در روزهای اخیر، افشای اسناد محرمانه آمریکا درباره آمادگیهای نظامی اسرائیل برای حمله احتمالی به ایران، توجه جهانی را به خود جلب کرده است. این رویداد، پیچیدگیهای روابط بینالمللی و چالشهای امنیتی در خاورمیانه را برجسته میکند.
افشای اسناد محرمانه و واکنشهای بینالمللی
افشای دو سند فوق محرمانه اطلاعاتی آمریکا که تصاویر ماهوارهای اخیر از آمادگیهای نظامی اسرائیل برای حمله احتمالی به ایران را توصیف میکند، دریچهای به نگرانیهای شدید آمریکا درباره برنامههای اسرائیل گشوده است. این امر باعث شده مقامات آمریکایی تلاش کنند تا میزان خسارت این افشاگری نابجا را کاهش دهند.
این دو سند که در روزهای اخیر توسط آژانس اطلاعات جغرافیایی ملی آمریکا تهیه شده، از روز جمعه در اپلیکیشن تلگرام منتشر شده و در حسابهای عمدتاً طرفدار ایران مورد بحث قرار گرفته است. این آژانس مسئول تحلیل تصاویر و اطلاعات جمعآوری شده توسط ماهوارههای جاسوسی آمریکاست.
این اسناد که تفسیری از تصاویر ماهوارهای ارائه میدهند، چشم اندازی درباره حمله احتمالی اسرائیل به ایران در روزهای آینده فراهم میکنند. چنین حملهای در تلافی حمله ایران در اوایل این ماه پیشبینی شده بود که خود واکنشی به حمله اسرائیل بود.
جزئیات اسناد افشا شده و تحلیلهای کارشناسان
یکی از اسناد با عنوان «نیروی هوایی به آمادهسازی برای حمله به ایران ادامه میدهد» تمرینات اخیری را توصیف میکند که به نظر میرسد عناصری از چنین حملهای را تمرین میکنند. سند دوم جزئیات چگونگی تغییر مکان موشکها و سلاحهای اسرائیل را در صورت پاسخ ایران با حملات خود شرح میدهد.
مقامات درباره جدی بودن این نشت اطلاعات اختلاف نظر دارند. این اسناد تواناییهای جدید آمریکا را آشکار نمیکنند و تنها تصاویر ماهوارهای را توصیف میکنند، بدون نمایش آنها. برخی مقامات معتقدند اگر اسناد بیشتری فاش نشود، خسارت محدود خواهد بود – به جز آشکار شدن مجدد میزان جاسوسی آمریکا از یکی از نزدیکترین متحدانش. مقامات دیگر میگویند هر گونه افشای برنامههای جنگی یک متحد، مشکلی جدی است.
مقامات به طور خصوصی اصالت اسناد را تأیید کردهاند، اگرچه آژانس اطلاعات جغرافیایی ملی و دفتر مدیر اطلاعات ملی از اظهار نظر خودداری کردند.
واکنشهای سیاسی و دیپلماتیک به افشای اسناد
اطلاعات موجود در این گزارش ممکن است تنها بخشی از اطلاعاتی باشد که ایالات متحده جمعآوری کرده است. حملات سایبری یا خرابکاری در خاک ایران به راحتی از ماهوارههای جاسوسی آمریکا قابل مشاهده نیست. از رئیس جمهور بایدن روز جمعه در آلمان پرسیده شد که آیا میداند اسرائیل چه زمانی قصد حمله دارد و چه نوع اهدافی را انتخاب کرده است. او پاسخ داد: «بله و بله»، اما از صحبت بیشتر در این مورد خودداری کرد.
اما اظهارات او به نظر میرسید اشارهای به این داشت که او و نخست وزیر بنیامین نتانیاهو به نوعی تفاهم درباره نوع اهدافی که مورد حمله قرار خواهند گرفت، رسیدهاند. پیش از این، آقای بایدن از اسرائیل خواسته بود از حمله به تأسیسات هستهای و انرژی ایران خودداری کند. رئیس جمهور بارها نگرانی خود را ابراز کرده که اگر این اهداف که برای ایران مهم ایران هستند نابود شوند، این کشور به سرعت تنش را افزایش خواهد داد.
مقامات آمریکایی گفتند که نمیدانند اسناد از کجا گرفته شدهاند و هنوز در حال جستجو برای منبع اصلی نشت هستند. اما بر اساس افشاگریهای غیرمجاز قبلی، مقامات گفتند که احتمالاً یک کارمند دولتی رده پایین مسئول این کار بوده است.
این اسناد عکسهای ماهوارهای از یک رزمایش نظامی اسرائیل در ۱۵ اکتبر را در آمادگی برای حمله احتمالی تلافیجویانه به ایران توصیف میکنند. بخشی از هدف این تمرین، تمرین سوختگیری هوایی و عملیات جستجو و نجات بود. طبق گزارش اطلاعاتی، این تمرین شامل نیرویی با اندازه مشابه آنچه اسرائیل در حمله به یمن در ۲۹ سپتامبر استفاده کرده بود، میشد.
اسناد همچنین درباره آمادهسازی موشکهای بالستیک هوا به زمین دوربرد اسرائیل، موشکهای هوا به سطح، هواپیماهای سوخترسان هوایی و سایر هواپیماهای پشتیبانی بحث میکنند. اسناد همچنین میگویند اسرائیل با پهپادها در حال نظارت مخفیانه بر ایران است.
اما مقامات گفتند این اسناد ارزیابی جامعی از آنچه ایالات متحده درباره نیات اسرائیل میداند، نیست. این اسناد که تاریخ ۱۵ اکتبر را دارند، تنها نشاندهنده آن چیزی هستند که تحلیلگران با نگاه به تصاویر ماهوارهای در آن زمان میتوانستند تعیین کنند.
مقامات نظامی و اطلاعاتی از افشای حجم زیادی از مطالب طبقهبندی شده درباره موضوعات مختلف که اولین بار دو سال پیش در یک سرور دیسکورد ظاهر شد و در آوریل ۲۰۲۳ عمومی شد، آسیب دیدهاند. یک گارد ملی هوایی به نام جک تکسیرا به شش فقره نقض قانون جاسوسی برای انتشار این مطالب اعتراف کرد و در ازای آن به حدود ۱۶ سال زندان محکوم شد.
هنوز مشخص نیست که چه تعداد از منابع اطلاعاتی در نتیجه پستهای تکسیرا در دیسکورد قطع شدهاند، اما مقامات آمریکایی گفتند برخی از جمعآوریهای اطلاعاتی به شدت به خطر افتاده است.
افشای این اسناد محرمانه، پیچیدگیهای روابط بینالمللی و چالشهای امنیتی در منطقه خاورمیانه را برجسته میکند. این رویداد نه تنها بر روابط آمریکا و اسرائیل تأثیر میگذارد، بلکه میتواند پیامدهای گستردهای برای ثبات منطقه داشته باشد. در حالی که مقامات در تلاش برای ارزیابی خسارات و یافتن منبع نشت هستند.