سرویس خبری ایران من: تنش‌های اخیر میان اسرائیل و ایران بر سر برنامه هسته‌ای، با انتشار گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اوج خود رسیده است. این گزارش که برای نخستین بار در دو دهه گذشته، ایران را صراحتاً متهم به نقض تعهدات هسته‌ای می‌کند، موجب واکنش‌های شدید سیاسی و دیپلماتیک شده است.
ادعای اسرائیل درباره گزارش آژانس
اسرائیل مدعی شده است که گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد برنامه هسته‌ای ایران اهدافی غیرصلح‌آمیز دارد. دفتر نخست‌وزیر اسرائیل روز شنبه اعلام کرد: «ایران با قاطعیت در مسیر تکمیل برنامه تسلیحات هسته‌ای خود گام برمی‌دارد.» این ادعا به گزارش جدید آژانس اشاره دارد؛ گزارشی که برای نخستین بار در دو دهه گذشته، ایران را صراحتاً به نقض تعهداتش در زمینه منع اشاعه هسته‌ای متهم کرده است. به گفته دفتر نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو، گزارش آژانس «تصویری تکان‌دهنده» ارائه می‌دهد و باید به‌عنوان «هشداری جدی» تلقی شود.
در ادامه این بیانیه آمده است: «گزارش اخیر آژانس، ادعایی را که اسرائیل سال‌ها مطرح می‌کرده تأیید می‌کند؛ اینکه هدف برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز نیست.» این بیانیه تأکید کرده است که «سطح نگران‌کننده غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران، به‌وضوح نشان می‌دهد که چنین فعالیت‌هایی تنها در کشورهایی مشاهده می‌شود که به‌دنبال ساخت سلاح هسته‌ای هستند و هیچ کاربرد غیرنظامی برای آن وجود ندارد.» دفتر نخست‌وزیری همچنین افزود که یافته‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نشان‌دهنده ادامه نقض تعهدات ایران ذیل معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای است. ایران همچنین از همکاری با بازرسان این نهاد بین‌المللی خودداری می‌کند. در پایان، دفتر نخست‌وزیری اسرائیل از جامعه جهانی خواست: «اکنون زمان آن رسیده که برای متوقف کردن ایران وارد عمل شود.»
جزئیات گزارش محرمانه آژانس
این گزارش محرمانه، که خبرگزاری رویترز به آن دست یافته، در پاسخ به درخواست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تهیه شده که در نوامبر گذشته توسط ۳۵ کشور عضو ارائه شد. به نقل از منابع دیپلماتیک، رویترز گزارش داده است که ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان احتمالاً از این گزارش برای ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران در نشست ۹ ژوئن شورای حکام استفاده خواهند کرد؛ قطعنامه‌ای که ایران را به نقض تعهدات هسته‌ای متهم می‌کند. این اقدام می‌تواند فشار بیشتری بر تهران وارد کند و مسیر مذاکرات جاری میان ایران و آمریکا را پیچیده‌تر سازد.
گزارش رویترز همچنین حاکی است که آژانس در این گزارش «گسترده» اعلام کرده ایران در سه سایت مشکوک لویزان شیان، ورامین و تورقوزآباد فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده داشته است. این مکان‌ها مدت‌هاست که مورد ظن نهادهای بین‌المللی قرار دارند. با وجود اینکه برخی از یافته‌های آژانس به فعالیت‌هایی مربوط می‌شود که دهه‌ها پیش انجام شده‌اند، اما این گزارش به جزئیاتی درباره اقدامات اخیر ایران در حوزه مرتبط با تسلیحات هسته‌ای نیز پرداخته است. گزارش تأیید می‌کند که آثار اورانیوم در دو مورد از چهار سایتی که آژانس همچنان در حال بررسی آن‌هاست، شناسایی شده و در سه سایت نیز آزمایش‌هایی پنهانی انجام شده است. همچنین اعلام شده که مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده به شدت، مربوط به برنامه هسته‌ای اعلام‌نشده ایران، بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ در سایت تورقوزآباد نگهداری شده‌اند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نتیجه‌گیری گزارش خود آورده است: «این سه سایت، به همراه مکان‌های احتمالی دیگر، بخشی از برنامه ساختاریافته و اعلام‌نشده هسته‌ای ایران بوده‌اند که تا اوایل دهه ۲۰۰۰ ادامه داشته است و در برخی موارد از مواد هسته‌ای اعلام‌نشده نیز استفاده شده است.»
موضع آمریکا و مذاکرات دیپلماتیک
رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دونالد ترامپ، روز جمعه در گفتگو با خبرنگاران در دفتر بیضی کاخ سفید گفت: «ما این فرصت را داریم که با ایران به توافق برسیم. آن‌ها نمی‌خواهند نابود شوند؛ ترجیح می‌دهند توافق کنند و من فکر می‌کنم این توافق در آینده‌ای نه‌چندان دور حاصل خواهد شد.» او بار دیگر ابراز امیدواری کرد که برنامه هسته‌ای ایران به شکل مسالمت‌آمیز کنار گذاشته شود. ترامپ افزود: «اگر بتوانیم به توافقی برسیم که مانع از گسترش سلاح‌های هسته‌ای در سراسر خاورمیانه شود، این دستاوردی بسیار مثبت خواهد بود.» او ادامه داد: «ما می‌خواهیم ایران کشوری امن و موفق باشد. بگذارید ایران کشوری بزرگ باشد، اما این نکته روشن است: آن‌ها نباید سلاح هسته‌ای داشته باشند. این موضوع کاملاً ساده است.» در همین روز، پنجمین دور مذاکرات دیپلماتیک میان واشنگتن و تهران در شهر رم برگزار شد. هدایت این گفت‌وگوها برعهده استیو ویتکوف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، و عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران بود.
واکنش ایران به اتهامات
عراقچی روز شنبه اعلام کرد که محور اصلی مذاکرات، مقابله با «هژمونی» آمریکا بوده است؛ به گزارش خبرگزاری نیمه‌رسمی مهر. او تأکید کرد: «آن‌ها حق ندارند تنها به دلیل نگرانی‌های خود، ملت ایران را از حقوق مشروعش محروم کنند.» عراقچی در ادامه، ضمن رد ادعاهای مربوط به تمایل ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای، گفت که جمهوری اسلامی در زمینه غنی‌سازی اورانیوم، حتی کوچک‌ترین عقب‌نشینی نخواهد داشت؛ موضوعی که خبرگزاری مهر نیز به آن اشاره کرده است.
