در شرایطی که مسئله حاکمیت بر جزایر سهگانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک همچنان مورد مناقشه است، راهکارهای توسعه این جزایر اهمیت ویژهای پیدا کرده است. در این مصاحبه، حسین سلاحورزی، رئیس سازمان ملی کارآفرینی ایران، دیدگاههای خود را درباره چگونگی تقویت حاکمیت ملی و پاسخ به ادعاهای امارات از طریق توسعه اقتصادی و امنیتی این جزایر ارائه میدهد.
مصاحبه اختصاصی «ایران من» با حسین سلاحورزی، رئیس سازمان ملی کارآفرینی ایران
جناب آقای سلاحورزی، اخیرا شما از طریق مکاتبات با مقامات و رسانه ها مجموعه ای از پیشنهادات و راهکارها برای توسعه جزایر سه گانه را طرح کرده اید، چرا توسعه جزایر سهگانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک اینقدر مهم است؟
جزایر سهگانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک به دلیل موقعیت استراتژیکشان در خلیجفارس، جزو حیاتیترین بخشهای حاکمیت ایران هستند. این جزایر بهخودیخود ارزش اقتصادی و امنیتی بالایی دارند، اما از آنجا که برخی کشورها ادعاهای بیپایه و تکراری در خصوص مالکیت آنها مطرح میکنند، ایران باید راهبردی فراتر از پاسخهای دیپلماتیک معمول اتخاذ کند. توسعه اقتصادی، تقویت حضور نظامی و استفاده از ظرفیتهای دیپلماتیک میتواند نه تنها به تثبیت حاکمیت ایران بر این جزایر کمک کند، بلکه ادعاهای بیاساس امارات را نیز برای همیشه از صحنه جهانی حذف کند.
چه اقداماتی میتوان برای تبدیل این جزایر به مراکز اقتصادی انجام داد و این اقدام چگونه به حاکمیت ایران کمک میکند؟
یکی از بهترین راههای تقویت حاکمیت ملی، پیوند اقتصاد و امنیت است. پیشنهاد من ایجاد مناطق آزاد تجاری در این جزایر است که میتواند جاذبهای بزرگ برای سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی باشد. تسهیلات مالیاتی و حقوقی، و قوانین حمایتی از کسبوکارها، این مناطق را به قطبهای جدید تجارت تبدیل میکند. در نتیجه، ایران حضور خود را بهصورت عملی در این مناطق تثبیت میکند و اقتصاد محلی به رونق میرسد، که بهطور مستقیم به تقویت حاکمیت ملی کمک خواهد کرد.
آیا این مناطق فقط به عنوان قطبهای تجاری فعالیت خواهند کرد یا پتانسیلهای دیگری نیز دارند؟
قطعاً این جزایر تنها به عنوان مراکز تجاری فعالیت نخواهند کرد. این مناطق از پتانسیلهای بسیار بزرگی در گردشگری و انرژیهای تجدیدپذیر برخوردارند. ساخت هتلهای بینالمللی، مراکز تفریحی دریایی و بنادر گردشگری میتواند این جزایر را به مقاصد جذاب گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کند. همچنین، شرایط آبوهوایی این جزایر امکان سرمایهگذاری در انرژی خورشیدی و بادی را فراهم میکند، که نه تنها به تامین انرژی پایدار کمک میکند، بلکه منبع درآمدی جدید برای کشور خواهد بود.
با توجه به اینکه دولت با محدودیتهای مالی مواجه است، چگونه میتوان این برنامهها را اجرا کرد؟
با وجود محدودیتهای مالی، میتوان با جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی این برنامهها را عملی کرد. دولت باید تسهیلات مالیاتی و مشوقهای اقتصادی مناسبی برای سرمایهگذاران بخش خصوصی در نظر بگیرد. همچنین، پیشنهاد میکنم نهادی ویژه برای توسعه جزایر ایجاد شود که مشابه “دبیرخانه توسعه سواحل مکران” عمل کند. این نهاد میتواند به عنوان مرکز هماهنگی بین دولت و بخش خصوصی عمل کرده و پروژههای اقتصادی را بهصورت هدفمند مدیریت کند. نقش محوری بخش خصوصی در این فرآیند میتواند باعث تسریع در اجرای پروژهها و جذب سرمایههای کلان شود.
آیا توسعه اقتصادی به تنهایی برای تقویت حاکمیت ایران کافی است؟
یا اقدامات امنیتی نیز باید مدنظر قرار گیرد؟ پاسخ: قطعاً توسعه اقتصادی بهتنهایی کافی نیست. توسعه و امنیت به هم وابسته هستند و نمیتوان یکی را بدون دیگری در نظر گرفت. ایران باید همزمان با توسعه زیرساختهای اقتصادی، حضور نظامی و امنیتی خود را در این جزایر تقویت کند. ساخت پایگاههای نظامی، گسترش حضور دریایی و ایجاد تأسیسات امنیتی در این منطقه، ضمن افزایش امنیت، به ایران این امکان را میدهد که حاکمیت خود را بهصورت مداوم و مؤثر نشان دهد. این اقدامات به ایران کمک میکند مطابق با اصل “اشغال مؤثر” در حقوق بینالملل، حاکمیت خود را بهطور قاطع تضمین کند.
از منظر حقوق بینالملل، ایران چگونه میتواند ادعاهای بیاساس امارات را برای همیشه بیاثر کند؟
از نظر حقوق بینالملل، حاکمیت ایران بر این جزایر قطعی و تثبیتشده است. اما ایران باید از ظرفیتهای دیپلماتیک و حقوقی خود بهخوبی استفاده کند. تهیه گزارشهای دقیق و مستند از تاریخچه مالکیت این جزایر و ارائه آنها به نهادهای بینالمللی میتواند به قطع حمایتهای احتمالی از ادعاهای امارات کمک کند. دیپلماسی فعال ایران همراه با اقدامات عملی و مستند، مسیر ادعاهای تکراری و بیاساس امارات را برای همیشه مسدود خواهد کرد.
توسعه اقتصادی و حضور فعال ایران در این جزایر چه تاثیری بر فضای بینالمللی دارد؟
توسعه اقتصادی جزایر، پیامی واضح به جامعه جهانی ارسال میکند: این جزایر بخش جداییناپذیر خاک ایران هستند. وقتی ایران بتواند این مناطق را به قطبهای اقتصادی و تجاری فعال تبدیل کند، فضای بینالمللی برای حمایت از ادعاهای امارات تنگتر خواهد شد. هیچ کشوری نمیخواهد از ادعاهایی حمایت کند که در عمل پایه و اساسی ندارند. این استراتژی هوشمندانه ایران، حمایتهای بینالمللی از ادعاهای امارات را به حداقل میرساند و در نهایت، این ادعاها را بیاثر خواهد کرد.
توسعه جزایر سهگانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، یک استراتژی جامع و چندوجهی است که میتواند به تقویت حاکمیت ایران کمک کند. ایجاد مناطق آزاد تجاری، سرمایهگذاری در گردشگری و انرژیهای تجدیدپذیر، تقویت حضور نظامی و استفاده از دیپلماسی فعال، ابزارهایی هستند که ایران میتواند از آنها برای تثبیت حاکمیت خود بر این جزایر بهره ببرد. ایجاد نهادی ویژه برای مدیریت توسعه این جزایر با محوریت بخش خصوصی، بازوی اجرایی مؤثری برای این سیاستها خواهد بود. این اقدامات میتوانند ایران را نه تنها بهعنوان یک قدرت اقتصادی، بلکه بهعنوان یک بازیگر قدرتمند در امنیت منطقهای و جهانی معرفی کنند.
با این اقدامات، ایران میتواند بهطور مؤثر و پایدار ادعاهای امارات را از صحنه جهانی حذف کند و جزایر سهگانه را به نمادی از قدرت اقتصادی و امنیتی خود در منطقه تبدیل کند.