سرویس خبری ایران من: امروز، بازارهای مالی ترکیه با تلاطم بی‌سابقه‌ای مواجه شده‌است. بازداشت اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول و رقیب اصلی رجب طیب اردوغان، موجی از نگرانی را در میان سرمایه‌گذاران برانگیخته و منجر به سقوط شدید ارزش لیر و بازار سهام این کشور شده است. این تحولات سیاسی نشان‌دهنده چالش‌های جدی در فضای سیاسی و اقتصادی ترکیه است که در ادامه به جزئیات آن خواهیم پرداخت.
سقوط بی‌سابقه بازارهای مالی ترکیه
در پی بازداشت یکی از رقبای اصلی رجب طیب اردوغان، ارزش لیر ترکیه سقوط کرد، فروش گسترده سهام باعث توقف معاملات شد و بازده اوراق قرضه دولتی به بالاترین سطح امسال رسید، زیرا سرمایه‌گذاران به فروش دارایی‌های این کشور روی آوردند. لیر ترکیه با انتشار خبر بازداشت در صبح روز چهارشنبه، بیش از ۱۰ درصد سقوط کرد و به پایین‌ترین رکورد تاریخی خود رسید، هرچند تا ظهر استانبول، بخشی از زیان خود را جبران کرد و کاهش به حدود ۶ درصد رسید. شاخص اصلی بورس استانبول ۱۰۰ نیز با افت ۶ درصدی مواجه شد، در حالی که زیرشاخص بانکی بیش از ۹ درصد کاهش یافت. این افت‌ها در میان طبقات مختلف دارایی، بدترین عملکرد را در سطح جهانی رقم زدند.
بازداشت امام‌اوغلو و پیامدهای سیاسی آن
اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول، صبح چهارشنبه بازداشت شد، تنها یک روز پس از آنکه مقامات ترکیه مدرک دانشگاهی او را باطل کردند؛ اقدامی که می‌تواند مانع از نامزدی او در برابر اردوغان در انتخابات آتی ریاست جمهوری شود. امام‌اوغلو ۵۴ ساله که یکی از محبوب‌ترین چهره‌های سیاسی ترکیه به شمار می‌رود، گزینه اصلی رقابت با اردوغان تلقی می‌شد و قرار بود روز یکشنبه به عنوان نامزد ریاست جمهوری حزب جمهوری خواه خلق (CHP) معرفی شود. پیوتر ماتیس، تحلیلگر ارشد ارز در شرکت این تاچ کپیتال مارکتس گفت: «دارایی‌های ترکیه زیر فشار شدید فروش قرار گرفته‌اند.
برای بسیاری از سرمایه‌گذاران، این اتفاق یادآور این واقعیت است که رئیس جمهور اردوغان قصد دارد با تلاش برای جلوگیری از حضور بزرگترین رقیب سیاسی خود در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۸، کنترل خود بر قدرت را بیش از پیش تحکیم کند، هرچند نمی‌توان احتمال برگزاری انتخابات زودهنگام را نیز نادیده گرفت.»
واکنش سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی
تحولات سیاسی معمولاً بازار سهام ترکیه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، چرا که بخش عمده این بازار در دست سرمایه‌گذاران داخلی است که در شرایط بی‌ثباتی، واکنش‌های شدیدتری نشان می‌دهند. بر اساس آمار منتشر شده در وب‌سایت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار ترکیه، سرمایه‌گذاران داخلی مالک حدود ۶۲.۵ درصد از سهام این کشور هستند. این رویدادهای سیاسی برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی غافلگیرکننده بود، زیرا آنها عمدتاً به آینده اقتصادی ترکیه خوش‌بین شده و روی چرخش این کشور به سمت سیاست‌های اقتصادی متعارف و دوری از تنش‌های تجاری با آمریکا حساب باز کرده بودند.
کاهش نرخ تورم فراتر از انتظارات در ماه فوریه، کاهش نرخ بهره و امیدواری‌ها به بهبود روابط با اتحادیه اروپا، همگی باعث شده بود سهام ترکیه در اوایل این ماه وارد بازار صعودی شود، ضمن اینکه معاملات سود بهره (کری ترید) لیر همچنان برای سرمایه‌گذاران جذاب به نظر می‌رسید. موج فروش صبح چهارشنبه در بازارهای آتی نیز بازتاب یافت. نرخ‌های شبانه برون‌مرزی با جهشی بیش از ۱۰ درصدی به ۴۸ درصد رسید که نشان‌دهنده خروج سرمایه‌گذاران از موقعیت‌های سود بهره لیر است.
