سرویس خبری ایران من: در حالی که جنگ روسیه علیه اوکراین وارد چهارمین سال خود میشود، تلاشهای دیپلماتیک برای پایان دادن به این درگیری مخرب وارد فاز تازهای شده است. دونالد ترامپ که با وعده توقف جنگ به ریاستجمهوری بازگشته، اکنون در آستانه مهمترین نشست دیپلماتیک دوره ریاستجمهوری خود قرار دارد.
هشدار ترامپ به پوتین
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، بار دیگر هشدار داد که در صورت کارشکنی ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، در روند صلح اوکراین، مسکو با «پیامدهای اقتصادی بسیار شدید» روبهرو خواهد شد. او این موضع را در گفتوگو با خبرنگاران، حین پرواز با هواپیمای اختصاصی «ایرفورس وان» به مقصد آلاسکا برای دیداری مهم با پوتین، تکرار کرد.
نشست تاریخی آلاسکا
نشست آلاسکا نخستین دیدار رسمی میان رهبران روسیه و آمریکا از سال ۲۰۲۱ بهشمار میرود و انتظار میرود محور اصلی آن، تلاش برای پایان دادن به جنگ روسیه علیه اوکراین باشد.
ترامپ از آغاز دوره ریاستجمهوری خود پیگیر توقف جنگ اوکراین بوده است. با وجود روابط پرتنش با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین — از جمله یک مشاجره لفظی در ماه فوریه در دفتر بیضی کاخ سفید — او رویکردی سختگیرانه در برابر روسیه در پیش گرفته است. با این حال، در مقاطعی نسبت به آمادگی زلنسکی و پوتین برای رسیدن به توافق آتشبس تردید ابراز کرده است.
واکنش پوتین و اهمیت دیدار
پوتین اوایل هفته جاری نسبت به روند مذاکرات ابراز خوشبینی کرد و در گفتوگویی که خبرگزاری رویترز آن را منتشر کرد، از ترامپ به دلیل «تلاشهای بسیار پرانرژی و صادقانه برای توقف درگیریها، پایان دادن به بحران و دستیابی به توافقهایی که به نفع همه طرفهای درگیر است» تمجید کرد. با این حال، هنوز مشخص نیست که او در دیدار رو در رو با ترامپ در آلاسکا چه واکنشی نشان خواهد داد.
اهمیت این نشست برای ترامپ نیز چشمگیر است، چرا که بخشی از میراث سیاسی او میتواند به موفقیتش در ایجاد صلح در منطقهای که بیش از سه سال گرفتار جنگ بوده، گره بخورد.
برخی از منتقدان و رقبای سیاسی ترامپ نیز به اهمیت این دیدار اذعان دارند. هیلاری کلینتون، رقیب انتخاباتی ترامپ در سال ۲۰۱۶، در گفتوگو با پادکست «Raging Moderates» گفت اگر ترامپ «معمار» توافقی باشد که به جنگ پایان دهد، او را برای دریافت جایزه صلح نوبل نامزد خواهد کرد.
موانع بر سر راه صلح
یکی از اصلیترین موانع بر سر راه صلح، بحث مبادله سرزمینهاست؛ طرحی که ترامپ از آن حمایت میکند اما زلنسکی قاطعانه مخالف آن است. منتقدان نگراناند چنین توافقی مناطق استراتژیک و غنی از منابع اوکراین را در اختیار روسیه قرار دهد.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، روز پنجشنبه در پاسخ به پرسشی درباره این طرح گفت مشخص شدن جزئیات هرگونه مبادله سرزمینی «به زمان نیاز دارد». او افزود: «تصور من این است که رئیسجمهور امیدوار است ابتدا آتشبسی موقت برقرار شود تا زمینه این گفتوگوها فراهم شود. این موضوعات بسیار فنی هستند و رسیدن به نتیجه در آنها زمانبر است.»
روبیو تأکید کرد: «ما خواهان برقراری صلح هستیم و تمام تلاش خود را برای تحقق آن به کار خواهیم گرفت، اما در نهایت این موضوع به توافق اوکراین و روسیه بستگی دارد.»
پوتین روز پنجشنبه همچنین اعلام کرد که روسیه ممکن است برای دستیابی به توافقی در زمینه کنترل تسلیحات هستهای با آمریکا آمادگی داشته باشد، هرچند هنوز روشن نیست این مسئله در دستور کار نشست روز جمعه قرار دارد یا خیر.
توافق موجود میان دو کشور، با عنوان «پیمان اقدامات برای کاهش و محدودسازی بیشتر تسلیحات تهاجمی راهبردی» یا «پیمان استارت نو» (New START)، در ماه فوریه به پایان خواهد رسید.
