سرویس خبری ایران من: اختلافات آبی میان ایران و افغانستان، یکی از چالش‌های مهم دیپلماتیک در منطقه به شمار می‌رود. در پی تحولات اخیر و ساخت سدهای جدید در افغانستان که بر میزان آب ورودی به ایران تأثیر گذاشته، وزارت امور خارجه ایران موضع رسمی خود را در این خصوص اعلام کرده است. این موضع‌گیری که با تأکید بر روابط تاریخی دو کشور و لزوم رعایت حقوق متقابل همراه است، نشان‌دهنده اهمیت مدیریت صحیح منابع آبی مشترک در روابط دو کشور همسایه می‌باشد.
روابط تاریخی و فرهنگی ایران و افغانستان
به گزارش ایران من، اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با اشاره به پیوندهای دیرپای هویتی، فرهنگی، نژادی، مذهبی و تمدنی دو ملت ایران و افغانستان و حضور نزدیک به پنج دهه‌ای میلیون‌ها تبعه افغانستان در ایران، حفظ و تعمیق مناسبات دو کشور در زمینه‌های مختلف را مستلزم احترام به منافع متقابل و پرهیز از اقدامات یکجانبه آسیب‌زا دانست.
اهمیت موافقتنامه‌های دوجانبه و حقوق آبی
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با تاکید بر اهمیت موافقتنامه‌های دوجانبه، اصول قابل اعمال حقوق بین‌الملل معاهداتی و عرفی و حقوق طبیعی مردمان پایین‌دست رودخانه‌های مشترک و نیز اصل حسن همجواری در بهره‌برداری منصفانه دو ملت از منابع آبی حاصل از رودخانه‌هایی که در طی قرون و اعصار متمادی به اقتضای جغرافیای طبیعی منطقه، از افغانستان به سمت ایران سرازیر بوده‌اند، گفت: از افغانستان انتظار می‌رود در استمرار جریان آب از رودخانه‌های مرزی که از سمت افغانستان به ایران جریان دارد، همکاری کرده و موانع ایجادشده را مرتفع نمایند.
چالش‌های سدسازی و مدیریت منابع آبی
بقائی در رابطه با ساخت یا آب‌گیری سدهای جدید در افعانستان و تاثیرات آن بر میزان آب ورودی به ایران، گفت: جمهوری اسلامی ایران بارها به طرق مقتضی به‌ویژه از مجاری دیپلماتیک رسمی و سازوکارهای کارکردی (فنی)، به طرف‌های افغان تاکید کرده است که بهره‌برداری از منابع و حوضه‌های آبی نمی‌تواند بدون رعایت حقوق ایران وفق معاهده‌های دوجانبه یا اصول و قواعد عرفی و نیز اصل مهم حسن همجواری و همچنین ملاحظات زیست‌محیطی صورت گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد که وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در تماس با مقام‌های ذیربط افغانستان اعتراض و نگرانی شدید خود را نسبت به تحدید نامتناسب آب‌های ورودی به ایران یا منحرف کردن مسیر طبیعی رودخانه‌هایی که منشا و منبع آبادانی و شکل‌دهی به مختصات طبیعی زیست‌محیطی هر دو سوی مرزهای مشترک بوده‌اند، ابلاغ کرده است و انتظار دارد کشور همسایه با در نظرداشتن منافع و مصالح دو ملت و با توجه به قواعد و موازین حقوقی بین‌المللی و معاهدات و تفاهمات دوجانبه و اصل حسن همجواری، تصمیم‌های مناسب را اتخاذ نمایند.
