سرویس خبری ایران من: در هفته‌های اخیر، تنش‌ها بین ایران و کشورهای اروپایی در مورد برنامه هسته‌ای این کشور به نقطه حساسی رسیده است. با نزدیک شدن به پایان توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، کشورهای اروپایی تهدید به بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل کرده‌اند، درحالی‌که مذاکرات برای دستیابی به توافقی جدید همچنان ادامه دارد. این وضعیت می‌تواند پیامدهای جدی برای اقتصاد ایران و روابط بین‌المللی آن داشته باشد.

موضع قاطع فرانسه درباره تحریم‌های ایران

وزیر امور خارجه فرانسه شامگاه دوشنبه در نشست شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد که کشورش در صورت عدم موفقیت مذاکرات برای دستیابی به توافق درباره برنامه هسته‌ای ایران، در بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل تردید نخواهد کرد.

سازوکار بازگشت خودکار تحریم‌ها و نقش کشورهای اروپایی

فرانسه، بریتانیا و آلمان—موسوم به «سه کشور اروپایی» یا «ای۳»—از طرف‌های توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ایران هستند؛ توافقی که در ماه اکتبر به پایان می‌رسد و به این کشورها اختیار داده شده است تا با فعال‌سازی سازوکار موسوم به «بازگشت خودکار تحریم‌ها» (snapback) در شورای امنیت، تحریم‌ها را مجدداً برقرار کنند.

ژان-نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، گفت: «بدیهی است که با پایان یافتن توافق هسته‌ای ایران طی هفته‌های آینده، اگر منافع امنیتی اروپا تضمین نشود، ما لحظه‌ای درنگ نخواهیم کرد و تمامی تحریم‌هایی را که ۱۰ سال پیش لغو شده بود، دوباره اعمال خواهیم کرد.»

تلاش‌های دیپلماتیک و هشدارهای بین‌المللی

ایران و ایالات متحده، که از توافق ۲۰۱۵ خارج شد و تحریم‌های خود را بازگرداند، در حال گفت‌وگو درباره این بن‌بست دیرینه هستند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، ابراز اطمینان کرده است که می‌تواند توافق جدیدی را به دست آورد که مسیر ایران برای دستیابی به بمب هسته‌ای را مسدود کند؛ اگرچه ایران می‌گوید برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً غیرنظامی است.

به گفته دیپلمات‌ها، سه کشور اروپایی اکنون در صورت عدم دستیابی به توافقی قابل توجه، به جای ماه ژوئن، در نظر دارند تا ماه اوت سازوکار بازگشت تحریم‌ها را فعال کنند. این فرصت در تاریخ ۱۸ اکتبر به پایان می‌رسد.

بارو همچنین هشدار داد: «اعمال مجدد این تحریم‌ها، دسترسی ایران به فناوری، سرمایه‌گذاری و بازار اروپا را به طور دائمی مسدود خواهد کرد و تبعات ویرانگری بر اقتصاد این کشور خواهد داشت. این چیزی نیست که ما خواهان آن باشیم؛ به همین دلیل، امروز از ایران درخواست می‌کنم که تصمیمات لازم را برای جلوگیری از بدترین سناریو اتخاذ کند.»

چهار دیپلمات روز دوشنبه اعلام کردند که ایران پیشنهاد داده است در صورت ازسرگیری مذاکرات با آمریکا، احتمالاً روز جمعه همین هفته نشستی با سه کشور اروپایی در رم برگزار شود. با این حال، این دیپلمات‌ها هشدار دادند که ای۳ هنوز پاسخی به این پیشنهاد نداده‌اند.