سرویس خبری ایران من: در روزهای اخیر، تحرکات دیپلماتیک پیچیدهای پیرامون مذاکرات هستهای ایران و آمریکا شکل گرفته است. با نزدیک شدن به دور دوم مذاکرات، طرفهای مختلف در تلاش هستند تا مواضع خود را تقویت کنند. اسرائیل بهعنوان یکی از بازیگران کلیدی منطقه، نگرانیهای خود را از طریق کانالهای دیپلماتیک به دولت ترامپ منتقل کرده است.
منابع آگاه اسرائیلی به وبسایت آمریکایی اکسیوس گفتهاند که استیو ویتکوف، فرستاده ویژه کاخ سفید، روز جمعه در پاریس با دو مقام ارشد اسرائیلی دیداری اعلامنشده داشته است. این دیدار پیش از آغاز دور دوم مذاکرات هستهای میان آمریکا و ایران برگزار شده است.
جزئیات دیدار محرمانه و اهداف آن
بر اساس گفته سه مقام مطلع، رون درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل و دیوید بارنیا، رئیس موساد، به پاریس رفتند تا بهصورت محرمانه با ویتکوف دیدار کنند. هدف این ملاقات، تأثیرگذاری بر موضع آمریکا پیش از شروع دور جدید مذاکرات در رم عنوان شده است.
این دیدار در حالی صورت گرفته که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نگران است آمریکا به توافقی با ایران برسد که مشابه برجام سال ۲۰۱۵ باشد؛ توافقی که دونالد ترامپ در دوره ریاستجمهوریاش شخصاً از آن خارج شد.
دفتر نخستوزیر اسرائیل و همچنین سخنگوی ویتکوف از هرگونه اظهار نظر رسمی درباره این دیدار خودداری کردهاند.
استیو ویتکوف پیش از سفر به رم برای حضور در مذاکرات با ایران، در پاریس در جلساتی پیرامون بحران اوکراین و سیاست آمریکا در قبال روسیه شرکت کرده بود. با این حال، بخش غیرعلنی برنامهاش به گفتوگو با مقامهای اسرائیلی درباره پرونده هستهای ایران اختصاص یافت.
به گفته منابع نزدیک به مذاکرات، ویتکوف در این جلسات تأکید کرده که دولت ترامپ بهدنبال حل بحران هستهای ایران از طریق راهکارهای دیپلماتیک است و هدف اصلی، جلوگیری از غنیسازی اورانیوم توسط تهران است.
مواضع متفاوت طرفین در مذاکرات هستهای
مقامهای اسرائیلی بهویژه نتانیاهو و متحدان تندروی او، خواهان توافقی هستند که بهطور کامل برنامه هستهای ایران را حذف کند. در غیر این صورت، آنها گزینه حمله نظامی به تأسیسات هستهای ایران را نیز روی میز نگه داشتهاند.
با وجود آنکه ترامپ در ابتدا برای مذاکرات با ایران ضربالاجلی دوماهه تعیین کرده بود، روز پنجشنبه اعلام کرد که برای تصمیمگیری درباره اقدام نظامی عجلهای ندارد. او گفت: «ایران میخواهد مذاکره کند.»
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران و مذاکرهکننده ارشد در این گفتوگوها، پس از سفر به مسکو و دیدار با ولادیمیر پوتین، روز جمعه وارد رم میشود تا در دور دوم مذاکرات حضور یابد.
هرچند روسیه بهطور مستقیم در مذاکرات مشارکت ندارد، اما ایران بهدنبال کسب حمایت مسکو برای طرح دیدگاههای خود در برابر دولت ترامپ است. عراقچی روز جمعه در اظهاراتی گفت: «امیدواریم روسیه نقش مثبتی در دستیابی به توافق ایفا کند.»
او همچنین تأکید کرد که در دور اول مذاکرات، آمریکا رویکردی نسبتاً جدی داشت، اما ایران پیامهایی متناقض از واشنگتن دریافت کرده؛ برخی در میز مذاکره، برخی در عرصه رسانه. عراقچی گفت: «آنچه در میز مذاکره مطرح میشود برای ما ملاک است.»
وی هشدار داد که در صورت پافشاری آمریکا بر «خواستهای غیرواقعبینانه» رسیدن به توافق ممکن نخواهد بود. یکی از این خواستهها، توقف کامل برنامه غنیسازی اورانیوم توسط ایران عنوان شده است.
چشمانداز مذاکرات آینده در رم
دور دوم مذاکرات روز شنبه در سفارت عمان در رم برگزار خواهد شد. بر اساس برنامهریزیها، گفتوگوها از ساعت پنج صبح به وقت شرق آمریکا آغاز شده و پیشبینی میشود دستکم پنج ساعت به طول انجامد.
مقامهای آمریکایی امیدوارند این نشست با دستیابی به چارچوبی برای ادامه مذاکرات به پایان برسد و گامهایی مشخص برای مراحل بعدی مشخص شود.