سرویس خبری ایران من: در روزهای اخیر، تحولات مهمی در روابط دیپلماتیک بین روسیه و آمریکا با محوریت پرونده هسته‌ای ایران رخ داده است. سخنگوی کرملین بر ضرورت حل مسالمت‌آمیز این پرونده تأکید کرده و از آمادگی مسکو برای کمک به پیشبرد مذاکرات خبر داده است. این گزارش به بررسی جزئیات مذاکرات اخیر در ریاض، مواضع رسمی طرفین و چشم‌انداز تحولات آینده در این زمینه می‌پردازد.
پیشینه پرونده هسته‌ای ایران از نگاه رسانه‌های روسی
به گزارش ایران من، دیمیتری پسکوف روز چهارشنبه ۱۵ اسفند ۱۴۰۳ در پاسخ به پرسش خبرنگاران افزود: موضع روسیه این است که این مسأله – پرونده هسته ای ایران – باید تنها از راه های مسالمت‌آمیز، سیاسی و دیپلماتیک حل شود. ما معتقدیم که این ظرفیت وجود دارد. وی خاطرنشان کرد: از آنجایی که ایران متحد ما و شریک ما است، کشوری که با آن در حال توسعه همکاری همه جانبه، سودمند و متقابل هستیم، روسیه آماده انجام هر کاری برای این امر است. ایالات متحده از این موضوع آگاه است. سخنگوی کرملین در ادامه گفت: موضوع برنامه هسته ای ایران در مذاکرات سطح بالا بین مسکو و واشنگتن در ریاض مورد بحث قرار گرفت. در عین حال، جزئیات آن مورد بررسی قرار نگرفت. از این رو انتظار داریم در این زمینه مذاکرات جداگانه‌ای صورت گیرد. وی ادامه داد: در واقع، این همان چیزی است که پیشنهاد شد، تا این موضوع به حوزه ای جداگانه از گفت‌وگو و رایزنی های ما (روسیه و آمریکا) در آینده تبدیل شود.
خبرگزاری تاس در ادامه نوشت: ایران در حال پیگیری برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای است اما غرب به دلیل نگرانی‌های خود و طرح ادعای اهداف نظامی، تحریم‌هایی را علیه تهران اعمال کرده است. این رسانه دولتی روس یادآور شد: در سال ۲۰۱۵، اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان (گروه ۱ + ۵) برنامه جامع اقدام مشترک در مورد برنامه هسته ای ایران را تصویب کردند که در آن لغو تحریم ها علیه تهران پیش بینی شده بود، اما دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۱۶ به صورت یکجانبه از آن خارج شد. تاس افزود: از آن زمان، مذاکرات درباره این موضوع از سر گرفته شد، اما در نهایت به دلیل موضع واشنگتن شکست خورد.
روابط اخیر روسیه و آمریکا و تأثیر آن بر موضوع ایران
به گزارش ایران من، ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ رؤسای جمهور روسیه و آمریکا ۱۲ فوریه ۲۰۲۵ برابر با ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ در گفت‌وگوی تلفنی درباره موضوع توقف درگیری در اوکراین، روابط دوجانبه و تعدادی از موضوعات دیگر گفت‌وگو و همچنین توافق کردند که تماس‌ها را ادامه دهند و یک ملاقات دوجانبه داشته باشند. پس از این تماس، دو دور مذاکرات بین هیأت‌های دو کشور در ریاض و استانبول انجام شد. نمایندگان دو کشور سه‌شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ به مدت حدود چهار ساعت و نیم در ریاض پایتخت عربستان سعودی با یکدیگر گفت‌وگو کردند؛ مذاکراتی که دستورکار آن، رفع مشکلات در مناسبات دوجانبه و پس از آن، حل و فصل مناقشه اوکراین اعلام شده بود. از طرف روسیه، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه و یوری اوشاکوف دستیار رئیس جمهور و کریل دیمیتریف رئیس صندوق سرمایه گذاری مستقیم این کشور و از طرف آمریکا، مارکو روبیو وزیر امور خارجه، مایک والتز مشاور امنیت ملی کاخ سفید و استیو ویتکاف فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه در این مذاکرات حضور داشتند. مقامات دو کشور از جمله رؤسای جمهور، این مذاکرات را مثبت ارزیابی کرده‌اند.
جزئیات مذاکرات و واکنش‌ها در مورد نقش میانجیگری روسیه
دستیار رئیس جمهور روسیه شامگاه سه‌شنبه ۱۴ اسنفد ۱۴۰۳ گزارش منتشر شده در رسانه‌های غربی مبنی بر مطرح شدن موضوع ایران در مذاکرات روسیه و آمریکا را تأیید کرد و گفت: این موضوع در جریان مذاکرات ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ در ریاض مورد بحث قرار گرفت. یوری اوشاکوف شامگاه سه شنبه ۱۴ اسفند ۱۴۰۳ در این باره به خبرنگاران گفت: نمایندگان فدراسیون روسیه و ایالات متحده در ریاض توافق کرده‌اند که مذاکرات جداگانه‌ای درباره موضوعات مرتبط با ایران داشته باشند، اما شکل و زمان این رایزنی‌ها مشخص نشده است. در همین حال، سخنگوی کرملین، مطالب منتشر شده درباره ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در زمینه پذیرش ایفای نقش به عنوان میانجی در مذاکرات ایران و آمریکا را تأیید نکرد. دیمیتری پسکوف شامگاه سه‌شنبه در پاسخ به سوالی درباره نقل قول از وی درباره این موضوع به شبکه تلویزیونی زوزدا گفت: خیر، نمی توانم تایید کنم که این مطلب را گفته ام. پسکوف در عین حال تاکید کرد که موضوع هسته‌ای ایران باید از راه‌های صلح‌آمیز حل شود و روسیه آماده است تا این امر را تسهیل کند. پیش از این بلومبرگ به نقل از سخنگوی ریاست جمهوری روسیه گزارش داده بود: مسکو آماده است تا هر کاری در توان خود برای حل مسائل میان ایران و آمریکا از طریق مذاکره انجام دهد. روسیه معتقد است که ایالات متحده و ایران باید همه مسائل را از طریق مذاکرات حل کنند. بلومبرگ در ادامه به نقل از منابع خود مدعی شده بود: روسیه موافقت کرده است که به دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در برقراری ارتباط با ایران در مورد موضوعاتی از جمله برنامه هسته ای و (ادعای) حمایت از نیروهای نیابتی منطقه‌ای ضد آمریکا کمک کند. به نوشته بلومبرگ، اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه در پاسخ به این سوال که آیا روسیه پیشنهاد میانجیگری بین تهران و واشنگتن را داده است یا خیر، گفت: با توجه به اهمیت این موارد، این امکان وجود دارد که بسیاری از طرف‌ها اراده و آمادگی خود را برای کمک به مشکلات مختلف نشان دهند. از این منظر، طبیعی است که کشورها پیشنهاد کمکی را در صورت نیاز ارائه کنند.
به گزارش ایران من، عباس عراقچی وزیر امور خارجه هفتم اسفندماه ۱۴۰۳ در نشست خبری مشترک با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در تهران با اشاره به مواضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص مذاکرات احیای برجام و روابط با کشورهای غربی گفت: ما در موضوع هسته ای با همکاری و هماهنگی دوستان خودمان در روسیه و چین حرکت و مواضع مان را هماهنگ خواهیم کرد. در خصوص مذاکرات هسته ای، موضع ایران کاملا روشن است. ما تحت فشار، تحت تهدید و تحت تحریم مذاکره نخواهیم کرد.
