سرویس خبری ایران من: تنش میان ایران و ایالات متحده وارد مرحله جدیدی شده است. با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، مذاکرات هسته‌ای بار دیگر به یکی از موضوعات اصلی روابط دو کشور تبدیل شده است. در حالی که ترامپ خواستار توافق جدید است، ایران موضع خود را مبنی بر عدم مذاکره مستقیم تحت فشار تأکید کرده است. این گزارش به بررسی آخرین تحولات در این زمینه می‌پردازد.
تهدیدهای جدید ترامپ علیه ایران
در تازه‌ترین اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، پس از آنکه ایران هفته گذشته مذاکره مستقیم با واشنگتن را رد کرد، وی در گفت‌وگویی با شبکه ان‌بی‌سی تأیید کرد که مقام‌های دو کشور در حال رایزنی هستند، اما از ارائه جزئیات بیشتر در این‌باره خودداری کرد. ترامپ در این مصاحبه تلفنی هشدار داد: «اگر توافقی حاصل نشود، بمباران آغاز خواهد شد؛ بمبارانی که تاکنون نظیرش را ندیده‌اند.» وی همچنین افزود: «چنانچه به توافقی دست نیابند، ممکن است همانند چهار سال پیش، تحریم‌های ثانویه‌ای علیه ایران اعمال کنم.»
واکنش ایران به پیشنهاد مذاکره
بنا بر گزارشی که روز پنج‌شنبه منتشر شد، به نقل از وزیر امور خارجه ایران، تهران از طریق عمان به نامه ترامپ درباره دستیابی به توافق جدید هسته‌ای پاسخ داده و تأکید کرده است که سیاست جمهوری اسلامی، عدم ورود به مذاکره مستقیم با ایالات متحده در شرایط اعمال فشار حداکثری و تهدیدهای نظامی است. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، روز یکشنبه بار دیگر بر این موضع تأکید کرد.
وی گفت: «گفت‌وگوی مستقیم با آمریکا منتفی است، اما ایران همواره در مذاکرات غیرمستقیم مشارکت داشته و اکنون نیز رهبر معظم انقلاب تأکید کرده‌اند که این گفت‌وگوها می‌تواند همچنان ادامه یابد.» ترامپ در گفت‌وگوی خود با ان‌بی‌سی، روسیه و ایران را نیز به اعمال تعرفه‌های ثانویه تهدید کرد؛ تعرفه‌هایی که می‌تواند خریداران کالاهای این کشورها را هدف قرار دهد. وی هفته گذشته با امضای یک فرمان اجرایی، چنین تعرفه‌هایی را علیه خریداران نفت ونزوئلا اعمال کرده بود. با این حال، ترامپ درباره جزئیات تعرفه‌های احتمالی علیه ایران و روسیه توضیح بیشتری نداد.
پیشینه توافق هسته‌ای و موضع کنونی طرفین
ترامپ در دوران نخست ریاست‌جمهوری خود (۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱)، ایالات متحده را از توافق هسته‌ای برجام که در سال ۲۰۱۵ میان ایران و قدرت‌های جهانی به امضا رسیده بود، خارج کرد. این توافق در ازای لغو تحریم‌ها، محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای را بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعمال می‌کرد. وی همچنین مجموعه‌ای از تحریم‌های گسترده را بار دیگر علیه ایران برقرار کرد.
از آن زمان تاکنون، جمهوری اسلامی از محدودیت‌های مندرج در توافق فراتر رفته و سطح غنی‌سازی اورانیوم را افزایش داده است. تهران تاکنون در برابر هشدار ترامپ مبنی بر ضرورت حصول توافق یا مواجهه با پیامدهای نظامی، موضعی قاطع اتخاذ کرده است. قدرت‌های غربی، ایران را متهم می‌کنند که با افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم به درجاتی که فراتر از نیاز یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی است، به دنبال دستیابی مخفیانه به توانایی ساخت سلاح هسته‌ای است. در مقابل، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده‌اند که برنامه هسته‌ای کشور صرفاً با اهداف صلح‌آمیز و غیرنظامی دنبال می‌شود.
