سرویس خبری ایران من: در شرایطی که کشورهای مختلف در تلاش برای تنظیم قوانین جامع برای شرکت‌های بزرگ فناوری هستند، ترکیه نیز به این جریان پیوسته و قصد دارد با الگوبرداری از اتحادیه اروپا، چارچوب نظارتی خود را تقویت کند. این اقدام ترکیه می‌تواند به تنش‌های موجود در عرصه بین‌المللی در حوزه قوانین دیجیتال دامن بزند.
طرح پیشنهادی ترکیه برای مقابله با انحصارطلبی شرکت‌های فناوری
ترکیه در حال تدارک قوانین تازه‌ای برای مهار قدرت شرکت‌های بزرگ فناوری است و با الگوبرداری از شیوه نظارتی اتحادیه اروپا، خود را در معرض واکنش تلافی‌جویانه آمریکا قرار می‌دهد. مقام‌های بلندپایه ترکیه در گفتگو با بلومبرگ اعلام کردند این لایحه که قرار است به زودی تقدیم مجلس شود، شرکت‌های فناوری همچون اپل، گوگل (از زیرمجموعه‌های آلفابت)، متا و آمازون را از برتری دادن به خدمات خود در موتورهای جستجو، فروشگاه‌های نرم‌افزاری یا بازارهای آنلاین منع می‌کند. حزب حاکم از این لایحه پشتیبانی می‌کند و تدوین آن با همکاری سازمان رقابت ترکیه صورت گرفته است. این مقام‌ها که خواستار ناشناس ماندن شدند، افزودند سرپیچی از این مقررات می‌تواند جریمه‌هایی تا سقف ۱۰ درصد درآمد سالانه شرکت‌ها را در پی داشته باشد.
تنش‌های بین‌المللی بر سر قوانین دیجیتال
این اقدام در بحبوحه تنش‌های رو به افزایش میان آمریکا و اتحادیه اروپا بر سر قوانین دیجیتال انجام می‌شود. قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا که در ماه مه ۲۰۲۳ به اجرا درآمد، با هدف کنترل روش‌های ضدرقابتی از طریق اعمال تعهداتی بر پلتفرم‌های “دروازه‌بان” طراحی شده است. پیشنهاد ترکیه با رویکرد اتحادیه اروپا هم‌راستاست و می‌تواند پیوندهای تجاری این کشور با واشنگتن را با چالش روبرو سازد. ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با لحنی تند از قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا انتقاد کرده و آن را نوعی “باج‌خواهی فرامرزی” علیه شرکت‌های فناوری آمریکایی دانسته است. وی در واکنش به این اقدام، هشدار اعمال تعرفه‌های تلافی‌جویانه را صادر کرده است.
الزامات و محدودیت‌های جدید برای پلتفرم‌های دیجیتال
بر اساس این طرح پیشنهادی، سیستم‌های محصور مانند اکوسیستم اپل باید به کاربران خود امکان نصب برنامه‌های شخص ثالث را از منابع خارج از پلتفرم‌های رسمی بدهند. برای اپل، این به معنای فراهم کردن امکان دانلود و نصب برنامه‌ها روی آیفون و آیپد از منابعی غیر از اپ استور خواهد بود، شبیه به آنچه گوگل با پشتیبانی از نصب جانبی در دستگاه‌های اندرویدی عرضه می‌کند. افزون بر این، این قانون جدید، بهره‌برداری از داده‌های کاربران بدون کسب رضایت آشکار آنها را محدود خواهد کرد و دامنه استفاده از این اطلاعات برای مقاصد تجاری را با محدودیت‌هایی همراه خواهد ساخت. همچنین، غول‌های فناوری موظف خواهند شد اطلاعات شفاف و دقیقی درباره گستره خدمات، کارایی و شیوه قیمت‌گذاری در اختیار کاربران تجاری خود – از جمله توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، صاحبان آگهی‌های تبلیغاتی و فروشندگان بازارهای آنلاین – قرار دهند. این لایحه هنوز در مرحله اصلاح و بازنگری پیش از تصویب نهایی قرار دارد و ممکن است جزئیات و بندهای آن در جریان فرآیند قانون‌گذاری دستخوش تغییراتی شود.
