سرویس خبری ایران من: در تحولی قابل توجه در عرصه سیاست‌های اقتصادی آمریکا، دونالد ترامپ تصمیم به تعلیق تعرفه‌های تجاری گسترده گرفته است. این تغییر رویکرد که با واکنش‌های مختلفی در بازارهای مالی و محافل سیاسی مواجه شده، نشان‌دهنده پیچیدگی‌های موجود در تنظیم سیاست‌های تجاری در شرایط فعلی اقتصاد جهانی است.
تعلیق تعرفه‌های تجاری: تصمیم غیرمنتظره کاخ سفید
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز چهارشنبه اعلام کرد که اعمال تعرفه‌های گسترده تجاری که پیش‌تر در قالب برنامه‌ای اقتصادی معرفی شده بود، برای مدت ۹۰ روز به حالت تعلیق درمی‌آید.
این تصمیم، تنها یک هفته پس از معرفی رسمی سیاست جدید تعرفه‌ای در مراسمی در کاخ سفید اتخاذ شد؛ اقدامی که با هدف بازتعریف توازن تجاری آمریکا اعلام شده بود، اما نگرانی‌هایی در میان بازارهای مالی، قانون‌گذاران جمهوری‌خواه و برخی از مشاوران اقتصادی کاخ سفید برانگیخت.
بنا بر گزارش‌ها، دو مقام ارشد اقتصادی دولت – اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری، و هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی – در روزهای اخیر به‌صورت مشترک خواستار تعلیق این سیاست شدند. به گفته منابع دولتی، تحلیل‌های بازار اوراق قرضه و واکنش منفی شاخص‌های بورسی در تصمیم‌گیری ترامپ مؤثر بوده‌اند.
واکنش بازارهای مالی و تأثیرات اقتصادی
در پی اعلام تعلیق تعرفه‌ها، شاخص داوجونز با رشدی قابل توجه مواجه شد و بخشی از زیان‌های هفته گذشته را جبران کرد؛ افتی که به‌طور خاص نگرانی‌هایی را درباره حساب‌های بازنشستگی و سرمایه‌گذاری خانوارهای آمریکایی ایجاد کرده بود.
نرخ بازدهی اوراق ۱۰ ساله خزانه‌داری که معمولاً در واکنش به افت بازار کاهش می‌یابد، پیش از این تصمیم در حال افزایش بود. تحلیل‌گران این روند را نشانه‌ای از نگرانی فعالان اقتصادی نسبت به افزایش احتمالی هزینه‌های وام و نرخ‌های بهره در صورت تداوم سیاست تعرفه‌ای تفسیر کرده‌اند.
با وجود تعلیق عمومی تعرفه‌ها، تعرفه‌های اعمال‌شده علیه چین افزایش یافت و به ۱۲۵ درصد رسید. کاخ سفید این تصمیم را بخشی از رویکرد ویژه خود نسبت به روابط اقتصادی با چین توصیف کرده و آن را خارج از چارچوب تعلیق موقت دانسته است.
ترامپ در بیانیه‌ای اعلام کرد که این دوره ۹۰ روزه فرصتی برای مذاکره با کشورهای مختلف درباره بازنگری در توافقات تجاری خواهد بود. هنوز جزئیاتی از این مذاکرات احتمالی منتشر نشده است.
اختلاف نظر مشاوران و واکنش‌های سیاسی
در هفته‌های اخیر، برخی چهره‌های سیاسی و اقتصادی از جمله لری کودلو، مشاور اقتصادی سابق رئیس‌جمهور، به لزوم مذاکره پیش از اجرای تعرفه‌های گسترده تأکید کرده بودند. کودلو در گفت‌وگویی با شبکه آمریکایی NBC تصمیم اخیر ترامپ را «قابل تحسین» توصیف کرده و تغییر موضع رئیس‌جمهور را نشانه‌ای از تمایل به حل‌وفصل دیپلماتیک تنش‌های تجاری دانست.
همزمان با افزایش فشار از سوی قانون‌گذاران جمهوری‌خواه، از جمله سناتور لیندزی گراهام، نگرانی‌هایی درباره تأثیر تعرفه‌ها بر صنایع داخلی نیز مطرح شد. گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی شرکت‌های خودروسازی از جمله بی‌ام‌و، نگرانی‌هایی را در خصوص پیامدهای اقتصادی تعرفه‌ها به قانون‌گذاران منتقل کرده‌اند.
در سطح داخلی، سیاست جدید همچنین باعث بروز اختلاف‌نظرهایی میان مشاوران ارشد کاخ سفید شد. در حالی که اسکات بسنت از رویکرد مذاکره‌محور حمایت می‌کرد، پیتر ناوارو، مشاور تجاری ارشد، بر ضرورت حفظ سیاست‌های سخت‌گیرانه تأکید داشت.
در این میان، اظهارات عمومی میان ناوارو و ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت تسلا، که به‌طور غیررسمی در امور مشورتی مشارکت دارد، نشانه‌ای از تنش در میان نخبگان اقتصادی نزدیک به دولت بود.
گزارش‌ها همچنین حاکی از آن است که ترامپ شخصاً از پیامدهای منفی بازار بر افکار عمومی نگران شده است. او در سخنرانی‌ای با حضور قهرمانان مسابقات ناسکار، به‌صراحت به تأثیرات روانی افت شاخص‌های بورس اشاره کرد و گفت: «مردم کمی حالت تهوع پیدا کرده بودند.»
با وجود تعلیق سیاست‌ها، ترامپ اعلام کرد که همچنان به بازنگری در چارچوب‌های تجاری فعلی پایبند است. او افزود که قصد دارد از این وقفه برای تنظیم توافق‌نامه‌های تجاری جدید با کشورهایی که مایل به همکاری هستند استفاده کند.
در پایان روز چهارشنبه، شاخص داوجونز نزدیک به ۸ درصد افزایش یافت؛ رشدی که بخشی از کاهش ارزش بازار پس از اعلام اولیه تعرفه‌ها را جبران کرد.
با این حال، مقام‌های کاخ سفید اعلام کردند که روند سیاست‌گذاری اقتصادی طبق برنامه ادامه دارد. استفان میلر، معاون رئیس کارکنان کاخ سفید، در پیامی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «شما شاهد بزرگ‌ترین طرح اقتصادی اجراشده توسط یک رئیس‌جمهور آمریکایی در طول تاریخ هستید.»
