سرویس خبری ایران من: در راستای توسعه برنامه‌های هسته‌ای صلح‌آمیز و تقویت زیرساخت‌های انرژی کشور، «محمد اسلامی»، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی، در اظهاراتی مهم به تشریح آخرین دستاوردها، چالش‌ها و همکاری‌های بین‌المللی ایران در این حوزه پرداخت. وی ضمن اعلام خبرهای خوشی در زمینه توسعه پرتودهی و همکاری‌های دوجانبه، به انتقادات صریحی از عملکرد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اشاره کرد.

افتتاح مرکز پرتودهی اردبیل و توسعه برنامه پرتودهی

«محمد اسلامی» معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی امروز چهارشنبه -۲۳ مهرماه- در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران از افتتاح مرکز پرتودهی در اردبیل خبر داد و گفت: در راستای اجرای برنامه توسعه پرتودهی، در روزهای آینده در استان اردبیل، مرکز پروتودهی جدیدی افتتاح خواهد شد. با این اقدام و سامانه ایجاد شده، یکی از مشکلات کشور در نگهداری محصولات کشاورزی برطرف می‌شود. این گام جدید گسترش مناطقه دوازده گانه پرتودهی است که از قبل وعده داده شده بود و روزهای آینده آن را افتتاح خواهیم کرد.

انتقاد از عدم انجام وظایف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به فعال شدن مکانیسم اسنپ‌بک، آیا بازرسان آژانس هنوز در کشور حضور دارند، گفت: ملاک ما برای کار با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قانون جدید مجلس است. در این قانون دو شرط تعیین شده و مرجع تشخیص، گزارش سازمان انرژی اتمی و تأیید شورای عالی امنیت ملی قلمداد شده است. تا این لحظه، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وظیفه قانونی خود را انجام نداده است.

اسلامی با بیان اینکه ما از آژانس خواسته‌ایم که به وظیفه قانونی خود عمل کند؛ گفت: باید حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران را محکوم می‌کرد که محکوم نکرده است و نیز در تضمین حفاظت از اطلاعات مربوط به صنعت هسته‌ای کشور هم هیچ اعلامیه ای صادر نکرده است که متعهد باشد اطلاعات صنایع هسته‌ای ایران حفظ شود. مادامی که این اقدامات انجام نشود، قانون مجلس قابلیت اجرا ندارد.

وی تصریح کرد: بنابراین، حضور بازرسان بر اساس برنامه‌های خود آژانس صورت نمی‌گیرد. تنها در دو مورد بازرسی که وزارت امور خارجه هماهنگ کرده و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی تصویب کرده بود، برای تأسیسات بوشهر و رآکتور تهران، بازرسان حضور یافته، بازرسی کرده و سپس کشور را ترک کرده‌اند.

جزئیات قراردادهای جدید ایران و روسیه در حوزه نیروگاهی

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره جزئیات قرارداد احداث نیروگاه میان ایران و روسیه هم گفت: از دهه ۸۰، قرارداد بین دولت‌های ایران و روسیه شامل ساخت هشت نیروگاه بزرگ‌مقیاس بوده است. چهار واحد از این نیروگاه‌ها با ظرفیت پنج هزار مگاوات برای بوشهر پیش‌بینی شده است. قرار بوده که مکان چهار واحد دوم را ایران متعاقباً اعلام کند. ما این چهار واحد دوم را طبق برنامه در شرق استان هرمزگان پیش‌بینی کرده‌ایم. تفاهم‌نامه ما در حقیقت تأکیدی مؤکد از سوی طرفین بود تا بتوانیم این پروژه را سریع‌تر وارد برنامه اجرایی کنیم. این تفاهم‌نامه، که به‌نوعی پیش‌قرارداد بود، امضا شد و پیگیری خواهد شد.

اسلامی افزود: بخش دوم قرارداد به نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس یا اس‌ام‌آرها (SMR ها) مربوط می‌شود که در قرارداد اصلی بین دولت‌ها لحاظ نشده است. مذاکراتی انجام دادیم تا این بخش به‌عنوان متممی به قرارداد اضافه شود. تفاهم اولیه آن در روسیه امضا شد و ان‌شاءالله در روزهای آینده، متن اصلی این قرارداد بین ایران و روسیه امضا خواهد شد. پروژه اجرایی آن نیز با شرکت مربوطه مذاکره شده و در آستانه امضای قرارداد هستیم. مکان این پروژه نیز تعیین شده است. ان‌شاءالله بتوانیم با اجرای پایلوت اولیه در شمال کشور، این نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس را متناسب با نیاز واحدهای بزرگ صنعتی و معدنی در سایر نقاط کشور گسترش دهیم.

در مجموع، اظهارات «محمد اسلامی» نشان‌دهنده گام‌های رو به جلوی ایران در توسعه صنعت هسته‌ای صلح‌آمیز، با تمرکز بر کاربردهای کشاورزی و تولید انرژی است. در کنار این پیشرفت‌ها، موضع قاطع جمهوری اسلامی در قبال عدم پایبندی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تعهداتش و تأکید بر قوانین داخلی، از دیگر محورهای اصلی سخنان وی بود. همکاری‌های استراتژیک با روسیه نیز افق‌های جدیدی را برای آینده انرژی هسته‌ای کشور ترسیم می‌کند.