سرویس خبری ایران من: در آستانه بازگشت احتمالی دونالد ترامپ به کاخ سفید، نگرانی‌های جدی درباره سیاست‌های او در قبال خاورمیانه و اروپا مطرح شده است. لئون پانه‌تا، از مقامات باتجربه سیاست خارجی آمریکا، در تحلیلی جامع به بررسی پیامدهای این تحول پرداخته است.

هشدار درباره سیاست‌های ترامپ در خاورمیانه

لئون پانه‌تا، رئیس پیشین سازمان سیا و وزیر دفاع سابق آمریکا پیش‌بینی کرد که دونالد ترامپ در مقام ریاست جمهوری، “چک سفید امضایی” را در خاورمیانه به بنیامین نتانیاهو خواهد داد که احتمالاً راه را برای یک جنگ تمام عیار بین اسرائیل و ایران باز می‌کند.

پانه‌تا درباره ترامپ که در انتخابات ریاست جمهوری این هفته پیروز شد و در ژانویه دوباره قدرت را به دست خواهد گرفت، گفت: “در رابطه با خاورمیانه، فکر می‌کنم او اساساً به نتانیاهو چک سفید امضا خواهد داد.”

پانه‌تا ادامه داد: “او به نتانیاهو خواهد گفت هر اقدامی که می‌خواهی انجام بده، هر کسی را که می‌خواهی هدف قرار بده، من کاملاً از تو حمایت می‌کنم. ترامپ پیش از انتخابات نیز چنین موضعی داشت.”

نخست‌وزیر اسرائیل که از زمان حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر سال گذشته، حملاتی را علیه ایران و دارایی‌هایش به عنوان بخشی از یک آتش‌سوزی فزاینده هدایت کرده است، گفته می‌شود در جریان کارزار انتخاباتی آمریکا با رئیس‌جمهور منتخب گفتگو کرده است. نتانیاهو روز چهارشنبه پس از تأیید پیروزی ترامپ بر کامالا هریس، به وی تبریک گفت.

پانه‌تا ادامه داد: “حال پرسش اصلی این است که آیا نتانیاهو تصمیم خواهد گرفت جنگ را گسترش دهد و به سمت درگیری با ایران برود، یا دست به اقداماتی بزند که نگرانی‌ها را درباره آینده خاورمیانه بیشتر کند. آیا این منطقه سرانجام به ثبات و آرامش خواهد رسید یا همچنان درگیر تنش و درگیری خواهد ماند؟”

چالش‌های پیش روی اوکراین

پانه‌تا در گفتگو با پادکست “یک تصمیم” که آن را با همراهی سِر ریچارد دیرلاو، رئیس پیشین سازمان اطلاعاتی MI6 بریتانیا، اجرا می‌کند، پیش‌بینی کرد که ترامپ احتمالاً از تداوم کنترل روسیه بر بخش‌هایی از خاک اوکراین که از دو سال پیش به اشغال این کشور درآمده، حمایت خواهد کرد.

اکثر ناظران معتقدند انتخاب ترامپ خبر بدی برای اوکراین است که دولت بایدن از آن با کمک‌های نظامی حمایت کرده است. بسیاری از تحلیلگران پیشنهاد می‌کنند که ترامپ نسبت به چهار سال اول ریاست جمهوری‌اش، کمتر توسط مشاوران محدود خواهد شد و آزاد خواهد بود تا هر کاری که می‌خواهد انجام دهد، در حالی که مجذوب ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه است که مدت‌هاست او را تحسین می‌کند.

با این وجود، پانه‌تا معتقد است که احتمالاً به ترامپ اجازه داده نخواهد شد تا هر طور که می‌خواهد عمل کند.

راهکارهای پیشنهادی برای حل بحران

پانه‌تا درباره روسیه-اوکراین گفت: “این نیاز به مذاکره دارد. و من آقای ترامپ را مسئول این کار نمی‌کردم چون، می‌دانید، او سه جلسه با [دیکتاتور کره شمالی] کیم جونگ-اون نشست و نتوانست معامله‌ای انجام دهد.”

“و بنابراین کاری که من می‌کردم… انتخاب کسی با تجربه، وزیر امور خارجه، وزیر دفاع بود و او را به کار می‌گماشتم تا واقعاً معامله‌ای منصفانه برای اوکراین تدوین کند و به روسیه هم اجازه دهد آن را امضا کند.”

“فکر می‌کنم این راه درست است. اما این زمان می‌برد. نیاز به مذاکرات زیادی دارد. نیاز به معاملات زیادی دارد. اما این یک مسئله است. فکر می‌کنم اگر من جای ترامپ بودم، روی چگونگی حل جنگ اوکراین تمرکز می‌کردم.”

دورنمای سیاست خارجی

پانه‌تا که اکنون ۸۵ ساله است، تجربه بسیار زیادی دارد و سابقه نمایندگی کنگره از کالیفرنیا (۱۹۷۷-۱۹۹۳)، رئیس بودجه کاخ سفید و رئیس دفتر بیل کلینتون (۱۹۹۳-۹۷)، و مدیر سیا (۲۰۰۹-۱۱) و وزیر دفاع (۲۰۱۱-۱۳) در دوران باراک اوباما را در کارنامه دارد.

پانه‌تا با در نظر گرفتن بازگشت ترامپ، تصویری چالش‌برانگیز از سیاست خارجی ترسیم کرد.

“همانطور که در گذشته اغلب اشاره کرده‌ام، ما در دنیایی بسیار خطرناک زندگی می‌کنیم. نقاط بحرانی متعددی وجود دارد… چه روسیه و اوکراین باشد، چه چین و تایوان، چه خاورمیانه، چه ایران، چه کره شمالی، و چه تروریسم.”

پانه‌تا همچنین کنایه‌ای به ترامپ زد: “ترامپ اساساً در طول کارزار انتخاباتی گفت: ‘نگران نباشید. من اساساً می‌توانم معامله کنم و در هر یک از این مشکلات، همه چیز خوب خواهد بود.’

“خب، بله، او می‌تواند با تسلیم شدن در برابر مستبدان و مخالفان و خودکامگان و اجازه دادن به آنها برای انجام کارهای خودشان این کار را انجام دهد. اما مطمئن نیستم حتی حزب خودش، جمهوری‌خواهان، حاضر باشند اجازه دهند او به سادگی به مستبدان اجازه دهد هر کار لعنتی که می‌خواهند انجام دهند.”

هشدارهای پانه‌تا نشان می‌دهد که بازگشت ترامپ به قدرت می‌تواند پیامدهای جدی برای صلح و ثبات جهانی داشته باشد. حمایت بی‌قید و شرط از اسرائیل و نزدیکی به روسیه، دو محور اصلی نگرانی‌ها هستند که می‌توانند به تشدید تنش‌ها در خاورمیانه و اروپا منجر شوند.