی خواهد کرد.
شرایط جنگ در حال حاضر به شدت متزلزل و نامشخص است. روسها حدود بیست درصد از خاک اوکراین را در اشغال خود دارند و از سوی دیگر، حضور نیروهای نظامی کره شمالی در منطقه کورسک روسیه، اوضاع را پیچیدهتر کرده است. علاوه بر این، با روی کار آمدن ترامپ، آینده کمکهای غربی به اوکراین در هالهای از ابهام قرار گرفته است، به ویژه آنکه بسیاری از نامزدهای پیشنهادی او برای پستهای دولتی، از مخالفان سرسخت حمایت از کییف به شمار میروند.
روز یکشنبه، روسیه حمله موشکی و پهپادی به شبکه برق ملی اوکراین انجام داد که هفت کشته برجای گذاشت و نگرانیها را درباره دوام شبکه انرژی آسیبدیده تازه کرد.