سرویس خبری ایران من: تنشهای دیپلماتیک میان ایالات متحده آمریکا و پاناما بر سر کنترل کانال استراتژیک پاناما وارد مرحله جدیدی شده است. این مناقشه که با اظهارات اخیر رئیسجمهور منتخب آمریکا مبنی بر لزوم بازگشت کنترل کانال به ایالات متحده شکل گرفته، واکنش قاطع مقامات پانامایی را در پی داشته است. اهمیت این کانال بهعنوان یکی از حیاتیترین مسیرهای تجارت دریایی جهان و نقش آن در اقتصاد منطقه، این مناقشه را به یکی از موضوعات مهم روابط بینالملل تبدیل کرده است.
تهدید آمریکا برای بازپسگیری کنترل کانال پاناما
به گزارش ایران من، رئیسجمهور منتخب آمریکا در حالی تهدید به بازگرداندن کنترل کانال پاناما به این کشور کرده که سالها پیش تحت یک توافق کنترل آن را به پاناما واگذار کرده است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، پس از متهم کردن پاناما به اعمال تعرفههای سنگین به کشتیهای آمریکایی که از یکی از شلوغترین آبراههای جهان عبور میکنند، تهدید کرد که کنترل این کانال به آمریکا بازگردد.
وی با انتشار پیامی در رسانه اجتماعی خود نوشت: با نیروی دریایی و بازرگانی آمریکا به شیوهای بسیار ناعادلانه و غیرعادلانه رفتار شده است؛ هزینههایی که پاناما دریافت میکند، مضحک است.
رئیسجمهور منتخب آمریکا سپس طی یک سخنرانی در آریزونا بار دیگر به این موضوع پرداخت.ترامپ همچنین چین را در ارتباط با این کانال که اقیانوس اطلس را به اقیانوس آرام متصل میکند، هدف انتقاد قرار داد.
واکنش پاناما به ادعای آمریکا
ازسوی دیگر خوزه رائول مولینو، رئیسجمهور پاناما در پاسخ به این تهدید ترامپ، یادآور شد: حاکمیت ما بر کانال پاناما غیرقابل مذاکره است.
مولینو در پیامی ضبطشده که در شبکههای اجتماعی منتشر شد، گفت: هر متر مربع از کانال پاناما و مناطق اطراف آن متعلق به پاناماست و به همین ترتیب ادامه خواهد یافت.
پیشینه تاریخی کانال پاناما
درباره کانال پاناما و ادعای مالکیت آمریکا بر آن آمریکا این کانال را در سال ۱۹۱۴ ساخت و برای چندین دهه قلمرو اطراف این گذرگاه را اداره کرد، اما واشنگتن در سال ۱۹۹۹ پس از یک دوره مدیریت مشترک، کنترل این کانال را بهطور کامل به پاناما واگذار کرد.
این کانال، کلیدی برای اقتصاد پاناماست و حدود یکپنجم درآمد سالانه دولت این کشور را تولید میکند.
آمریکا در سال ۱۹۹۹ تحت معاهدهای که در سال ۱۹۷۷ تحت ریاستجمهوری جیمی کارتر امضا شد، کنترل آبراه پاناما را رها کرد.
این کشور از کنترل کانال پاناما بهعنوان بخشی از معاهده توریجوس-کارتر در سال ۱۹۷۷ صرفنظر کرد؛ این معاهده نتیجه فشار قابل توجه کشورهای آمریکای لاتین از جمله پاناما برای پایان دادن به کنترل آمریکا بود که بهعنوان نماد امپریالیسم تلقی میشد.
پاناما کنترل کامل این کانال را در ۳۱ دسامبر ۱۹۹۹ به دست آورد و آمریکا به نقش خود در عملیات از طریق اداره کانال پاناما تحت توافقنامه بیطرفی ادامه داد.
اهمیت استراتژیک کانال برای آمریکا
این کانال برای آمریکا بسیار مهم است و با حذف سفر طولانی در اطراف کیپهورن، زمان سفر کشتیهای آمریکایی را بهطور قابلتوجهی کاهش میدهد.
براساس دادههای مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی (CSIS) از سال ۲۰۱۹، ۶۶ درصد از ترافیک باری که از کانال عبور میکند، سفر خود را در یک بندر آمریکایی آغاز یا به پایان رسانده است.
علاوه بر این، کانال پاناما برای تجارت انرژی آمریکا ضروری است، زیرا از حملونقل نفت و گاز طبیعی مایع (LNG) پشتیبانی میکند.