سرویس خبری ایران من: روابط ایران و چین در سالهای اخیر از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. سفر اخیر وزیر امور خارجه ایران به چین، فرصتی برای بررسی ابعاد مختلف این روابط و چشمانداز آینده آن فراهم کرده است. در این گزارش، ضمن بررسی جوانب مختلف این سفر دیپلماتیک، نگاهی عمیق به استراتژیهای چین در عرصه بینالملل و تأثیر آن بر روابط دوجانبه خواهیم داشت.
اهمیت سفر وزیر امور خارجه به چین
به گزارش ایران من، باتوجه به اهمیت برهه زمانی سفر سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان به چین و به منظور بررسی ابعاد مختلف این سفر دیپلماتیک که ماحصل آن دیدار و تبادل نظر با وزیر خارجه چین، دبیرکل سازمان همکاری شانگهای و البته توافقات مختلف در جهت توسعه همکاری ها و تعاملات میان تهران و پکن بود، گفتوگویی با «ابراهیم رحیم پور»، دیپلمات باسابقه و معاون پیشین وزارت امور خارجه انجام دادیم.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، برای اولین بار به عنوان وزیر، به چین سفر کرده است. این سفر از نظر من یک سفر عادی و طبیعی به شمار میآید و نباید به عنوان یک رویداد فوقالعاده یا اضطراری تلقی شود. به طور کلی، وزرای امور خارجه و دولتهای جدید معمولاً در ابتدای کار خود به کشورهایی که اولویت بیشتری دارند، سفر میکنند و تعاملات دیپلماتیک در سطوح مختلف، از رؤسای جمهور گرفته تا مقامات وزارت امور خارجه، امری متداول است.
استراتژی چین در روابط بینالملل و نحوه تعامل با ایران
چینیها در مواجهه با بحرانها، با خونسردی و احتیاط بسیار عمل میکنند. تغییراتی که در مناطق مختلف رخ میدهد، از دید دقیق و موشکافانه آنها پنهان نمیماند، اما عجلهای برای واکنش نشان دادن ندارند. آنها ترجیح میدهند از ابزارهای غیرنظامی برای تأثیرگذاری استفاده کنند، از جمله ابزارهای اقتصادی و دیپلماتیک.
چین در حال حاضر، شریک اول تجاری حدود ۷۰ کشور جهان است و این ظرفیت اقتصادی به آن امکان میدهد که در تعاملات بینالمللی با مهارت عمل کند. از طریق سرمایهگذاری و همکاری اقتصادی، چین توانسته است جایگاه مؤثری در مناطق مختلف، از جمله غرب آسیا، به دست آورد.
نقش چین در تحولات منطقهای و مسئله برجام
تحولات اخیر در غرب آسیا، بهویژه در یک سال و چند ماه گذشته، نشان میدهد که چینیها از جمله برندگان این تغییرات بودهاند. هرچند که این روند هنوز به تثبیت نهایی نرسیده است و اقداماتی که اسرائیل و تا حدی ترکیه انجام میدهند، در تعیین مسیر نهایی نقش دارند.
چینیها تمایلی ندارند که ایران در تنشهای بیش از حد با غرب، به ویژه ایالات متحده، قرار گیرد. این امر نه تنها به نفع ایران نیست، بلکه برای چین نیز سودمند نیست. بنابراین، چین همزمان با رعایت تحریمهای بینالمللی، در مسائل مرتبط با برجام و دیگر تحولات جهانی، در حد امکان با ایران همراهی کرده است.
دورنمای روابط ایران و چین در شرایط کنونی
به طور کلی، چین به عنوان رقیب اصلی آمریکا در عرصه اقتصاد جهانی، توانسته است با اتخاذ رویکردی متعادل و مبتنی بر منافع مشترک، روابط خود را با کشورهای مختلف تقویت کند و در برابر فشارهای قدرتهای بزرگ مقاومت نشان دهد. این ویژگی، از جمله امتیازات مهم چین در سیاست بینالملل به شمار میآید.
البته چین در روابط خود با دیگر کشورها، به ویژه در مسائل حساس بینالمللی، خط قرمزهایی دارد. پکن همیشه منافع ملی، امنیتی و اقتصادی خود را در اولویت قرار میدهد و هرگز حاضر نیست در راستای حمایت از دیگر کشورها، به بهای آسیب به این منافع دست به فداکاری بزند. در واقع، چین با دقت و حسابشده در روابط خود حرکت میکند و تلاش میکند تا از طریق دیپلماسی و سیاستهای متعادل، موقعیت خود را در عرصه جهانی حفظ کند.