سرویس خبری ایران من: در روزهای اخیر، دولت ترامپ گامهای تازهای در مسیر دیپلماسی با ایران برداشته است. این اقدامات در شرایطی صورت میگیرد که تنشهای منطقهای افزایش یافته و اختلافنظرهای داخلی در واشنگتن درباره نحوه تعامل با تهران به اوج خود رسیده است. تصمیم اخیر برای تعیین نماینده ویژه در مذاکرات هستهای، نشان از جدیت آمریکا در پیگیری راهحل دیپلماتیک دارد.
انتصاب مایکل آنتون به عنوان رهبر تیم مذاکرهکننده آمریکا
دولت ترامپ «مایکل آنتون»، یکی از مقامهای ارشد وزارت خارجه را مأمور کرده تا هدایت تیم فنی ایالات متحده در مذاکرات هستهای با ایران را برعهده بگیرد؛ تصمیمی که به گفته دو مقام آمریکایی آگاه از این روند، نشاندهنده جدیت دولت در مسیر دیپلماسی است.
آنتون، مدیر برنامهریزی سیاستگذاری در وزارت خارجه، سرپرستی گروهی متشکل از حدود دوازده کارشناس باسابقه از نهادهای مختلف دولتی را بهعهده دارد؛ تیمی که مأمور تهیه جزئیات توافقی است که در صورت تحقق، محدودیتهای قابل توجهی بر برنامه هستهای ایران اعمال خواهد کرد و در ازای آن، بخشی از تحریمها برداشته میشود.
قرار است آنتون در آخر هفته نخستین دور از گفتگوهای کارشناسی با نمایندگان ایران را برگزار کند؛ گفتوگوهایی که پیشزمینهای برای دیدار دوباره «استیو ویتکوف»، فرستاده ویژه آمریکا، و «عباس عراقچی»، وزیر خارجه ایران، در هفته آینده در رم خواهد بود. آنتون در دور قبلی مذاکرات نیز ویتکوف را در رم همراهی کرده بود.
یکی از مقامهای آمریکایی در اینباره گفت: «با توجه به تجربه، دقت و درک بالایی که آنتون دارد، او بهترین گزینه برای هدایت این روند است. مهمتر از همه اینکه مطمئن خواهد شد خواستههای رئیسجمهور ترامپ در این پرونده بهطور کامل پیگیری شود.»
مایکل آنتون که چهرهای نسبتاً کمحاشیه اما بانفوذ در دولت ترامپ محسوب میشود، پیش از این در شورای امنیت ملی فعالیت داشت و بعدها به موسسه محافظهکار کلرمونت پیوست. او تاکنون بهطور علنی درباره پرونده ایران موضعگیری نکرده است—پروندهای که مدتهاست در واشنگتن محل مناقشه و شکافهای سیاسی است.
اختلافنظرها و چالشهای پیش روی مذاکرات
این تحرکات دیپلماتیک در حالی شدت گرفتهاند که داخل دولت ترامپ اختلافنظر جدی بر سر مسیر مواجهه با ایران وجود دارد: بخشی بر طبل حمله نظامی میکوبد و بخشی دیگر بر ادامه دیپلماسی تأکید دارد. اسرائیل، متحد نزدیک واشنگتن، معتقد است اکنون بهترین فرصت برای حمله نظامی است؛ چراکه به باور آنها، ایران به دلیل حملات اخیر تضعیف شده و نیروهای نیابتیاش در منطقه ضربه خوردهاند.
با این حال، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، بارها اعلام کرده ترجیح میدهد مسیر دیپلماتیک را دنبال کند.
مواضع متفاوت درباره آینده برنامه هستهای ایران
در حال حاضر، هنوز مشخص نیست ایالات متحده بهدنبال نابودی کامل برنامه هستهای ایران است یا به توافقی تن خواهد داد که به تهران اجازه میدهد برخی از زیرساختهای هستهای خود را تحت نظارت سختگیرانه حفظ کند. ایران همواره تأکید داشته که برنامه هستهایاش صرفاً جنبه غیرنظامی دارد.
در همین زمینه، «مارکو روبیو»، وزیر امور خارجه آمریکا، در مصاحبهای با نشریه «فری پرس» گفت واشنگتن در پی توافقی است که به ایران اجازه واردات سوخت هستهای برای اهداف صلحآمیز بدهد. او افزود: «اگر ایران بخواهد، راهی برای داشتن یک برنامه هستهای صلحآمیز وجود دارد. اما اگر بر غنیسازی پافشاری کند، تبدیل به تنها کشوری خواهد شد که بدون داشتن برنامه تسلیحاتی، همچنان اورانیوم غنی میکند—و این مسئله خطرناک است.»
از سوی دیگر، «استیو ویتکوف» نیز موضع خود را تغییر داده است. او هفته گذشته به رسانههایی چون والاستریت ژورنال و فاکسنیوز گفته بود که آمریکا در هر توافقی بر مسئله راستیآزمایی تمرکز خواهد داشت. اما بعدتر موضع خود را سختتر کرد و اعلام کرد که واشنگتن تحت هیچ شرایطی با ادامه غنیسازی اورانیوم توسط ایران موافقت نخواهد کرد.