سرویس خبری ایران من: تنشهای میان چین و آمریکا وارد مرحلهای حساس شده است. موسسه بینالمللی مطالعات راهبردی در گزارش جدید خود احتمال درگیری نظامی بر سر تایوان را بررسی کرده است. این گزارش که همزمان با نشست دفاعی شانگری-لا منتشر شد، از وضعیت پیچیده روابط دو ابرقدرت و تأثیر آن بر امنیت منطقه آسیا-اقیانوسیه پرده برداشته است. با بازگشت دونالد ترامپ به قدرت، احتمال تشدید این تنشها و کاهش فضای مانور دیپلماتیک بیش از پیش نمایان میشود.
تحلیل احتمال حمله چین به تایوان
به گزارش ایران من، از نشریه صبح جنوب چین گزارش داد که موسسه بینالمللی مطالعات راهبردی گزارش جدیدی منتشر کرده است. این گزارش همزمان با برگزاری نشست دفاعی گفتوگوی شانگری-لا در سنگاپور به چاپ رسید. موسسه اعلام کرد که حمله ارتش چین به تایوان در آینده نزدیک بعید است، اما احتمال آن بهطور کامل منتفی نیست.
کارشناسان این موسسه هشدار دادند که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا خطرات جدیدی ایجاد خواهد کرد. ضعف کانالهای ارتباطی نظامی و دیپلماتیک میان واشنگتن و پکن، خطر سوء تفاهم و محاسبه غلط را افزایش داده است.
این گزارش روابط آمریکا و چین را «پر تنشتر از هر زمان دیگری در قرن ۲۱» توصیف کرد. اختلافات بر سر تجارت، فناوری و مساله تایوان به بیاعتمادی عمیق منجر شده است. نبود سازوکارهای گفتوگو وضعیت را بدتر کرده است.
بررسی دوره بایدن و چشمانداز دوران ترامپ
جو بایدن رئیس جمهوری پیشین آمریکا برخی بهبودهای تاکتیکی ایجاد کرد. دولت او گفتوگوهای نظامی را از سر گرفت. همچنین دو کشور درباره پرهیز از به کار بردن هوش مصنوعی در تصمیمگیریهای هستهای توافق کردند. اما موسسه بینالمللی مطالعات راهبردی معتقد است این اقدامات نمیتوانند تغییر جهتگیری راهبردی ایجاد کنند. واشنگتن و پکن در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ همچنان در مسیر رقابت قرار دارند.
تایوان در خط آتش رقابت راهبردی
گزارش نشان میدهد که طی دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، ایالات متحده راهبرد «هند-آرام» را اجرا کرد. آمریکا چین را بهعنوان تهدیدی برای منافع خود و شرکایش تلقی کرد. واشنگتن به مقابله با نفوذ فزاینده پکن در منطقه پرداخت.
آمریکا نگرانیهای اصلی خود را مطرح کرده است. فقدان شفافیت در روند مدرنسازی سریع ارتش چین، توسعه زرادخانه هستهای و فناوریهای دوگانه نظامی–غیرنظامی را عنوان کرده بود. تحلیلهای اطلاعاتی ایالات متحده نشان میدهد که شی جینپینگ رئیسجمهوری چین به ارتش این کشور دستور داده است. او خواسته تا سال ۲۰۲۷ برای تسلط بر تایوان آماده باشند. رزمایشهای فزاینده نظامی چین در اطراف تنگه تایوان راهبرد گامبهگام چین را نشان میدهد. پکن برای الحاق جزیره برنامهریزی کرده است.
آمریکا از تایوان حمایت تسلیحاتی میکند. واشنگتن برخلاف اکثر کشورها آن را بهعنوان کشور مستقل به رسمیت نمیشناسد. اما با تغییر قهری وضعیت موجود مخالف است. پکن نیز این حمایتها را بخشی از راهبرد مهار واشنگتن تفسیر میکند. چین معتقد است آمریکا از «ظهور مشروع چین» جلوگیری میکند.
محور سهگانه پکن–مسکو–پیونگیانگ
این موسسه تحقیقاتی در گزارش خود به نزدیکی بین پکن و مسکو پس از شروع جنگ اوکراین اشاره کرده است. کارشناسان نسبت به نزدیکی روزافزون چین، روسیه و کره شمالی هشدار دادند. آنها این وضعیت را چالشی پیچیدهتر و جدیتر برای امنیت شمال شرق آسیا عنوان کردند.
گزارش میافزاید که از ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۴ بیش از ۱۰۰ رزمایش مشترک برگزار شده است. یکچهارم این رزمایشها پس از حمله روسیه به اوکراین انجام شده است.
کارشناسان این موسسه تاکید کردند که همپیمانی احتمالی چین، روسیه و کره شمالی تهدیدی بزرگتر ایجاد خواهد کرد. این اتحاد خطر بیشتری نسبت به هر یک از این کشورها بهتنهایی برای آمریکا و ژاپن دارد. در صورت بروز هر مساله، توکیو با چالشی چندلایه در زمینه برنامهریزی دفاعی روبرو میشود.
برهمین اساس، ژاپن بهدنبال گسترش شبکههای دفاعی چندلایه فراتر از اتحاد با آمریکاست. توکیو هزینههای دفاعی خود را از یک درصد به دو درصد تولید ناخالص داخلی افزایش داده است. ژاپن در حال توسعه ظرفیتهای تهاجمی پیشگیرانه برای مقابله با تهدیدهای موشکی است.