سرویس خبری ایران من: در پی تحولات اخیر سوریه و چالشهای جدید در منطقه، بررسی دیدگاههای مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران درباره حضور ایران در سوریه و آینده محور مقاومت اهمیت ویژهای یافته است. در این متن، با استناد به سخنان مقام معظم رهبری و گفتگو با دبیر شورای عالی امنیت ملی، به تحلیل جامع شرایط کنونی و چشمانداز آینده پرداخته میشود.
تحولات سوریه و واکنشهای بینالمللی
به گزارش ایران من، با سقوط دولت سوریه به دست مهاجمین مسلّح، سؤالات و ابهامات زیادی ایجاد شد. دشمنان محور مقاومت که از سالها پیش، به طور مستمر و سنگین، دربارهی حضور ایران در سوریه مشغول عملیّات روانی و رسانهای بودند، فضای جدید را برای ورود به مرحلهی تازهای از این عملیّات روانی و رسانهای مهیّا دیدند و انواع و اقسام شبهات و اکاذیب ریز و درشت را به طور گسترده دربارهی محور مقاومت، حضور ایران در سوریه، چرایی و چگونگی این سقوط و موضوعات مشابه دیگر مطرح کردند.
دیدگاه رهبری و تحلیل شرایط
رهبر معظّم انقلاب اسلامی چهارشنبه هفته گذشته در یک سخنرانی مهم دربارهی وقایع سوریه، «آنچه واقع شده و احیاناً سعی میشود از چشمها مخفی بماند» را تبیین کرده و در ادامه «وضع خودمان، حرکت خودمان، حرکت منطقه، آیندهی منطقه» را نیز ترسیم کردند.
بررسی جزئیات حضور ایران در سوریه
منطق حضور و پیششرطهای آن، چرایی کاهش حضور ایران در سوریهی پساداعش، تفاوتهای داعش و مسلّحین حاکم بر سوریه، نحوه برخورد ایران با این مسلّحین در سالهای گذشته و نوع نگاه به آنها، چرایی عدم مداخلهی نظامی ایران در وقایع اخیر سوریه و بالاخره تأثیر این وقایع بر محور مقاومت و پشتیبانی از آن، از جمله موضوعاتی است که در این گفتوگوی تفصیلی به آن پرداخته شده است.
مبانی امنیت ملی و نقش مردم
بنمایه نظری نگاه جمهوری اسلامی و به تبع آن مجموعههای امنیّتی کشور ــ که نقطهی همگرایی همهی آنها دبیرخانهی شورای عالی امنیّت ملّی است ــ به مقولهی «امنیّت ملّی» چیست؟
از نظر ما، مردم ستون امنیّت ملّی هستند. انقلاب اسلامی با مردم پیروز گرفت، با مردم ایجاد شد و با مردم باقی ماند. همهی نظریّاتی که حولوحوش مسئلهی «امنیّت ملّی» مطرح میشود، ذیل ستون مردم است. «مردم» هم که عرض میکنم، یعنی همهی مردم؛ چون همهی مردم انقلاب کردند. این تصوّر که فکر کنیم یک گروه خاصّی در کشور انقلاب کردند، تصوّر درستی نیست. بله، در کارهای مختلف، سهمها متفاوت بوده است ــ در یک جایی یکی سهم بیشتری داشته است، در یک جای دیگری کس دیگری سهم بیشتری داشته است ــ امّا همهی ملّت ایران انقلاب کردند.
این دیدگاه هم در مبانی نظری و مواضع عملی رهبر انقلاب ریشه دارد. همین دو سه سال پیش بود که ایشان فرمودند جمهوری اسلامی بدون مردم معنا ندارد و بدون مردم هیچ است. (۱) این انقلاب از اوّل بنایش را بر این گذاشت که با مردم حرکت کند، قدرتش را در حضور مردم ببیند، قدرت مردم را قدرت خودش ببیند. به تعبیر حضرت آقا، «مردمسالاری دینی» یعنی اینکه بر اساس اسلام، «مردم»، سالار جامعه و امور خویش هستند(۲) و انقلاب این صدا را در دنیا هم بلند کرد. لذا هر جایی هم که انقلاب اسلامی رفته، شاخصهاش این است که مردم بالا آمدند، نه یک فرد.
در مورد سوریه هم اگر یک بحثهایی راجع به این موضوع میشود، مسئله این است که دولت سوریه را ما بالا نیاوردیم؛ دولت خاندان اسد قبل از ما بود، محکم هم بود و به دلیل وجه اشتراک بزرگ و ستودنی در سازشناپذیری با رژیم صهیونیستی و مقاومت در برابر آمریکا و اسرائیل، یک تعاملاتی با هم داشتیم و حمایت متقابل داشتیم.
دوّمین نکته مهم که ما رعایت میکنیم، نظریّه رهبر معظّم انقلاب مبنی بر «آرمانگرایی واقعبینانه» است. ایشان در برابر دوگانهی رایج «آرمانگرایی» یا «واقعبینی»، این نظریّه را مطرح فرمودند و تأکید کردند که آرمانگرایی بدون واقعبینی توهّم است و واقعبینی بدون آرمان هم روزمرّگی است