سرویس خبری ایران من: تنش میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در طول سال‌های اخیر به اوج خود رسیده است. حملات لفظی، تهدیدهای متقابل و تلاش‌های مستمر برای قدرت‌نمایی از هر دو طرف، فضای سیاسی بین‌المللی را تحت تأثیر قرار داده است. در این میان، رسانه‌های ایرانی، به‌ویژه آنهایی که به نهادهای حاکمیتی نزدیک‌تر هستند، نقش مهمی در بازتاب و گاه تشدید این تنش‌ها ایفا می‌کنند.
تهدید آشکار روزنامه کیهان علیه دونالد ترامپ
روزنامه‌ای با گرایش‌های اسلام‌گرایانه و انقلابی که اغلب بازتاب‌دهنده دیدگاه‌های رهبر جمهوری اسلامی ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای، محسوب می‌شود، روز شنبه خواستار ترور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده آمریکا شد.
در مقاله‌ای به زبان فارسی که در روزنامه کیهان منتشر شده، آمده است: «او فراتر از حد و حدود خود عمل کرده است! به‌زودی، در پاسخ به خون پاک سردار شهید قاسم سلیمانی، چند گلوله به سر او شلیک خواهد شد و سرنوشت مرگباری در انتظارش خواهد بود.»
در ژانویه ۲۰۲۰، دونالد ترامپ دستور حمله‌ای پهپادی را صادر کرد که به شهادت سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، انجامید. ایالات متحده، سلیمانی را مسئول طراحی و اجرای عملیات‌هایی می‌داند که به کشته شدن بیش از ۶۰۰ نظامی آمریکایی منجر شده است. جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده که انتقام خون سلیمانی را خواهد گرفت و این وعده را متوجه شخص ترامپ و مقامات ارشد دولت اول او دانسته است.
واکنش‌ها به تهدیدهای متقابل و تنش‌های دیپلماتیک
این مقاله چند روز پس از آن منتشر شد که ترامپ هشدار داد در صورت عدم توقف فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، ممکن است ایالات متحده حملات هوایی جدیدی علیه ایران انجام دهد. ترامپ در اظهاراتی گفت: «اگر توافقی صورت نگیرد، بمباران خواهد شد» و افزود: «البته این احتمال نیز وجود دارد که اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، تحریم‌های ثانویه‌ای مشابه چهار سال پیش را علیه ایران اعمال کنیم.»
با این حال، ترامپ در بخشی دیگر از صحبت‌هایش اعلام کرده بود که ایالات متحده همچنان در حال مذاکره با مقامات جمهوری اسلامی است.
کیهان در مقاله خود ضمن حمله به سیاست‌های ترامپ، نوشت: «او تهدید می‌کند و بعد عقب‌نشینی می‌کند! نتیجه؟ وضعیت آمریکا روز به روز وخیم‌تر می‌شود. همین دیروز گزارش شد که سیاست‌های او تا کنون زیانی سه تریلیون دلاری به اقتصاد آمریکا وارد کرده، صادرات این کشور با چالش‌های جدی مواجه شده و شماری از مقامات ارشد در ارتش، سازمان سیا و دیگر نهادهای امنیتی یا استعفا داده‌اند یا برکنار شده‌اند.»
تحلیل کارشناسان از مواضع کیهان و سیاست‌های ایران
جیسون برودسکی، مدیر سیاست‌گذاری سازمان «متحد علیه ایران هسته‌ای» (UANI)، در گفت‌وگو با فاکس نیوز دیجیتال اظهار داشت: «روزنامه کیهان سال‌هاست به طور مداوم ترامپ را تهدید به ترور می‌کند. حسین شریعتمداری، سردبیر این روزنامه، نماینده شخصی رهبر جمهوری اسلامی ایران است.»
او ادامه داد: «چنین تهدیدهایی با درخواست مقامات ایرانی برای “احترام متقابل” در مذاکرات آینده با آمریکا سازگار نیست. گاه کیهان حتی در موضوعات سیاست خارجی، به‌ویژه در پرونده هسته‌ای، جلوتر از دستگاه رسمی حکومت حرکت می‌کند. برای مثال، سال‌هاست خواهان خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است، هرچند تاکنون این اتفاق نیفتاده است. اما در موضوع فراخوان برای قتل ترامپ، کیهان کاملاً با مواضع حکومت همسو بوده است؛ چنان‌که برخی از طرح‌های جمهوری اسلامی برای ترور ترامپ پیش‌تر توسط نهادهای امنیتی آمریکا خنثی شده‌اند.»
برودسکی همچنین تأکید کرد: «دولت ترامپ باید با صراحت اعلام کند که تا زمانی که جمهوری اسلامی ایران شهروندان آمریکایی را تهدید به قتل می‌کند و برای جان آنها نقشه می‌کشد، هیچ مذاکره‌ای صورت نخواهد گرفت. پایان دادن به این اقدامات باید پیش‌شرط هرگونه مذاکره باشد. همچنین ایالات متحده باید حسین شریعتمداری و روزنامه کیهان را تحریم کند. وزارت خزانه‌داری آمریکا پیش‌تر برخی از شبکه‌های رسانه‌ای ایران مانند پرس‌تی‌وی و خبرگزاری تسنیم را در فهرست تحریم‌های خود قرار داده است. باید همین سیاست را در قبال کیهان نیز دنبال کند. کانادا پیش‌تر با استناد به سابقه تهدیدآمیز این روزنامه، آن را تحریم کرده است.»
بنی سبتی، کارشناس مسائل ایران و پژوهشگر مؤسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل، در گفت‌وگویی عنوان کرد: «جمهوری اسلامی ایران تلاش دارد افکار عمومی جهان را علیه ترامپ بسیج کند. می‌خواهد فردی او را هدف قرار دهد و در عین حال سعی دارد فشارهای اقتصادی علیه او را برجسته کند.»
کیهان در ادامه مقاله خود به سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ نیز تاخت.
سبتی اضافه کرد: «هدف جمهوری اسلامی، مشابه تلاش برای ترور سلمان رشدی در شمال ایالت نیویورک در سال ۲۰۰۲ است که تحت تأثیر تبلیغات نظام ایران انجام شد.»
فاکس نیوز دیجیتال گزارش داد مردی به نام هادی مطر، اهل نیوجرسی، تحت تأثیر ایدئولوژی ناشی از فتوای تهران برای قتل رشدی قرار گرفته بود. فتوایی که در واکنش به انتشار کتاب «آیات شیطانی» صادر شده بود؛ کتابی که از نظر جمهوری اسلامی توهین‌آمیز به مقدسات اسلامی تلقی شده بود.
سبتی افزود: «خامنه‌ای در تلاش است افکار جهانی را علیه ترامپ برانگیزد و موجی از تبلیغات ضدآمریکایی راه بیندازد. این فرصت بسیار مناسبی برای دولت ترامپ است تا با شکایت رسمی به شورای امنیت سازمان ملل متحد، اقدامات جمهوری اسلامی در تهدید جان رئیس‌جمهور پیشین آمریکا را محکوم کند.»
در ماه نوامبر، فاکس نیوز دیجیتال گزارش داده بود که وزارت دادگستری آمریکا توطئه جمهوری اسلامی برای ترور ترامپ در هفته‌های منتهی به انتخابات را خنثی کرده است. طبق یک شکایت کیفری ثبت شده در دادگاه فدرال نیویورک، مقام‌های امنیتی آمریکا ادعا کرده‌اند که در ماه سپتامبر، یکی از مقامات ناشناس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فردی به نام فرهاد شاکری، شهروند ۵۱ ساله ایرانی‌تبار، خواسته بود بر ردیابی و در نهایت اجرای عملیات ترور دونالد جی. ترامپ تمرکز کند.
از سوی دیگر، گزارش‌های پیشین فاکس نیوز حاکی از آن است که وب‌سایت رسمی رهبر جمهوری اسلامی، پیش‌تر انیمیشنی را منتشر کرده بود که در آن، صحنه ترور هدفمند ترامپ به تصویر کشیده شده بود.
چشم‌انداز مذاکرات و روابط آینده
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، نیز هفته گذشته در گفت‌وگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد: «ما از گفت‌وگو گریزان نیستیم؛ این بدعهدی‌ها بوده که تاکنون ما را دچار مشکل کرده است.» او افزود: «آنها باید نشان دهند که قابل اعتماد هستند.» بر اساس این گزارش، کاخ سفید بلافاصله به موضع ایران در رد مذاکرات واکنشی نشان نداد. پزشکیان همچنین اشاره کرد که جمهوری اسلامی در حال بررسی امکان آغاز مذاکرات غیرمستقیم با دولت ترامپ است.
