سرویس خبری ایران من: در شرایطی که منطقه خاورمیانه با تحولات عمیق و پیچیده‌ای روبرو است، عراق تلاش می‌کند تا با اتخاذ سیاستی متوازن، ثبات داخلی خود را حفظ کند. این گزارش به بررسی آخرین تحولات سیاست عراق در قبال گروه‌های مسلح و موضع‌گیری این کشور در برابر چالش‌های منطقه‌ای می‌پردازد. گفتگوی اخیر فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق، نشان‌دهنده رویکرد جدید این کشور در مدیریت مناسبات داخلی و خارجی است.
تلاش عراق برای خلع سلاح گروه‌های همسو با ایران
فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق اعلام کرد که دولت این کشور در تلاش است گروه‌های نظامی قدرتمندی را که در درگیری با نیروهای آمریکایی بوده و اقدام به شلیک موشک و پهپاد به سوی اسرائیل کرده‌اند، متقاعد سازد تا یا سلاح خود را بر زمین بگذارند و یا به صفوف نیروهای رسمی امنیتی کشور بپیوندند.
این اقدامات در برهه‌ای صورت می‌پذیرد که منطقه خاورمیانه دستخوش دگرگونی‌های بنیادین شده است؛ به گونه‌ای که نیروهای متحد ایران در نوار غزه و لبنان به شدت آسیب دیده‌اند و حکومت سوریه نیز به دست مخالفان واژگون شده است.
چالش‌های سیاست موازنه عراق
دولت آتی ترامپ در ایالات متحده متعهد شده است که فشارهای خود را بر تهران – که از گذشته تاکنون پشتیبان طیف گسترده‌ای از احزاب سیاسی و گروه‌های مسلح در عراق بوده است – به طور چشمگیری افزایش دهد.
هرچند شماری از مقام‌های بلندپایه در بغداد از دگرگونی احتمالی اوضاع کنونی ابراز نگرانی می‌کنند، اما فؤاد حسین در گفتگو با خبرگزاری رویترز در حاشیه سفر رسمی خود به لندن، چنین نگرانی‌هایی را بی‌مورد دانست. وی با اطمینان اظهار داشت: “به باور ما، عراق هدف بعدی نخواهد بود.”
وزیر امور خارجه عراق تصریح کرد که دولت این کشور در حال رایزنی برای مدیریت این گروه‌هاست و همزمان می‌کوشد تعادل در مناسبات خود با واشنگتن و تهران را حفظ کند. وی خاطرنشان ساخت: “تا همین دو سه سال پیش، حتی طرح چنین موضوعی در جامعه ما ناممکن می‌نمود.” با این حال، در شرایط کنونی، حضور گروه‌های مسلح خارج از چارچوب حاکمیت دولت به هیچ وجه پذیرفتنی نیست.
نگرانی‌های مربوط به دوره جدید ریاست جمهوری ترامپ
حسین در ادامه افزود: “اکنون بسیاری از شخصیت‌های سیاسی و احزاب، این موضوع را به بحث گذاشته‌اند و ما امیدواریم بتوانیم سران این گروه‌ها را متقاعد کنیم تا با کنار گذاشتن سلاح‌های خود، تحت فرماندهی دولت به بدنه رسمی نیروهای مسلح کشور بپیوندند.”
سیاست موازنه عراق با چالشی جدی روبرو شده است؛ گروه‌های مسلح تحت حمایت ایران، به بهانه همبستگی با مردم فلسطین در جریان نبرد اسرائیل و حماس، دست به حملاتی علیه مواضع اسرائیل و پایگاه‌های نیروهای آمریکایی مستقر در خاک عراق زده‌اند.
نوید برقراری آتش‌بس در نوار غزه موجب دلگرمی دولت عراق شده است، اما همچنان ابهامات جدی درباره سرنوشت این کشور پس از به قدرت رسیدن دوباره دونالد ترامپ وجود دارد.
نقش میانجی‌گرایانه عراق در منطقه
در دوره پیشین زمامداری ترامپ، مناسبات دو کشور به شدت متشنج شد؛ صدور فرمان ترور سردار قاسم سلیمانی در بغداد در سال ۲۰۲۰ از سوی او، به واکنش تلافی‌جویانه ایران و شلیک موشک‌های بالستیک به یک پایگاه نظامی در خاک عراق انجامید.
وزیر امور خارجه عراق اظهار داشت: “امیدواریم بتوانیم به روابط سازنده خود با واشنگتن ادامه دهیم. البته هنوز برای پیش‌بینی رویکرد رئیس جمهور ترامپ در قبال عراق و ایران بسیار زود است.”
وی در ادامه افزود که عراق در پی اتخاذ مسیری میانه در عرصه دیپلماسی است و بغداد آمادگی دارد تا در صورت درخواست، به کاهش تنش میان واشنگتن و تهران کمک کند. حسین در این راستا به نقش میانجی‌گرایانه پیشین عراق در نزدیکی روابط عربستان سعودی و ایران اشاره کرد که به عادی‌سازی مناسبات دو کشور در سال ۲۰۲۳ منجر شد.
