سرویس خبری ایران من: تقابل میان نظام رگولاتوری و توسعه فناوری‌های نوین در اقتصاد ایران به چالشی اساسی تبدیل شده است. در رویداد بزرگ بانک و بیمه، محمدجواد آذری جهرمی و مسئولان سازمان بورس به بررسی تأثیر ساختار رانتی اقتصاد بر استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای فناورانه پرداختند. این گزارش، دیدگاه‌های مطرح شده در این رویداد را درباره موانع موجود و راهکارهای پیشنهادی برای حمایت از فینتک‌ها در فضای اقتصادی کنونی ایران بررسی می‌کند.
انتقاد از ساختار رانتی اقتصاد ایران
به گزارش ایران من، محمدجواد آذری جهرمی روز سه شنبه در رویداد بزرگ بانک و بیمه با اشاره به اینکه چون اقتصاد ایران مبتنی بر رانت است، رگولاتوری بیشتر وظیفه سرکوب استفاده از فناوری های جدید را برعهده دارد، افزود: بسیاری از کسب‌وکارهای حوزه فناوری در سال‌های اخیر با محدودیت‌های قانونی، مشکلات مالی و موانع زیرساختی مواجه شده‌اند و همچنان برای ادامه فعالیت خود نیازمند سیاست‌های حمایتی هستند.
وی با بیان اینکه واقعیت این است که در اقتصادی که مبتنی بر رانت است و پول در آوردن غیر مرسوم تعریف شده و خلاقیت معنا ندارد، تصریح کرد: در این اقتصاد بانک ملک فروشی می‌کند و با موضوع املاک بانک‌ها مواجه هستیم، همچنین مجموعه‌ها می‌توانند به بهانه دور زدن تحریم‌ها نفت بگیرند و پول آن را یا می‌آورند یا نمی‌آورند. بنابراین این اقدامات بسیار راحت‌تر از این است که بخواهند برای ایجاد بازار و ارائه خدمات تلاش کنند.
آذری جهرمی با بیان اینکه در شرایط رانتی افراد به دنبال خلاقیت نیستند و در نهایت با استفاده از واسطه‌ها کار را انجام می دهند، اظهار داشت: البته در همه جای دنیا رانت وجود دارد، اما این رانت در خدمت توسعه هم قرار می‌گیرد، اما در ایران رانت فقط برای ثروتمند شدن برخی از افراد خاص است.
وی با انتقاد از نقش رگولاتوری ها در ایران به‌خصوص در ایجاد مانع برای فعالیت در بازار، تصریح کرد: در شرایطی قرار داریم که رگولاتور خود مانع است و نه توسعه دهنده و بانک‌ها فقط شرکت‌های متعلق به خود را پوشش می‌دهند با استدلال اینکه «چراغی بر خانه واجب است بر مسجد حرام است».
چالش‌های موجود و فرصت‌های پیش رو برای فینتک‌ها
وزیر اسبق ارتباطات با بیان اینکه در فضای اقتصادی کنونی بیمه ها خودرو بالای ۵٠٠ میلیون تومان را خودروی غیر متعارف می‌دانند، خاطرنشان کرد: در این شرایط اساسا فینشورتک معنا ندارد، بنابراین در اقتصاد با موانع اولیه و بدیهی مواجه هستم و در این شرایط نیروی کار مهاجرت می‌کند و سرمایه گذاری صورت نمی‌گیرد چرا که ریسک آن بالا است.
وی حمایت از استارتاپ‌ها و شرکت‌های فناوری را باعث رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال دانست و گفت: در دهه ۹۰ فضایی برای گسترش اپلیکیشن ها ایجاد شد و امروز این سکوها به بلوغ کافی رسیده اند، بنابراین اپلیکیشن‌ها خدمات را با خلاقیت به مردم ارایه می‌کنند، مردمی که با تورم فزاینده و نرخ ارز از دست در رفته مواجه هستند و توان خریدشان کمتر شده، همچنین فضا برای تولیدکنندگان محدود شده و مجبور به تعدیل شدند، وضعیتی که بسیار نا امید کننده است اما می‌تواند فرصتی برای فینشورتک‌ها باشد و ظرفیتی است که در ایران جای رشد دارد.
دیدگاه سازمان بورس درباره فناوری‌های نوین
سازمان بورس از ورود فناوری های نوین برای افزایش شفافیت در بازارهای مالی استقبال می کند
امیر بهداد سلامی مدیر پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در این رویداد با بیان اینکه سازمان بورس معتقد است که نمی توان جلوی ورود تکنولوژی و عرضه آن در جامعه را گرفت، تصریح کرد: وظیفه رگولاتور باید تعادلی بین استفاده از تکنولوژی و عرضه آن در جامعه باشد.
سلامی با اشاره به اینکه وقتی که یک چیز ناشناخته می‌آید و می‌خواهد خود را تحمیل کند، وظیفه اصلی رگولاتور، ثبات‌بخشی به آن حوزه است، تصریح‌کرد: در سازمان بورس، ما با فین‌تک، فین‌شورت، اینورتیک و سایر فناوری‌ها در تماس هستیم و در بسیاری از موارد، بازار سرمایه خود بهره‌بردار این ابزارها است.
وی با بیان اینکه هوش مصنوعی می‌تواند در کشف تقلب، مبارزه با پولشویی و رعایت تطبیق مقررات به ناظر کمک کند، تصریح‌کرد: سازمان بورس تلاش می کند تا از استارتاپ‌ها و شرکت‌های فین‌تک حمایت کند و در این جهت سعی داریم تا با بازنگری در ابزارهای تأمین مالی، حمایت بیشتری از فعالان این حوزه داشته باشیم.
مدیر پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر استفاده از ابزارهای جدید در جهت ایجاد شفافیت و مبارزه با موضوعاتی مانند پولشویی در بازار سرمایه ظهار داشت: اگر ما سندباکس‌های مشترک داشته باشیم و فضاهای آزمون را توسعه دهیم، می‌توانیم دغدغه‌های رگولاتورها را پوشش دهیم و ورود فناوری‌های نوین به بازار را تسهیل کنیم.
