سرویس خبری ایران من: در نشست مهم شورای عالی روابط خارجی که با حضور محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه برگزار شد، موضوعات راهبردی مرتبط با سیاست خارجی و دیپلماسی اقتصادی کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این جلسه، عارف با تأکید بر ضرورت تقویت روابط بین‌المللی و توسعه دیپلماسی اقتصادی، به تشریح دیدگاه‌های دولت در حوزه‌های مختلف پرداخت.
جایگاه ایران در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
به گزارش ایران من ، «محمدرضا عارف» در جلسه امروز دوشنبه ۱۷ دی‌ماه ۱۴۰۳ شورای عالی روابط خارجی که با حضور وزیر امور خارجه و به میزبانی وزارت امور خارجه برگزار شد، تصریح کرد: در بسیاری از سازمان‌های پویای منطقه حضور چشمگیری داریم، البته توقع داشتیم که حضور بهتری داشته باشیم، با این کشورها مشترکات فرهنگی بی نظیری داریم اما چقدر در این سازمان‌ها موفق بوده‌ایم؟
وی با اشاره به عضویت ایران در پیمان شانگهای، بریکس و اوراسیا،گفت: استقبالی که از حضور ایران در اتحادیه‌های منطقه‌ای می‌شود حقیقتاً بسیار برجسته و بی‌نظیر است. اما جایگاهی که در آفریقا داشتیم می‌توانست بسیار بهتر از این باشد. در آمریکا نیز به دلایلی موفق نبودیم.
راهبردهای توسعه دیپلماسی و نقش بخش خصوصی
معاون اول رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه راهبرد کشور توسعه دیپلماسی در زمینه عمومی و تخصصی است، گفت: به خاطر برخی مسائل جزئی نباید از ظرفیت‌های کشور غافل شویم. دیپلماسی سیاسی و اقتصادی به مفهوم عام آن را مکمل یکدیگر می‌دانیم، جایی دیپلماسی اقتصادی باید به کمک دیپلماسی فرهنگی و علمی بیاید و در جای دیگر ممکن است دیپلماسی فرهنگی و علمی یاریگر دیپلماسی سیاسی و اقتصادی باشد.
عارف اضافه کرد: نباید بگوییم کدام یک اولویت دارد، امروز تمام زمینه‌های دیپلماسی برای تقویت و توسعه روابط جز اولویت‌های ماست.
وی با تاکید بر اینکه در دوره‌ای از هاب اول منطقه بودن غافل شده بودیم، افزود: امروز راهبرد کریدورها به صورت جدی در دولت در حال پیگیری است، فقط نگاه اقتصادی نداریم، بلکه نگاه ما تقویت روابط در تمام زمینه‌هاست.
معاون اول رئیس جمهور با تاکید بر اینکه باید ارزیابی و آسیب شناسی نسبت به فعالیت‌های وزارت امور خارجه داشته باشیم، تصریح کرد: در بررسی عدم موفقیت باید به ریشه‌ها بپردازیم.
عارف یادآور شد: ماده ۱۰۱ برنامه هفتم پیشرفت به وزارت امور خارجه در حوزه دیپلماسی اقتصادی ماموریت داده اما تاکید کرده از طریق ستاد هماهنگی اقتصادی باید عمل کند. جایگاه وزارت امور خارجه در برنامه هفتم تثبیت شده است. اعضای ستاد توجه به این جایگاه داشته باشید.
نقش سفرا و توسعه روابط اقتصادی
وی با تاکید بر اینکه وزارت امور خارجه نباید نقش تک بعدی داشته باشد، گفت: سفیر ما در یک کشور نماینده نظام ماست، نماینده تمام بخش‌های دولت است و سفیر نباید تصور کند که فقط مدیر وزارت خارجه است، سفیر باید در تنظیم تمام روابط از جایگاه خود استفاده کند.
عارف افزود: در جایی ما نیازمند رایزن تجاری هستیم و در جایی که به عنوان مثال دانشجو زیاد داریم، نیازمند رایزن علمی هستیم که باید در وزارت امور خارجه به آن پرداخته شود.
اهمیت بخش خصوصی در توسعه اقتصادی
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به سابقه تشکیل ستاد روابط اقتصادی خارجی در دهه ۶۰، افزود: در آن زمان گرایش این بود که تمام کارها در دولت انجام شود اما امروز اعتراف می‌کنیم که بخش خصوصی در همه امور نقش محوری دارد. این نگاه در دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ به دلیل اصل ۴۴ قانون اساسی نمی‌شد مطرح کرد اما پس از ابلاغ سیاست های اصل ۴۴ می‌توانیم اینگونه بگوییم. اگر در دهه ۷۰ و ۸۰ آزادسازی در حوزه آی‌سی‌تی اتفاق نمی‌افتاد امروز شاهد این حجم از پیشرفت و توسعه در این حوزه نبودیم.
عارف با بیان اینکه دولت چهاردهم معتقد به استفاده حداکثری از توان بخش خصوصی است، گفت: هیچ توجیهی برای عدم استفاده از توانمندی بخش خصوصی در هیچ بخشی وجود ندارد، حتی بخش‌هایی که در دوره‌ای ورود بخش خصوصی به آن ممنوعیت داشت یا به اصطلاح کارهای طبقه بندی شده بود.
چشم‌انداز توسعه اقتصادی و مسئله تحریم‌ها
معاون اول رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه رشد ۸ درصد در برنامه هفتم توسط قانونگذار تکلیف شده است، گفت: تمام دغدغه ما رسیدن به این رشد است،برای رسیدن به این رشد نیازمند سرمایه‌گذاری مطمئن داخلی و از سوی ایرانیان خارج از کشور هستیم اما نیاز به فراهم شدن شرایط و زمینه‌هاست.
عارف گفت: سرمایه ایرانیان خارج از کشور، سرمایه خوبی است که باید با امنیت در داخل ایران، قابل انتقال و سرمایه‌گذاری باشد.
وی با بیان اینکه دولت اصلاح نرخ ارز را شروع کرده است، هر چند که در ابتدای کار با تلاطم‌ها و موانعی روبروست اما ان‌شاالله به ثبات خواهیم رسید، اظهار کرد: باید این اطمینان را به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی بدهیم که سرمایه‌گذاری آنها محترم هست و هر زمانی که بخواهند می‌توانند براساس ضوابط سرمایه خود را مورد استفاده قرار دهند.
معاون اول رئیس‌جمهور تحریم‌های ظالمانه و غیرانسانی را تحمیل شده به ملت ایران دانست و گفت: اگر هدف از تحریم‌ها حکومت و دولت بود، بسیاری از امور مثل واردات دارو و کالاهای اساسی را شامل نمی‌شد. ما داوطلب ادامه تحریم نیستیم و توقع داریم که جامعه بین‌الملل از رفع تحریم‌ها حمایت کند.
توسعه روابط اقتصادی و همکاری‌های بین‌المللی
عارف افزود: کمیسیون‌های مشترک به صورت منظم تشکیل شود. ۴۰-۵۰ کمیسیون مشترک با کشورها باید در اولویت قرار گیرند تا از این طریق بتوانیم توسعه روابط با کشورها را دنبال کنیم. ارزیابی عملکرد کمیسیون‌ها هم بسیار مهم است.
طرح‌های آینده‌نگر: توسعه مکران و انتقال پایتخت
وی با اشاره به موضوع اقتصاد دریامحور، گفت: دریا یکی از مزیت‌های نسبی ماست، چند هزار کیلومتر مرز دریایی داریم، سیاستهای توسعه دریامحور نیز ابلاغ شده است و باید توسعه دریامحوری در ستاد اقتصادی روابط خارجی نیز مورد توجه قرار گیرد.
معاون اول رئیس‌جمهور توسعه مکران را یکی از مهمترین برنامه‌های دولت دانست و تاکید کرد: باید از تجربه کشورهایی که در توسعه ساحلی موفق بودند استفاده کنیم، طرح‌هایی نیز مطرح شده است تا از مشاوران خارجی استفاده کنیم، استفاده از مشاوران خارجی منع نشده است، اما وقتی مشاور داخلی کاربلد داریم نیازی به استفاده از مشاوران خارجی نیست.
عارف با طرح موضوع انتقال پایتخت، اظهار کرد: در ۳۰ سال گذشته این موضوع مطرح بوده است اما امروز بحث ساماندهی مرکز سیاسی به صورت جدی مطرح است و اگر به این نتیجه برسیم به دلیل محدودیت‌هایی که در ارایه خدمات به مردم تهران با آن مواجه هستیم، یکی از نقاطی که به صورت جدی مطرح است، «مکران» است.
وی افزود: این منطقه جای مناسبی است و محدودیتی هم ندارد. مراکز دیگری هم برای انتقال پایتخت در گذشته مطرح بود اما هر کدام محدودیت‌های خاص خود را داشتند مثلا مشکل تامین آب داشتند یا گرفتار سایر مسائل حاشیه‌ای بودند.
معاون اول رئیس‌جمهور گفت: انتقال پایتخت را در ستاد روابط اقتصادی خارجی کشور بررسی کنید.
