سرویس خبری ایران من: در پی تحولات اخیر در نوار غزه و تلاشهای دیپلماتیک گسترده، توافق جدیدی میان حماس و اسرائیل با میانجیگری قطر و مصر به دست آمده است. این توافق که شامل آزادسازی گروگانها، تبادل اسرا و تسهیل ورود کمکهای بشردوستانه به غزه میشود، نقطه عطف مهمی در روند مذاکرات صلح به شمار میرود. در ادامه به جزئیات این توافق و پیامدهای آن میپردازیم.
جزئیات توافق جدید
در پی میانجیگری قطر و مصر، حماس و اسرائیل به توافقی دست یافتند که بر اساس آن شش گروگان باقیمانده که هنوز در قید حیات هستند، روز شنبه آزاد خواهند شد. دفتر نخستوزیری اسرائیل و خلیل الحیه از رهبران حماس این خبر را تأیید کردند.
اهمیت و پیامدهای توافق
چرا این موضوع مهم است: بر اساس این توافق، روند آزادسازی سه گروگان اسرائیلی یک هفته زودتر از موعد مقرر انجام خواهد شد. بدین ترتیب، تمامی گروگانهای زندهای که در فاز نخست توافق آتشبس و تبادل اسرا در غزه گنجانده شده بودند، آزاد خواهند شد.
این حرکت بیانگر آن است که هر دو طرف، هم حماس و هم اسرائیل، بیم آن دارند که توافق آتشبس پیش از موعد مقرر (روز چهل و دوم) در هفته آینده از هم فرو بپاشد. از این رو، هر دو طرف در تلاشند تا از دستیابی به مهمترین خواستههای خود در این توافق اطمینان حاصل کنند.
تسریع در روند آزادسازی گروگانها را میتوان موفقیتی برای دولت ترامپ به شمار آورد که نقش مهمی در ترغیب طرفین به حصول توافق ایفا کرد.
در پشت صحنه چه میگذرد: به گفته دو مقام اسرائیلی، پیشنهاد توافق جدید برای تسریع در آزادسازی گروگانها نخستین بار هفته گذشته از سوی حماس مطرح شد.
به گفته این مقامات، حماس در مقابل متعهد شده است که زمینه آزادی ۴۷ تن از اعضای بلندپایه خود را فراهم کند؛ همان افرادی که پیشتر در سال ۲۰۱۱ طی یک توافق تبادل اسرا آزاد شده بودند، اما پس از مدتی دوباره به دست نیروهای اسرائیلی افتادند.
یکی از مقامات اسرائیلی در این باره اظهار داشت: “حماس نگران بود که توافق تا روز چهل و دوم دوام نیاورد و اسرائیل پیش از آزادی این ۴۷ زندانی، توافق را نقض کند.”
تازهترین جزئیات: در میان سه گروگانی که قرار است زودتر از موعد آزاد شوند، نام آورا منگیستو و هشام السید به چشم میخورد؛ دو شهروند اسرائیلی که بیش از ده سال در بند حماس بودهاند.
جزئیات اجرایی و تعهدات طرفین
در برابر این آزادسازی پیش از موعد، طرف اسرائیلی نیز متعهد شده است بیش از ۱۰۰ زندانی فلسطینی را آزاد کند که در میان آنها، همان ۴۷ زندانی که پیشتر آزاد شده بودند نیز حضور دارند.
همچنین، اسرائیل موافقت کرده است که اجازه ورود تجهیزات سنگین برای آواربرداری و دستکم ۳۰۰ واحد مسکونی پیشساخته به نوار غزه را صادر کند.
بر اساس برنامهریزیها، حماس قصد دارد روز پنجشنبه پیکر چهار گروگان اسرائیلی را که نزد خود نگه داشته است، به طرف اسرائیلی تحویل دهد.
همچنین مقرر شده است پیکر چهار گروگان دیگر در پنجشنبه هفته آینده، که مصادف با چهلمین روز آتشبس خواهد بود، به اسرائیل بازگردانده شود.
در نقطه مقابل، اسرائیل متعهد شده است طی دو مرحله، تمامی زنان و کودکانی را که از هشتم اکتبر در غزه بازداشت کرده و در درگیریهای نظامی نقشی نداشتهاند، آزاد کند.
خبر مهم دیگر آنکه کابینه امنیتی اسرائیل در نشست روز دوشنبه خود، به بررسی رویکرد این رژیم در قبال مرحله دوم توافق تبادل اسرا و آتشبس پرداخت.
این در حالی است که با وجود گذشت زمان قابل توجه و در حالی که کمتر از دو هفته به پایان مرحله نخست توافق باقی مانده، هنوز هیچ گفتگوی جدی میان دو طرف درباره مرحله دوم صورت نگرفته است. این در شرایطی است که طبق توافق اولیه، میبایست مذاکرات مرحله دوم از سه هفته پیش آغاز میشد.
چشمانداز مذاکرات آینده
الحیه در اظهارات روز سهشنبه خود تأکید کرد که حماس آمادگی کامل دارد تا بیدرنگ وارد مذاکرات مرحله دوم توافق شود.