این خبر را میتوانید بصورت صوتی گوش دهید
سرویس خبری ایران من: در سال ۲۰۲۵، دستگاه قضایی برزیل با تصمیمی بی‌سابقه، ژائیر بولسونارو، رئیس‌جمهور سابق این کشور را به اتهام تلاش برای کودتا به محاکمه می‌کشاند. این پرونده که پس از حوادث خشونت‌بار ژانویه ۲۰۲۳ شکل گرفته، توجه جهانیان را به تحولات سیاسی برزیل و چالش‌های دموکراسی در آمریکای لاتین جلب کرده است. با پیگیری سریع قضات دادگاه عالی، این پرونده می‌تواند سرنوشت سیاسی بولسونارو و آینده جریان راست افراطی در برزیل را تعیین کند.
اتهام بی‌سابقه کودتا علیه رئیس‌جمهور سابق برزیل
به گزارش ایران من، اینکه یک رئیس‌جمهوری سابق تحت یک محاکمه سیاسی یا جنایی قرار می‌گیرد در برزیل چندان استثنایی نیست، اما چیزی که بی‌سابقه است اینکه وی قرار است به اتهام کودتا روی نیمکت محاکمه بنشیند.
قضات دادگاه عالی برزیل به اتفاق آرا به پیگرد قانونی ژائیر بولسونارو به دلیل تلاش برای کودتا به دلیل حمله به سه مقر دولتی این کشور در ژانویه ۲۰۲۳، پس از شکست این سیاستمدار راست افراطی در برابر لولا داسیلوا رای دادند.
چنان چه بولسونارو در دادگاهی که قرار است اواخر سال جاری میلادی (۲۰۲۵) برگزار شود مجرم شناخته شود، ممکن است با بیش از دو دهه حبس مواجه شود.
جزئیات پرونده و اتهامات متعدد
«الکساندر دی مورائِس» قاضی دادگاه که ریاست این پرونده را به عهده دارد، در آغاز سخنرانی خود، تصاویر تکان‌دهنده‌ای از حمله‌های خشونت‌آمیز هواداران بولسونارو به ساختمان‌های دولتی که تنها یک هفته پس از تحلیف داسیلوا رخ داد، به نمایش گذاشت.
بولسونارو و هفت متهم دیگر، که در میان آنها مقام‌های نظامی عالی رتبه و وزرای سابق دولت وقت وی حضور دارند، به پنج جرم متهم هستند؛ تلاش برای لغو خشونت آمیز حاکمیت قانون دموکراتیک، تلاش برای کودتا، مشارکت در یک سازمان جنایتکار مسلح، خسارت واجد شرایط و تخریب دارایی‌ها.
دادگاه عالی برزیل روز سه‌شنبه (۲۵ مارس) در جلسه‌ای که بولسونارو به‌طور داوطلبانه در آن حضور داشت، بررسی اتهام‌ها علیه او و هفت تن از نزدیک‌ترین متحدانش را آغاز کرد.
مورائس مدعی شد که بولسونارو به عنوان بخشی از تلاش‌های او برای تضعیف انتخاباتی که در آن شکست خورد، «یک تلاش سیستماتیک برای زیر سوال بردن ابزارهای رای‌گیری الکترونیکی» مورد استفاده در برزیل را رهبری کرد.
این قاضی خاطرنشان کرد که در اتهامی که دادستانی علیه بولسونارو مطرح کرده است، «نشانه‌های معقولی» وجود دارد و او را به عنوان رهبر کودتا معرفی می‌کند.
وی تاکید دارد که این توطئه، «همه اقدامات لازم برای سرنگونی دولت منتخب قانونی را دنبال کرده است».
مورائس همچنین خاطرنشان کرد که این روند از یک سال قبل با استفاده از اخبار جعلی در مورد سیستم انتخاباتی برزیل آغاز شد.
مقایسه با پرونده‌های مشابه و روند سریع دادرسی
بولسونارو در ماه‌های اخیر اعلام کرده است که با وجود اینکه به دلیل حکم دادگاه عالی انتخابات تا سال ۲۰۳۰ از سِمت‌های دولتی منع شده است، به دنبال نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده خواهد بود.
به نوشته بخش اسپانیولی تارنمای فرانس۲۴، برخلاف رسیدگی به پرونده‌های جنایی مربوط به «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا، دادگاه‌ها و بازرسان برزیل به سرعت علیه بولسونارو اقدام و تهدید کردند که به حرفه سیاسی او پایان خواهند داد و جنبش راست‌گرایانه‌ای که وی در یک دهه گذشته ایجاد کرده است را شکست می‌دهند.
صدور این حکم دادگاه عالی برزیل، حدود یک ماه پس از طرح اتهام‌ها توسط دادستان کل کشور، نشان‌دهنده سرعت فوق‌العاده‌ای است که به طور معمول سال‌ها طول می‌کشد تا در مورد پرونده‌های مهم تصمیم‌گیری شود؛ در این چارچوب می‌توان گفت قضات برزیلی مشتاق هستند که محاکمه را قبل از شروع مبارزه‌های انتخاباتی ریاست جمهوری ۲۰۲۶ به پایان برسانند.
