سرویس خبری ایران من: پیشرفت علمی و فناوری یکی از مهمترین شاخص‌های توسعه و استقلال کشورها در عصر حاضر است. جمهوری اسلامی ایران نیز طی دهه‌های اخیر با تکیه بر استعدادهای داخلی و همکاری میان بخش‌های مختلف علمی و صنعتی، گام‌های استواری در مسیر خودکفایی برداشته است. فناوری رادار به عنوان یکی از فناوری‌های راهبردی، نمونه بارزی از موفقیت این رویکرد است. در ادامه، گزارشی از سخنان محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، در نهمین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی رادار و سامانه‌های مراقبتی ارائه می‌شود که روایتگر این مسیر پرافتخار است.
گسترش همکاری های علمی و دفاعی برای پیشرفت ایران
از آغاز انقلاب اسلامی، توسعه علم و فناوری در ایران اهمیت ویژه‌ای داشته است. فرهنگ انقلاب بر مبنای تعالی علمی بنا شده و همکاری نزدیک بین دانشگاه‌ها، صنایع دفاعی و بخش صنعتی کشور موجب پیشرفت‌های چشمگیری در حوزه‌های مختلف علمی از جمله رادار شده است. این گزارش به بیانات محمدرضا عارف در کنفرانس ملی و بین‌المللی رادار و سامانه‌های مراقبتی می‌پردازد.
به گزارش ایران من، «محمدرضا عارف» امروز سه‌شنبه ۷ اسفند ۱۴۰۳ در «نهمین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی رادار و سامانه‌های مراقبتی» که در دانشگاه «علوم و فنون هوایی شهید ستاری» برگزار شد،گفت: جمع‌بندی ما همواره بر این بوده است که با دانش و پژوهش داخلی کار را آغاز کنیم و زمانی که به بلوغ رسید و توانستیم در محافل بین‌المللی حرفی برای گفتن داشته باشیم، آنرا در سطح بین‌المللی مطرح کنیم.
وی با بیان اینکه امیدواریم برگزاری کنفرانس‌هایی همچون «رادار و سامانه‌های مراقبتی» راه را برای همکاری با کشورهای منطقه هموار کند،افزود: از روزهای ابتدای انقلاب رویکرد و راهبرد نظام جمهوری اسلامی، اولویت دادن به علم و دانشگاه بود چرا که انقلاب ما، انقلابی فرهنگی بود و ذات فرهنگ نیز تعالی و توسعه علم و فناوری است. در آن روزها با مشکلات مختلفی در حوزه علمی و فناوری مواجه بودیم، راهبرد توسعه علم و فناوری و تربیت نیروی انسانی در دستور کار قرار گرفت و لذا دهه شصت، دهه رشد نیروی کارشناس برای پاسخگویی به نیازهای کشور بود و از اواخر آن دهه راهبرد تحصیلات تکمیلی برای توسعه پژوهش و دانش مورد توجه قرار گرفت و دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری قوت گرفت.
روند تاریخی توسعه علم و فناوری در ایران
معاون اول رئیس‌جمهور، دهه هفتاد و هشتاد را دوره رشد پژوهش و فناوری در دوره تحصیلات تکمیلی دانست و اظهار کرد: اساس سند چشم انداز توسعه بیست ساله که میثاقی ملی است در سال ۱۳۸۴ به تصویب رهبر انقلاب رسید، توسعه علم و فناوری و کسب جایگاه اول در این بخش و به تبع آن در بخش‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بود. در این سند فناوری‌های هایتک به عنوان اولویتی که باید در آنها رتبه بالایی داشته باشیم مطرح شد و در این مسیر صنایع دفاعی ما سهم کلیدی داشتند و جهاد خودکفایی نیروی هوایی و نگاهی که سازمان نیروی هوایی کشور داشت، کمک حال دانشگاه‌ها بود.
عارف افزود: مثلثی نانوشته در ذهن همه ما بود که یک سوی آن دانشگاه، یک سو صنعت و دیگری بخش دفاعی بود و اگرچه به واسطه جنگ تحمیلی، بخش دفاعی برای ما در اولویت قرار داشت اما این مثلث وضعیت نسبتا خوبی پیدا کرد. ورود به صنعت مونتاژ سخت بود و مسئولان ترجیح می‌دانند جنس آماده خارجی را خریداری کنند، در بخش دفاعی ورود سخت بود تا هنگامی که جهاد خودکفایی ایجاد شد و دانشگاهیان و جوانان دانشمند به این سمت حرکت کردند. تا جایی که امروز مدعی هستیم که این مثلث، مثلثی با ثباتی است و باید صمیمانه قدردان تلاش همه عزیزان به ویژه در ستاد کل باشیم که جهاد علمی را جایگزین جهاد خودکفایی کردند.
وی اضافه کرد: جهاد علمی یعنی استفاده از دانشمندان و جوانان برجسته کشور برای رفع نیازهای علمی کشور و رسیدن به قله‌هایی که در سند چشم انداز به آن اشاره شده است.
دستاوردهای نیروی هوایی و صنایع دفاعی
معاون اول رئیس‌جمهور تاکید کرد: همگان به پشتازی نیروی هوایی و دانشمندان و افسران بانشاط این نیرو اذعان دارند؛ امروز در شرایط خوبی قرار داریم و برخی موانع و بروکراسی اداری از بین رفته است و این صنعت به جایگاهی رسیده است که می‌داند برای رشد و توسعه راهی جز همکاری با دانشگاه‌ها ندارد.
عارف با بیان اینکه خوشبختانه در بخش امنیتی و دفاعی مشکلی برای همکاری با دانشگاه نداریم که این موجب افتخار است، گفت: امروز دست برتر را داریم و مدعی هستیم که قادریم تمام نیازهای خود را تامین کنیم و علاوه بر این در مقابل کشورهای دوست و همسایه هم به شما افتخار می‌کنیم و می‌توانیم نیازهای آنها را نیز برآورده کنیم.
پیشرفت های حوزه رادار و فناوری های نوین
معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه در ابتدا خودباوری لازم برای ورود به علومی همچون رادار در کشور وجود نداشت، تصریح کرد: استدلال ما این بود که اگر رادار نسازیم، حداقل کارشناس رادار خواهیم شد و اگر بخواهیم رادار بخریم، کلاه سرمان نمی‌رود؛ با این فضا درس رادار به صورت مشترک ارایه شد و دانشگاه‌های دیگر نیز به آموزش این دانش ورود کردند. در آن زمان اساتید نیز تجربه و دانش کافی در این زمینه نداشتند اما خوشبختانه به واسطه تعامل خوبی که بین جهادِ خودکفایی نیروی هوایی با دانشگاه‌ها وجود داشت، این علم به عنوان یکی از اولویت‌ها مورد توجه قرار گرفت و درس رادار تا حدی جا افتاد که همه دانشجویان رشته مخابرات آنرا برمی‌داشتند.
عارف گفت: امروز در حوزه رادار به جایگاهی رسیده‌ایم که نه تنها نیاز خود را به صورت کامل برآورده می‌کنیم، بلکه صادرکننده علم و فناوری نیز هستیم. جوانان ما با انگیزه و خودباوری کامل، فعل می‌توانیم را در علوم بسیار پیچیده صرف کرده‌اند. این ادعا را داریم که در فناوری‌های های-تک توانا هستیم؛ در فناوری نانو تصمیم گرفتیم جز پنج کشور اول باشیم و امروز رتبه یک رقمی داریم، در هوش مصنوعی نیز راهبرد یک رقمی شدن داریم.
وی افزود: باور ماست که می‌توانیم در مرزهای دانش سهم داشته باشیم و این توان به چند دانشگاه کشور محدود نیست. نباید به دلیل محدودیت‌ها و مشکلات اقتصادی و تامین منابع، برای تامین بودجه بخش علمی، محدودیتی قائل شویم و باید این دیدگاه را داشته باشیم که بر روی ثروت ملی سرمایه‌گذاری می‌کنیم.
معاول اول رئیس‌جمهور، پاسخ به مطالبات مشروع مردم در بخش‌های اقتصادی را از مسیر علم و فناوری ممکن دانست و افزود: مزیت و سرمایه اصلی ما نیروی انسانی است، در مجامع بین المللی به تلاش‌های علمی و نشاط و انگیزه جوانان و دانشمندان کشور افتخار می‌کنیم، شما فعل می‌توانیم را به اثبات رساندید. باید همکاری بین مراکز دفاعی و دانشگاهی توسعه پیدا کند، از ستاد کل تشکر می‌کنم که این نگاه همکاری با دانشگاه را مدنظر داشته و خود را از دانشگاه جدا نمی‌بینند.
عارف خاطر نشان کرد: امروز کاربرد پژوهش‌های دفاعی در حوزه غیردفاعی مورد استفاده قرار می‌گیرد که این امر موجب افتخار است. باید کاری کنیم که نیازهای کشور را به صورت یکپارچه تامین کنیم، ثروت ملی ایجاد کنیم و تلاش کنیم که سطح علم و فناوری را در کشور بالا ببریم.
معاون اول رئیس‌جمهور در پایان از ارایه ۱۸۰ مقاله علمی در این کنفرانس قدردانی کرد و افزود: به دلیل محدودیت فقط تعدادی از این مقالات انتخاب شدند اما این بدان معنا نیست که مقالاتی که انتخاب نشده‌اند کمتر از مقالاتی ارایه شده است. به همه نویسندگان و محققان تبریک می‌گویم و امیدوارم که دستاوردهای علمی آنان مورد توجه و کاربرد قرار گیرد.
