سرویس خبری ایران من: در چرخشی تعیینکننده در صحنه جنگ اوکراین و روسیه، دولت جو بایدن تصمیمی استراتژیک گرفته که میتواند معادلات نظامی را تغییر دهد. این تصمیم که در واکنش به حضور نیروهای کره شمالی در جنگ اتخاذ شده، به اوکراین اجازه میدهد از تسلیحات آمریکایی برای حمله به عمق خاک روسیه استفاده کند. اقدامی که هم میتواند توازن قوا را تغییر دهد و هم نگرانیهایی را درباره احتمال تشدید درگیریها به همراه داشته است.
تغییر سیاست آمریکا در قبال جنگ اوکراین
بر اساس گفته دو مقام آمریکایی و یک منبع آگاه از این تصمیم، دولت جو بایدن در تغییری چشمگیر در سیاست واشنگتن در منازعه اوکراین و روسیه، به کییف اجازه داده است تا از تسلیحات ساخت آمریکا برای حمله به اعماق خاک روسیه استفاده کند.
به گفته منابع آگاه، اوکراین قصد دارد در روزهای آینده اولین حملات دوربرد خود را انجام دهد. این منابع به دلیل ملاحظات امنیتی از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کردند.
این تصمیم دو ماه مانده به آغاز دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ در ۲۰ ژانویه گرفته شده است. این اقدام پس از آن صورت گرفت که ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین ماهها برای دریافت مجوز حمله به مواضع نظامی روسیه در عمق خاک این کشور با سلاحهای آمریکایی تلاش کرده بود.
حضور نیروهای کره شمالی و واکنش غرب
به گفته یک مقام آمریکایی و یک منبع مطلع، این تغییر سیاست عمدتاً در واکنش به استقرار نیروهای زمینی کره شمالی توسط روسیه برای تقویت نیروهای خود صورت گرفته که موجب نگرانی در واشنگتن و کییف شده است.
کاخ سفید و وزارت خارجه از اظهارنظر در این باره خودداری کردند. وزارت خارجه و دفتر ریاست جمهوری اوکراین نیز بلافاصله به درخواستها برای اظهارنظر پاسخی ندادند.
روسیه هشدار داده که اگر محدودیتهای استفاده از تسلیحات آمریکایی برای اوکراین برداشته شود، این اقدام را به منزله تشدید جدی تنشها خواهد دانست.
به گفته منابع آگاه، اولین حملات عمقی اوکراین احتمالاً با استفاده از موشکهای اتکمز که بردی تا ۱۹۰ مایل (۳۰۶ کیلومتر) دارند، انجام خواهد شد.
چالشهای پیش رو و واکنشهای بینالمللی
اگرچه برخی مقامات آمریکایی تردید دارند که اجازه حملات دوربرد بتواند مسیر کلی جنگ را تغییر دهد، اما این تصمیم میتواند در شرایطی که نیروهای روسی در حال پیشروی هستند به اوکراین کمک کند و احتمالاً موقعیت کییف را در صورت برگزاری مذاکرات آتشبس تقویت نماید.
مشخص نیست که آیا ترامپ پس از به دست گرفتن قدرت، تصمیم بایدن را لغو خواهد کرد یا خیر. ترامپ همواره از میزان کمکهای مالی و نظامی آمریکا به اوکراین انتقاد کرده و وعده داده است که بدون توضیح چگونگی آن، به سرعت به جنگ پایان دهد.
سخنگوی ترامپ بلافاصله به درخواست اظهارنظر پاسخی نداد. اما ریچارد گرنل، یکی از نزدیکترین مشاوران سیاست خارجی ترامپ، این تصمیم را مورد انتقاد قرار داد.
گرنل در واکنش به این خبر در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: “بایدن پیش از خداحافظی با کاخ سفید، آتش جنگ را شعلهورتر میکند.”
پیامدهای احتمالی این تصمیم
برخی جمهوریخواهان کنگره از بایدن خواسته بودند که محدودیتهای استفاده اوکراین از سلاحهای اهدایی آمریکا را کاهش دهد. از زمان پیروزی ترامپ در ۵ نوامبر، مقامات ارشد دولت بایدن بارها تاکید کردهاند که از زمان باقیمانده برای اطمینان از توانایی اوکراین در جنگ موثر در سال آینده یا مذاکره صلح با روسیه از “موضع قدرت” استفاده خواهند کرد.
آمریکا معتقد است که بیش از ۱۰ هزار سرباز کره شمالی به شرق روسیه اعزام شدهاند و اکثر آنها به منطقه کورسک منتقل شده و عملیات نظامی را آغاز کردهاند. روسیه با وجود دادن تلفات سنگین، سریعترین پیشروی خود را از سال ۲۰۲۲ تاکنون رقم زده است. در همین حال، اوکراین گزارش داده که نیروهایش در منطقه کورسک با بخشی از نظامیان اعزامی کره شمالی درگیر شدهاند.
نیروهای اوکراینی که با کمبود نیروی انسانی مواجه هستند، بخشی از مناطقی را که در حمله ماه اوت به کورسک تصرف کرده بودند و زلنسکی گفته بود میتواند به عنوان برگ برنده مذاکره استفاده شود، از دست دادهاند.
الکس پلیتساس، پژوهشگر ارشد غیرمقیم شورای آتلانتیک چنین گفت: “با برداشته شدن محدودیتهای عملیاتی، اوکراینیها میتوانند با دست باز وارد نبرد شوند و دیگر مجبور نیستند با دست و پای بسته مبارزه کنند.”
وی افزود: “با این حال، مانند همه چیزهای دیگر، معتقدم تاریخ خواهد گفت این تصمیم بسیار دیر اتخاذ شد. درست مثل اتکمز، هیمارس، خودروهای رزمی بردلی، تانکهای آبرامز و اف-۱۶. همه اینها خیلی زودتر مورد نیاز بودند.”
علیرغم درخواستهای زلنسکی، کاخ سفید از اجازه استفاده از سلاحهای آمریکایی برای حمله به اهداف عمقی در خاک روسیه خودداری میکرد زیرا نگران بود این اقدام موجب تشدید درگیری شود.
دیگر کشورهای متحد اوکراین نیز تسلیحاتی در اختیار این کشور قرار دادهاند، اما برای استفاده از این سلاحها در خاک روسیه محدودیتهای زمانی و عملیاتی تعیین کردهاند. نگرانی اصلی این است که چنین حملاتی ممکن است با واکنش تلافیجویانه روسیه روبرو شود و پای کشورهای عضو ناتو را به جنگ بکشاند یا حتی به یک رویارویی هستهای بینجامد.
رادوسلاو سیکورسکی، وزیر خارجه لهستان نیز این اقدام را واکنشی به دخالت کره شمالی دانست. سیکورسکی، وزیر امور خارجه لهستان در پیامی که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد، چنین نوشت: “بایدن به شیوهای که پوتین خوب میفهمد، به حضور نیروهای کره شمالی در جنگ و حملات گسترده موشکی روسیه واکنش نشان داد؛ او این کار را با برداشتن محدودیتهای اوکراین در استفاده از موشکهای غربی انجام داد.”