این خبر را میتوانید بصورت صوتی گوش دهید
سرویس خبری ایران من: در روزهای اخیر، صحنه سیاسی ترکیه شاهد تحولی چشمگیر بوده است. بازداشت اکرم امام‌اوغلو، شهردار محبوب استانبول، موجی از واکنش‌ها را در سراسر کشور برانگیخته و به یک بحران سیاسی تبدیل شده است.
بازداشت امام‌اوغلو: کودتایی علیه دموکراسی
در پی بازداشت اکرم امام‌اوغلو، شهردار محبوب استانبول و رقیب اصلی رجب طیب اردوغان، موجی از نگرانی و اعتراض سراسر ترکیه را در برگرفته است. در چنین فضایی، سی‌ان‌ان در یک گفت‌وگوی اختصاصی با آقای اوزیل، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) به بررسی پیامدهای سیاسی این اتفاق پرداخت. اوزیل در این مصاحبه بازداشت امام‌اوغلو را «کودتا علیه رئیس‌جمهور آینده ترکیه» توصیف کرد و هشدار داد که آنچه اکنون در جریان است، زلزله‌ای سیاسی برای دموکراسی ترکیه خواهد بود.
اصول دموکراسی و انتخاب مردم
دموکراسی قابل تفسیر نیست اوزیل با اشاره به ریشه‌های دموکراسی، تأکید کرد که مردم باید در فضایی آزاد و عادلانه رهبران خود را انتخاب کنند. وی با انتقاد از وضعیت کنونی، گفت: «دموکراسی نباید برداشت‌ها و تفسیرهای دل‌بخواهی داشته باشد. همه کسانی که به اصول دموکراتیک باور دارند، خواهان آن هستند که حاکمان کشورشان با رأی آزاد و مستقیم مردم انتخاب شوند.»
او با بازگشت به تاریخ سیاسی اردوغان، خاطرنشان کرد که رئیس‌جمهور کنونی ترکیه نخستین پیروزی خود را در دهه ۹۰ میلادی در انتخابات شهرداری استانبول به دست آورد، اما پس از مدتی از فعالیت سیاسی منع شد. اوزیل ادامه داد: «در آن زمان، ما در حزب جمهوری‌خواه خلق و شخص من، پیشنهاد تغییر قانون اساسی برای رفع ممنوعیت سیاسی او را ارائه دادیم. اگر مردم رهبری یک حزب را می‌خواهند، باید بتواند کشور را اداره کند.»
تغییر موازنه قدرت در ترکیه
از صعود امام‌اوغلو تا افول شکست‌ناپذیری اردوغان رهبر CHP با اشاره به انتخابات محلی ۳۱ مارس سال گذشته، گفت که پیروزی اکرم امام‌اوغلو نقطه عطفی در سیاست ترکیه بود. «در آن انتخابات، ما با امام‌اوغلو وارد رقابت شدیم و به پیروزی قاطع دست یافتیم. اردوغان که سال‌ها عنوان شکست‌ناپذیر را یدک می‌کشید، به رتبه دوم سقوط کرد.»
اوزیل با اشاره به محبوبیت روزافزون امام‌اوغلو گفت: «این نخستین بار نبود که او اردوغان را شکست می‌داد. محبوبیتش رو به افزایش است. خود اردوغان بارها گفته است: هر که استانبول را فتح کند، ترکیه را فتح کرده است؛ و هر که استانبول را از دست دهد، ترکیه را باخته است.»
چالش استقلال قضایی در ترکیه
دادگاه‌هایی که استقلال ندارند در بخش دیگری از این مصاحبه، خبرنگار سی‌ان‌ان به اتهامات مطرح‌شده علیه امام‌اوغلو پرداخت؛ از جمله رهبری یک سازمان تبهکار، همکاری با گروه‌های تروریستی و فساد مالی. دولت این اتهامات را جدی و نشانه‌ای از حاکمیت قانون می‌داند. اما اوزیل صراحتاً این روایت را رد کرد و گفت: «دادگاه‌های ما مستقل نیستند. اگر امروز نظرسنجی کنید، خواهید دید که تنها ۱۸ درصد مردم به استقلال قوه قضائیه باور دارند.»
او تأکید کرد: «اگر امام‌اوغلو نامزد ریاست‌جمهوری نمی‌شد، امروز با چنین سرنوشتی روبه‌رو نمی‌گشت. متأسفانه، در ترکیه یک قوه قضائیه مستقل وجود ندارد. ما برای تحقق استقلال دستگاه قضایی بسیار تلاش کرده‌ایم. اما اردوغان کشور را از مسیر قانون دور می‌کند و به سمت بی‌ثباتی می‌برد.»
وی همچنین به حضور میلیونی مردم در تظاهرات اشاره کرد و گفت: «مردم برای دفاع از عدالت، دموکراسی و حقوق شهروندی خود به خیابان‌ها آمده‌اند.»
نقش ایالات متحده چیست؟
در ادامه، مصاحبه‌کننده با اشاره به گفت‌وگوی اخیر ترامپ و اردوغان، و دیدار قریب‌الوقوع مارکو روبیو با وزیر امور خارجه ترکیه، پرسید که ایالات متحده باید چه واکنشی نشان دهد. اوزیل در پاسخ گفت: «من نگران این دیدارها نیستم. چه ایالات متحده، چه اتحادیه اروپا، گفت‌وگوی شفاف همواره مؤثر است. اما اگر اردوغان به اصول دموکراسی پشت کند و صرفاً قراردادهایی را در راستای منافع شخصی‌اش امضا کند، این می‌تواند به روابط بلندمدت میان دو کشور آسیب جدی وارد کند.»
وی افزود: «گفت‌وگوها باید در راستای منافع مشترک و حمایت از دموکراسی در ترکیه ادامه یابد. ترکیه بدون دموکراسی، بی‌معنا خواهد شد. ما هرگز منافع یک‌جانبه را بر منافع عمومی ترجیح نمی‌دهیم.»
بازگشت به آرمان‌های آتاتورک اوزیل در پایان با اشاره به بنیان‌گذار جمهوری ترکیه گفت: «غازی مصطفی کمال آتاتورک، پس از جنگ استقلال، هرگز ادعا نکرد که ترکیه قدرتمندترین کشور جهان خواهد شد. بلکه گفت: “صلح در خانه، صلح در جهان.” ما نیز، به‌عنوان حزب جمهوری‌خواه خلق، این دیدگاه را در سرشت و ماهیت خود داریم. باور داریم صلح‌طلبی و مردم‌سالاری، مسیر واقعی پیشرفت است.»
