سرویس خبری ایران من: تحولات اخیر در سوریه و نقش ترکیه در این کشور، توجه رسانههای بینالمللی را به خود جلب کرده است. گزارشها حاکی از آن است که ترکیه با حمایت از گروههای مسلح در سوریه، بهویژه هیئت تحریرالشام، در حال پیشروی بیش از حد در این کشور است. این اقدامات ترکیه نشاندهنده اعتمادبهنفس بیش از حد آنکارا بوده و ممکن است خطر بیثباتی مضاعف در منطقه را به همراه داشته باشد. در ادامه به بررسی جزئیات بیشتر این موضوع میپردازیم.
حمایت ترکیه از هیئت تحریرالشام
به گزارش ایران من، فارن پالسی رسانه تحلیلی آمریکایی در مقالهای با اشاره به حمایت دولت ترکیه از گروههای مسلحی که با سرکردگی «هیئت تحریرالشام» بر سوریه مسلط شدند، گزارش داد که اقدامات آنکارا نشاندهنده اعتمادبهنفس بیش از حد آن بوده و ممکن است خطر بیثباتی مضاعف در منطقه را به همراه داشته باشد.
«سینان جیدّی» پژوهشگر ارشد مسائل ترکیه در اندیشکده «بنیاد دفاع از دموکراسیها» اخیراً در مقالهای در نشریه «فارن پالسی» نوشته ممکن است ترکیه بیش از حد در سوریه پیشروی کرده باشد. او با اشاره به پیشرفت سریع تحولات، گفت به نظر میرسد «رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهور ترکیه به دنبال تسلط بر آینده سیاسی سوریه است و در این مسیر با مسکو و تهران رقابت میکند.
این تحلیلگر در مطلب تازهای که در پایگاه تحلیلی «۱۹۴۵» مستقر در آمریکا منتشر شده، میگوید حتی عبارت «بازی با آتش» هم برای توصیف اقدامات اردوغان در سوریه کافی نیست و این اقدامات باید دولت جدید «دونالد ترامپ» را در آمریکا عمیقاً نگران کند، زیرا اردوغان احتمالاً قصد دارد ترکیه را بهعنوان بخشی از راهحل مشکلات سوریه معرفی کند و این میتواند خطر تشدید بیثباتی در منطقه را به همراه داشته باشد.
احتمال حمایت تسلیحاتی ناتو از هیئت تحریرالشام
به نظر میرسد که آنکارا در حال آمادهسازی هیئت تحریر الشام برای در دست گرفتن قدرت در سوریه است. ترکیه این گروه را بهعنوان سازمانی معرفی میکند که میتواند دولتی بوروکراتیک ایجاد کند، نظم و قانون را برقرار کند و به مردم سوریه که تنوع جمعیتی بالایی دارند، خدمت کند. به همین دلیل است که آنکارا، بهعنوان یکی از اعضای ائتلاف ناتو، پیشنهاد حمایت تسلیحاتی از هیئت تحریرالشام را مطرح کرده است.
احتمال حمایت تسلیحاتی یک عضو ناتو از این گروه در حالی مطرح شده که هیئت تحریرالشام ریشههایی در القاعده دارد و رهبران آن – برخلاف اعضای ناتو – با اشغالگری اسرائیل مخالفت دارند. به باور این تحلیلگر، اردوغان میخواهد با کنترل «ابومحمد الجولانی» رهبر تحریرالشام، سازوکارهای این گروه را مطابق با دیدگاههای خود شکل دهد تا به هدف نهاییاش دست یابد؛ یعنی نابودی منطقه خودمختار کردها در شمال سوریه.
تهدیدات علیه کردهای سوریه
این منطقه از خاک سوریه تحت کنترل «حزب اتحاد دموکراتیک سوریه» و «نیروهای دموکراتیک سوریه» موسوم به «قسد» قرار دارد، گروهی نظامی که تحت حمایت آمریکا قرار داشته و آنکارا آن را تهدیدی جدی علیه خود میداند.
سینان جیدی که استادیار «مطالعات امنیتی» در دانشگاه «سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده» است، میگوید هدف اردوغان از تشدید فشار بر کردها در واقع منحرف کردن توجهات شهروندان ترکیه از شکستهای اقتصادی دولتش است. گزارشها حاکی از آن است که ترکیه در حال حاضر بین ۱۶ تا ۱۸ هزار نیروی مسلح در سوریه داشته و در حال بسیج نیرو در امتداد مرز در نزدیکی «کوبانی» (عینالعرب) است تا کنترل حزب اتحاد دموکراتیک سوریه و نیروهای قسد را از بین ببرد. این تحلیلگر همچنین احتمال میدهد که اردوغان بخشی از پناهجویان سوری که در ترکیه حضور دارند را در این منطقه ساکن کند تا یک منطقه حائل ایجاد شود.
چشمانداز آمریکا در قبال سوریه
ترامپ که در انتخابات ریاستجمهوری امسال آمریکا در نوامبر پیروز شده و در ماه نخست سال میلادی آینده وارد کاخ سفید خواهد شد، اخیراً اقدامات اردوغان را «غیردوستانه» توصیف کرد. به باور این تحلیلگر، ترامپ ممکن است مسئله سوریه را بهطور کامل نادیده گرفته و سیاست اولویتبخشی به مسائل داخلی آمریکا را در پیش بگیرد. از سوی دیگر، ممکن است او از سوریه بهعنوان اهرمی در برابر روسیه و ایران استفاده کند تا جنگ اوکراین را به پایان رسانده و تنشها میان تهران و تلآویو را کاهش دهد.
در این گزارش با اشاره به اینکه ایالات متحده و غرب در مسئله حمایت از متحدان کرد خود با آنکارا تعارض دارند، تروریستی خواندن نیروهای کرد در سوریه اقدامی نامناسب عنوان شده است.
در این گزارش آمده است: «یک توافق ساده درباره تضمینهای امنیتی میان اردوغان و رهبران حزب اتحاد دموکراتیک سوریه، میتواند نگرانیهای ترکیه را برطرف کند.»