سرویس خبری ایران من: در روزهای اخیر، روابط ایران و روسیه در حوزه انرژی هستهای وارد مرحله جدیدی شده است. تأمین مالی پروژههای هستهای جدید از سوی مسکو، همزمان با پیشرفت مذاکرات هستهای ایران و آمریکا، چشمانداز جدیدی از موقعیت استراتژیک ایران در منطقه را نمایان میسازد. این تحولات در کنار گسترش همکاریهای نظامی با روسیه و چین، نشاندهنده تغییرات مهم در روابط بینالمللی و موازنه قدرت در خاورمیانه است.
اعلام تأمین مالی پروژه هستهای جدید توسط روسیه
محسن پاکنژاد، وزیر نفت ایران، روز جمعه در مراسم اختتامیه هجدهمین کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی اعلام کرد که روسیه ساخت نیروگاه جدید هستهای در ایران را تأمین مالی خواهد کرد.
به گفته پاکنژاد، تهران و مسکو در چارچوب توافقهای جدید، علاوه بر تکمیل فازهای دوم و سوم نیروگاه بوشهر، احداث تأسیسات تازه هستهای را نیز با استفاده از خط اعتباری روسیه پیش خواهند برد.
روسیه پیشتر نیز در ساخت نخستین راکتور هستهای ایران در بوشهر نقش کلیدی داشته است.
پیشرفت مذاکرات هستهای ایران و آمریکا
این اظهارات در شرایطی مطرح میشود که همزمان، مقامات ایران و آمریکا برای سومین دور از مذاکرات هستهای غیرمستقیم در مسقط، پایتخت عمان، دیدار کردند. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و استیو ویتکوف، فرستاده ویژه خاورمیانهای دولت دونالد ترامپ، ریاست این مذاکرات را که با میانجیگری عمان برگزار شد، بر عهده داشتند. این گفتوگوها یک هفته پس از دور دوم مذاکرات در رم انجام میشود؛ دوری که به گفته دو طرف “سازنده” بوده است.
در آستانه این دیدار، کارشناسان ایرانی و آمریکایی طی مذاکراتی غیرمستقیم تلاش کردند چارچوبی برای یک توافق احتمالی هستهای در آینده طراحی کنند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روند پیشرفت مذاکرات را مثبت ارزیابی کرد و در گفتوگو با خبرنگاران در دفتر بیضی کاخ سفید گفت: «فکر میکنم مذاکرات با ایران بسیار خوب پیش میرود. این مسیر کاملاً در جهت درستی قرار دارد و میتوانیم به یک توافق بسیار خوب دست یابیم؛ توافقی که میتواند جانهای زیادی را نجات دهد.»
قرار است مذاکرات طی هفته آینده ادامه یابد و یک نشست سطح بالای دیگر نیز به طور موقت برای سوم ماه مه برنامهریزی شده است.
گسترش همکاریهای گازی ایران و روسیه
ایران و روسیه همچنین به توافقی دست یافتهاند که براساس آن، مسکو سالانه ۵۵ میلیارد متر مکعب گاز به ایران صادر خواهد کرد، اگرچه هنوز درباره قیمت این صادرات توافق نهایی حاصل نشده است.
علاوه بر این، پاکنژاد خبر داد که ایران قصد دارد قراردادی به ارزش ۴ میلیارد دلار با شرکتهای روسی برای توسعه هفت میدان نفتی امضا کند.
این قراردادها بخشی از تلاشهای دو کشور برای تقویت جایگاه ایران به عنوان یک قطب منطقهای گاز و افزایش جریان گاز روسیه به منطقه به شمار میرود.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، و مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، در ماه ژانویه معاهده همکاری استراتژیک ۲۰ سالهای را به امضا رساندند که شامل گسترش همکاریهای دفاعی و تقویت روابط اقتصادی و تجاری دوجانبه با استفاده از ارزهای ملی است.
شکلگیری مثلث نفوذ ایران، روسیه و چین
در ادامه همکاریهای سهجانبه، رسانههای ایرانی گزارش دادند که ایران در ماه مارس دومین روز از رزمایش مشترک سه روزه دریایی با روسیه و چین را در اقیانوس هند و خلیج عمان برگزار کرده است.
این رزمایشها که با عنوان “کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۵” شناخته میشوند، بر عملیاتهایی نظیر حمله به اهداف دریایی، کنترل خسارات و ماموریتهای مشترک جستجو و نجات متمرکز بودهاند.
ایران تنها چند روز پس از رد پیشنهاد رئیسجمهور آمریکا برای ازسرگیری مذاکرات هستهای اعلام کرد که در این رزمایش شرکت خواهد کرد.
دونالد ترامپ با کماهمیت جلوه دادن این مانورهای دریایی، در گفتوگو با شبکه فاکس نیوز اظهار داشت: «ما از همه آنها قویتر هستیم. ما قدرت بیشتری داریم.»