سرویس خبری ایران من: کاظم غریب‌آبادی معاون امور حقوقی وزارت خارجه به گزارش آژانس انرژی اتمی پاسخ داد. وی اقدامات آژانس را سیاسی خواند. ایران همکاری کامل با آژانس دارد. گزارش آژانس فاقد مبنای علمی است.
انتقاد ایران از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
به گزارش ایران من، «کاظم غریب آبادی» معاون امور حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه، صبح امروز یکشنبه ۱۱ خرداد در واکنش به گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص ایران مطلبی منتشر کرد. این گزارش قرار است هفته آینده (دوشنبه ۱۹ خرداد) به نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه شود. رسانه‌ها بخش هایی از این گزارش محرمانه را دریافت کردند.
نقد قطعنامه نوامبر ۲۰۲۴ و اقدامات سیاسی
غریب‌آبادی پاسخ خود به رافائل گروسی را طبقه بندی کرد. وی نوشت: مدیرکل آژانس به قطعنامه نوامبر ۲۰۲۴ استناد کرده است. این همان قطعنامه‌ای است که سه کشور اروپایی و آمریکا آن را تصویب کردند. آنها بدون توجه به دستاوردهای سفر مدیرکل به ایران این اقدام سیاسی را انجام دادند. آنها در شورای حکام و بدون برخورداری از اجماع این کار را کردند. مدیرکل به بی‌توجهی کشورها به ماموریت خود هیچ اشاره‌ای نکرده است.
مدیرکل آژانس هیچ حقی ندارد که یک فعالیت مشروع را تحت عنوان فعالیت مورد نگرانی معرفی کند. آقای گروسی این اقدام کاملاً سیاسی را انجام داد. در سرتاسر گزارش، نکته ابهام آمیزی در رابطه با فعالیت‌های جاری هسته‌ای ایران وجود ندارد.
تحلیل ادعاهای مربوط به مکان‌های تاریخی
معاون امور حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه به این موضوع اشاره کرد که تمام این گزارش بر حضور معدود مواد هسته ای در بیش از دو دهه قبل متمرکز است. این ادعاها مربوط به ۴ مکان ادعایی است و مبتنی بر داده‌های جعلی توسط رژیم صهیونیستی است.
وی ادامه داد: در سرتاسر گزارش، نکته ابهام آمیزی در رابطه با فعالیت‌های جاری هسته‌ای ایران وجود ندارد. هیچ انحراف در فعالیت‌ها و مواد هسته ای مشاهده نشده است. در همین رابطه باید به چند نکته توجه کرد.
اول اینکه قطعنامه نوامبر ۲۰۱۵ تمامی ادعاها نسبت به گذشته برنامه هسته‌ای ایران را مختومه اعلام کرده است. این پس از انعقاد برجام انجام شد. از این‌رو، اقدام آژانس کاملاً با مفاد آن قطعنامه مغایرت دارد. این یک اقدام سیاسی برای احیای ادعاهای ثابت نشده و انحرافی است.
وی افزود: دوم اینکه خود آژانس در این گزارش اشاره می‌کند که دو مکان از چهار مکان مزبور دیگر موضوعات باقی مانده محسوب نمی‌شوند. لویزان – شیان و همچنین به اصطلاح مریوان در این دسته قرار دارند. برجسته کردن این دو موضوع و پرداختن به آنها صرفاً برای این است که موضوعات گذشته قدیمی اثبات نشده را مجدداً عرضه کنند. آنها این کار را در قالب یک پرونده حجیم برای سوء استفاده سیاسی جدید علیه ایران انجام می‌دهند.
معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: سوم اینکه درخصوص دو مکان دیگر یعنی ورامین و تورقوزآباد باید تاکید شود که ایران توضیحات لازم را ارائه کرده است. جمهوری اسلامی همراه مستندات این توضیحات را در جریان دو سفر اخیر معاون پادمان آژانس به تهران ارائه کرد. جمهوری اسلامی ایران هیچ فعالیت و مواد اظهار نشده ای نداشته و ندارد.
آنچه که مسلم است، در رابطه با این دو مکان توضیحات و اسناد مختلفی به آژانس ارائه شده است. ادعاها مربوط به بیش از دو دهه قبل می باشند. تمامی فعالیت ها و مواد هسته ای ایران تحت نظارت و راستی آزمایی آژانس قرار دارند. هیچ انحرافی نیز در آنها مشاهده نشده است. بزرگ نمایی دو موضوع ادعایی و ابراز نگرانی بیش از حد در مورد آنها، صرفا بهانه ای برای ایجاد نگرانی تصنعی است. این در شرایطی است که اسرائیل خارج از تمامی معاهدات خلع سلاح کشتار جمعی قرار دارد. این رژیم به این سلاح ها مسلح است و آژانس و کشورهای مدعی جسارت هیچ اقدامی ندارند.
بررسی تناقضات گزارش آژانس
غریب آبادی ادامه داد: سوم، آژانس در گزارش خود مدعی شده است “سه مکان بخشی از یک برنامه هسته‌ای ساختارمند اعلام نشده بوده‌اند”. آژانس ادعا کرده که ایران تا اوایل دهه ۲۰۰۰ این برنامه را انجام می‌داده است. آژانس گفته که در برخی از فعالیت‌ها از مواد هسته‌ای اعلام نشده استفاده شده است. اما در جایی دیگر از همین گزارش تصریح کرده است که “آژانس هیچ نشانه معتبری از وجود یک برنامه هسته‌ای ساختارمند اعلام نشدۀ جاری در ایران ندارد”. آژانس اظهارات بالاترین مقامات ایران مبنی بر ناسازگاری استفاده از سلاح‌های هسته‌ای با قوانین اسلامی را مورد توجه قرار می‌دهد. این اقرار آژانس حاکی از اینست که این سازمان تحت فشار سیاسی برخی کشورها قرار گرفته است. آژانس به ابزاری برای طرح مجدد موضوعات بسته شده گذشته برای اعمال فشار به ایران تبدیل شده است.
نقد گزارش درباره غنی‌سازی ۶۰ درصدی
نماینده پیشین ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزود: چهارم، نکته دیگر درخصوص پرداختن گزارش به موضوع غیرمرتبط با ماموریت محوله به آن می باشد. این موضوع همان غنی سازی ۶۰ درصدی است. در گزارش آمده است “اگرچه فعالیت‌های غنی‌سازی تحت پادمان به خودی خود ممنوع نیستند، اما ایران تنها کشور غیردارنده سلاح هسته‌ای در جهان است که اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد تولید و انباشت می‌کند”. گزارش ادعا می‌کند که این همچنان موجب نگرانی جدی است. آژانس گفته که با توجه به پیامدهای بالقوه گسترش سلاح‌های هسته‌ای، توجه بین‌المللی را به خود جلب کرده است.
در این خصوص باید تاکید شود مادامی که فعالیت‌های هسته‌ای کشورها تحت نظارت آژانس باشد، هیچ جای نگرانی وجود ندارد. هیچ محدودیتی نیز در خصوص سطح غنی‌سازی برابر اسناد آژانس وجود ندارد. تنها محدودیت، عدم انحراف آن به سمت مقاصد غیر صلح آمیز می‌باشد.
غریب آبادی ادامه داد: در این چارچوب، مدیرکل آژانس هیچ حقی ندارد که یک فعالیت مشروع را تحت عنوان فعالیت مورد نگرانی معرفی کند. آقای گروسی این اقدام کاملاً سیاسی و در راستای منافع برخی کشورهای خاص انجام می‌دهد. وی باید نسبت به آن پاسخگو باشد.
وی با اشاره به موضوع غیرمرتبط دیگری که آقای گروسی در گزارش خود به آن اشاره کرده است، ادامه داد: این موضوع درخصوص کد اصلاحی ۳.۱ می‌باشد. در این مورد باید اذعان شود که آمریکا از برجام خارج شد. سه کشور اروپایی تعهدات خود تحت این توافق را اجرا نکردند. جمهوری اسلامی ایران نیز در اجرای قانون راهبردی مجلس شورای اسلامی اجرای تعهدات هسته‌ای فراتر از پادمان خود را متوقف نمود. کد ۳.۱ که بر اظهار زودهنگام تاسیسات اتمی نظارت دارد، به عنوان یک تعهد پادمانی محسوب نمی شود. تکرار آن به عنوان یک تعهد توسط آژانس، به آن مشروعیت نمی‌بخشد.
انتقاد از نادیده گرفتن همکاری گسترده ایران
غریب آبادی خاطرنشان کرد: در گزارش همچنین ادعا شده است که “ایران طی چند سال گذشته لغو انتصاب بازرس‌های باتجربه را اِعمال کرده است”. آژانس ادعا کرده که این اقدام توانمندی آژانس را برای اجرای مؤثر و کارآمد پادمان تضعیف می‌کند. بایستی خاطرنشان شود که برابر گزارش آژانس درخصوص اجرای پادمان ها در سال ۲۰۲۴، تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴ تعداد ۲۷۴ بازرس در بخش های عملیاتی و دفتر راستی آزمایی ایران مشغول بودند. ۱۲۰ نفر از این بازرسان در دفتر راستی آزمایی ایران نیز فعالیت می کنند.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران پس از اقدام سیاسی سه کشور اروپایی در شورای حکام، انتصاب برخی از بازرسان با ملیت این کشورها را پس گرفت. این نباید به منزله تضعیف ظرفیت و توانایی آژانس در ایران تلقی شود. طبیعی است که ایران نمی‌تواند به بازرسان با تابعیت این کشورها اطمینان لازم داشته باشد. لغو انتصاب بازرسان منصوب شده، یک حق پادمانی برای ایران است. واقعاً جای تاسف دارد که آقای گروسی فعالیت ۱۲۰ بازرس از ملیت های مختلف برای ایران را نادیده می‌گیرد. وی صرفاً ظرفیت و توانمندی آژانس را به تعداد معدودی بازرس با تابعیت سه کشور اروپایی خلاصه می کند!
معاون حقوقی و بین الملل وزیر خارجه نوشت: هفتم، تمام موارد فوق در حالی است که در همین گزارش آمده است “ایران همچنان در زمینه مسائل مربوط به اجرای معمول پادمان با آژانس همکاری می‌کند”. گزارش می‌گوید که آژانس متناسب با چرخه سوخت هسته‌ای و فعالیت‌های ایران، تلاش گسترده‌ای برای راستی‌آزمایی در این کشور انجام می‌دهد. در گزارش اجرای پادمان ها در سال ۲۰۲۴ نیز آمده است که “دبیرخانه بر اساس ارزیابی انجام شده به این نتیجه رسیده است که مواد هسته ای اظهارشده در ۳۱ کشور، شامل ایران، در فعالیت های صلح آمیز باقی مانده اند”.
گزارش اجرای پادمان‌ها در سال ۲۰۲۴، همچنین نکات قابل توجه دیگری دارد. به عنوان مثال، در این گزارش آمده است که از میان ۳۲ کشور دارای موافقت نامه پادمان، بدون پروتکل الحاقی لازم الاجرا، ایران نیز در میان این گروه از کشورها قرار دارد. از ۱۰۰ تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان ۲۱ مورد آن در ایران قرار دارد. ۴۹۳ مورد از ۶۸۲ بازرسی از این گروه از کشورها فقط از ایران انجام شده است. ۱۴۴ راستی آزمایی اطلاعات طراحی از ۲۲۴ مورد صرفاً از ایران انجام شده است. ۱۲۶۰ نفر روز بازرسی از ۱۸۹۵ نفر روز بازرسی در این گروه صرفاً از ایران انجام شده است. در همین گزارش آمده است که ۲۲ میلیون و ۶۲۶ هزار یورو از ۳۸ میلیون و ۹۰۵ هزار یورو بودجه عادی آژانس در سال ۲۰۲۴ صرفاً در ایران هزینه شده است. همچنین، ۴ میلیون و سیصد هزار یورو از بودجه اضافی یا داوطلبانه آژانس که در مجموع ۲۸ میلیون یورو بوده است نیز در ایران هزینه شده است.
غریب آبادی در ادامه این سوال را طرح کرد که این حجم از فعالیت‌های آژانس در ایران، نشانه چیست؟ وی گفت: آیا جز همکاری سازنده و گسترده ایران با آژانس است!؟ آژانس هیچ انحرافی و هیچ مشکلی در مسائل پادمانی جاری در رابطه با فعالیت‌ها و مواد هسته‌ای ایران پیدا نکرده است. آژانس توجه خود را بر موضوعات بسته شده گذشته معطوف کرده است. این نشانه چیست؟ آیا جز یک اقدام سیاسی تحت فشار برخی کشورهای خاص می‌باشد!؟
وی با اشاره به اینکه ما در طول حیات آژانس، شاهد اقدامات سیاسی و سیاسی کاری‌های متعددی در این مجموعه بین‌المللی بوده‌ایم، گفت: کشورهای غربی و آمریکا و مقامات آژانس در برابر اسرائیل سکوت مرگبار دارند. این نمونه بارز این سیاسی کاری است. از سوی دیگر، ما در گذشته شاهد بودیم که در مورد دو کشور عضو آژانس و معاهده عدم اشاعه پرونده آنها مختومه گردید. این کشورها فعالیت‌های غنی‌سازی اظهار نشده داشته‌اند. شورای حکام بدون هیچ اقدامی این کار را کرد. حال، چرا آژانس و برخی کشورهای خاص به دنبال ایجاد پرونده ساختگی برای جمهوری اسلامی ایران هستند!؟ آنها این کار را با احیای ادعاهای اثبات نشده گذشته، و البته مختومه شده، انجام می‌دهند. قضاوت با افکار عمومی است.
معاون وزیر خارجه در پایان با تاکید بر اینکه ایران نه به دنبال سلاح هسته ای است و نه هیچ مواد و فعالیت اظهارنشده هسته ای دارد، گفت: ایران به تمامی تعهدات خود تاکنون پایبند بوده است. هزینه ای که ایران تاکنون داده است، برای حفظ عزت و سربلندی و پیشرفت و ایستادگی در برابر زورگویی ها بوده است. این هزینه برای تلاش برخی کشورهای خاص برای سلطه گری پرداخت شده است. چنانچه این کشورها بخواهند از سعه صدر ایران سواستفاده کنند و همچنان مسیر غلط قبلی خود را طی کنند، ایران ناگزیر خواهد بود تصمیمات مناسبی را اتخاذ کند. ایران این تصمیمات را متناسب با شرایط و تحولات و اقدامات طرف های دیگر به مرحله اجرا خواهد گذاشت. بار مسوولیت، تبعات و عواقب آن برعهده این کشورها خواهد بود.
