سرویس خبری ایران من: تنشهای دیپلماتیک میان ایران و غرب بر سر برنامه هستهای وارد فاز جدیدی شده است. انگلیس با مطرح کردن ادعاهای تازه درباره فعالیتهای هستهای ایران، از فعالسازی مکانیسم ماشه تهدید کرده است. ایران این اتهامات را کاملاً رد کرده و بر ادامه راه دیپلماسی تأکید دارد.
ادعاهای جدید انگلیس علیه ایران
بهگزارش ایران من، پیتر مندلسون طی سخنانی در اندیشکده شورای آتلانتیک ادعای دسترسی ایران به ظرفیتهای تولید سلاح هستهای را تکرار کرد. وی مدعی شد: «ایران همچنان تأسیساتی دارد که میتوانند برای اهداف نظامی استفاده شوند و ما نمیتوانیم این را بپذیریم.»
وی ادامه داد که لندن از آنچه «ابتکار» رئیسجمهور آمریکا برای مذاکره با ایران نامید و پیشرفتهای به دست آمده در این زمینه حمایت میکند.
تهدید فعالسازی مکانیسم ماشه
دیپلمات انگلیسی در ادامه فضاسازیهای تبلیغاتی علیه برنامه هستهای کشورمان افزود: «ما در اروپا، از جمله بریتانیا، فرانسه و آلمان، مکانیسم ماشه را در اختیار داریم. ما بهشکل فعال با ایالات متحده در این زمینه همکاری میکنیم. زمان برای اجرای این مکانیسم رو به پایان است. این اقدام ممکن است به بازگشت تحریمهای اولیه علیه ایران منجر شود. ایران باید این مساله را در نظر بگیرد.»
پیشینه برنامه صلحآمیز هستهای ایران
غرب ادعاهای مختلف درباره برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان مطرح میکند. فعالیتهای ایران در این حوزه همواره تحت فشارهای سیاسی و اتهامات بیاساس غرب قرار گرفته است. کشورهای غربی پیش از برجام با امنیتیسازی این موضوع تلاش کردند. آنها با ابزار تحریم و تهدید نظامی علیه ایران اقدام کردند. اما بستهشدن پرونده «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) در سال ۱۳۹۴ این بهانه را از میان برداشت.
ایران پس از امضای برجام به تمامی تعهدات خود پایبند ماند. اما آمریکا در سال ۱۳۹۷ بهطور یکجانبه از توافق خارج شد. اروپا نیز نتوانست تعهدات خود را اجرا کند. در نتیجه، ایران در چارچوب حقوق برجامی خود گامهایی در کاهش تعهدات برداشت. مذاکرات احیای برجام در سال ۱۴۰۰ نیز بهدلیل تعلل و زیادهخواهیهای غرب به نتیجه نرسید.
ادامه تعامل دیپلماتیک ایران
ایران همچنان به تعامل دیپلماتیک و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه داده است. تهران تأکید کرده است که در فضای مبتنی بر احترام متقابل آماده رفع نگرانیها و عقد توافق جدید است. مذاکرات اخیر با ایالات متحده در عمان و رم برگزار شد. گفتوگوها با تروئیکای اروپایی و جلسات سهجانبه در پکن نیز انجام گرفت. این مذاکرات نشاندهنده تمایل تهران به حلوفصل موضوع از طریق دیپلماسی است. البته این تمایل مشروط به ارائه ضمانتهای واقعی برای رفع تحریمهاست.
جمهوری اسلامی ایران همچنین نسبت به ادعای مقامهای اروپایی درباره بکارگیری مکانیسم ماشه هشدار داده است. تهران تاکید کرده است که هرگونه سوءاستفاده از این ابزار تصمیمی اشتباه و تنشزا خواهد بود.
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، اخیراً تأکید کرد: «موقعیتی که اکنون در آن قرار داریم، بههیچوجه تقصیر ایران نیست. این وضعیت نتیجه خروج یکجانبه آمریکا از برجام و ناتوانی اروپا در جبران آن است.» وی هشدار داد: «تهدید ایران به فعالسازی مکانیسم ماشه اقدامی غیرمنطقی است. این اقدام فاقد پایه حقوقی و سیاسی است. اگر اروپا واقعاً در پی فعالسازی این ابزار باشد، باید تبعات چنین اشتباهی را بپذیرد.»
روسیه و چین نیز بعنوان اعضای برجام تاکید دارند که مکانیسم ماشه مشروعیت خود را از دست داده است. آنها معتقدند این اتفاق در پی خروج یکجانبه آمریکا از برجام رخ داده است.
میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در واکنش به اظهارات سفیر انگلیس در آمریکا در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «دیپلماسی انگلیس تمام تلاش خود را برای ایجاد یک بحران جدید بهکار گرفته است. آیا آنها اصلاً میدانند چگونه میخواهند از بنبستی که با تشدید تنش و ادعای فعالسازی مکانیسم ماشه در حال ساختن آن هستند، خارج شوند؟ قطعاً پاسخ منفی است.»