سرویس خبری ایران من: با نزدیک شدن به دور جدید ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا و مطرح شدن بحث مذاکره مستقیم با این کشور از سوی برخی مقامات ایرانی، تحلیل شرایط پیش رو و راهکارهای مناسب برای مواجهه با این وضعیت اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. در این گفتگو، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، کارشناس سیاست خارجی و عضو سابق کمیسیون امنیت ملی، به بررسی ابعاد مختلف این موضوع می‌پردازد و دیدگاه‌های خود را درباره چگونگی تعامل با دولت آینده آمریکا مطرح می‌کند.
دیدگاه ترامپ نسبت به ایران و اولویت‌های سیاست خارجی آمریکا
فلاحت‌پیشه کارشناس سیاست خارجی با بیان اینکه معتقدم بخش عمده‌ای از سیگنال‌ها و چراغ سبز‌هایی که از ایران به ترامپ داده می‌شود، نه تنها سودی برای منافع ملی ندارد، بلکه می‌تواند به تضعیف موضع ایران هم بیانجامد، گفت: آن‌چیزی که مشخص است این است که ترامپ عامدانه تلاش می‌کند نامی از ایران نیاورد و زمانی که پیروز انتخابات شده تا به الان به جز یک مورد، که زیر فشار سوال خبرنگاران مجبور به موضع گیری در خصوص ایران شد، دیگر هیچ موضع مستقیمی درباره ایران نگرفت! به این دلیل که ایران حتی در ۲۰ اولویت اول ترامپ هم نیست.
او می‌گوید: بخش مهمی از اولویت ترامپ مسائل داخلی است و بیشترین وقت ترامپ صرف مذاکره با صاحبان بنگاه‌ها و شرکت‌های تجاری در آمریکا شده است؛ لذا نباید موضوع ایران را از زاویه بازیگرانی همچون نتانیاهو دید. این نتانیاهو است که تلاش دارد ایران را به اولویت اول ترامپ در خاورمیانه تبدیل کند.
این کارشناس سیاست خارجی با بیان اینکه سیاست ترامپ برون سپاری تحولات و موضوعات هزینه ساز در سیاست خارجی است، گفت: در موضوعاتی که ممکن است آمریکا دچار هزینه زیاد شود، سعی می‌کند این هزینه را دیگر بازیگران پرداخت کنند نه امریکا.
چالش‌های داخلی و ضرورت تقویت مؤلفه‌های امنیت ملی
فلاحت پیشه در ادامه تصریح می‌کند: تنها نکته‌ای که تا یک ماه آینده ایران باید در نظر بگیرد این است که مولفه‌های امنیت ملی خود را تقویت کند. اولین مولفه کاهش نارضایتی‌های داخلی خصوصا در زمینه اقتصادی است. ایران اگر در این مدت بتواند بخشی از مشکلات اقتصادی را حل کند، می‌تواند با نقطه ضعف کمتری در تعامل و یا حتی تقابل با ترامپ قراربگیرد.
فلاحت پیشه با طرح این نکته که ممکن است دو سناریو در قبال ایران از سوی امریکا شکل بگیرد، گفت: سناریو اول این است که بر اساس تجربه تاریخی که از ترامپ و نزدیکان او داریم، نزدیکانش مدام در حال موضع‌گیری‌های تند علیه ایران هستند و تجربه تاریخی ترامپ هم فشار حداکثری است.در سمت دیگر، ترامپ نه بر اساس تجربیات گذشته، بلکه بر اساس شرایط امروز دنیا و منافع ملی آمریکا این موضوع را باید ببیند که مهم‌ترین چالش خارجی آمریکا می‌تواند اوکراین باشد.
روابط منطقه‌ای و موضع کشورهای اروپایی
موضوع دوم کاهش تنش با کشورهای منطقه است. یکی از نقاط مثبتی که الان وجود دارد، کشورهای عرب منطقه سیاست تنش زدای ایران را یک سیاست راهبردی می‌دانند نه تاکتیکی و به این نتیجه رسیدند ایران نیز به دنبال تنش نیست. ایران همچنین تا حد ممکن باید از تلاطم منطقه بر اساس منافع خودش دور بماند؛ هم آنچه در خاورمیانه وجود دارد و هم جنگی که در اوکراین در جریان است.
عضو سابق کمیسیون امنیت ملی با تاکید بر اینکه ایران باید به نحوی درمنطقه و تحولات آن برخورد کند که هزینه کمتری متوجه کشور شود، گفت: مساله‌ای که الان برای ایران وجود دارد، موضع کشورهای اروپایی است. تجربه کشورهای اروپایی نشان داده که آنها بدون آمریکا نمی‌توانند کار مثبتی برای ایران انجام دهند ولی اگر بخواهند در کار‌های ضد ایرانی با آمریکا همراه شوند، آن زمان اثر گذاری سیاست‌ها را بیشتر می‌کنند.
راهکارهای پیشنهادی برای مواجهه با شرایط جدید
این کارشناس سیاست خارجی می‌گوید: ترامپ برخلاف بایدن یک شخصیت ساختار شکن محسوب می‌شود. در چنین شرایطی که چنین فردی روی کار می‌آید، همه کشور‌ها به سمت تقویت مولفه‌های منافع ملی خودشان حرکت می‌کنند و ایران هم باید به این سمت برود.
وی ادامه داد: من اعتقادم بر این است که ایرانی‌ها هم به جای نشان دادن چراغ سبز‌های بی پاسخ به ترامپ، باید مولفه‌های منافع ملی خودشان را تقویت کنند. مثلا این نابسامانی اقتصادی که در کشور است، نشان می‌دهد دولت هنوز برنامه مشخصی برای حل این مشکلات ندارد و تیم اقتصادی دولت، نقطه ضعف این دولت محسوب می‌شود.
فلاحت پیشه در ادامه می‌گوید: تنها کاری که از دولت میبینیم صرفا خاموش کردن چند چراغ و لامپ است در صورتی که باید تیم اقتصادی خود را مواخذه و اصلاح کند. تنها کاری که تا زمان روی کار آمدن ترامپ باید انجام داد، کاهش نارضایتی‌های مردم خصوصا در حوزه اقتصادی است.
