سرویس خبری ایران من: در شرایطی که کشور با چالشهای متعدد اقتصادی و اجتماعی روبروست، نشست معاون اول رئیسجمهور با جامعهشناسان و متخصصان علوم اجتماعی، نشان از عزم جدی دولت برای بهرهگیری از دیدگاههای نخبگان در حل مسائل کشور دارد. در این نشست که با محوریت بررسی راهکارهای عملی و تقویت سرمایه اجتماعی برگزار شد، مسائل مهمی همچون شکاف نسلی، جذب سرمایهگذاری و وفاق ملی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
دیدگاههای کلیدی درباره نقش نخبگان در توسعه کشور
به گزارش ایران من از نهاد ریاست جمهوری، دکتر «محمدرضا عارف» صبح امروز شنبه هشتم دیماه ۱۴۰۳ در نشست تخصصی با جمعی از برجستهترین جامعهشناسان، اساتید دانشگاه و اعضای هیات علمی و متخصصان علوم اجتماعی کشور، دیدگاههای مهمی را درباره نقش نخبگان در توسعه کشور مطرح کرد. وی با تأکید بر اهمیت رویکردهای عملیاتی تصریح کرد: “راهحلها و راهکارهای پیشنهادی از سوی نخبگان اجتماعی و اقتصادی نباید صرفاً جنبه آکادمیک و دانشگاهی داشته باشد، بلکه باید با رویکردی کاملاً عملیاتی و نگاهی میدانی به مسائل کشور ارائه شود.”
معاون اول رئیس جمهور در ادامه با نگاهی تحلیلی به گذشته و با اشاره به شرایط خاص کشور در اوایل دهه ۸۰ و تشدید شکاف نسلی، همچنین با اشاره مستقیم به ضعف عملکرد برخی از نخبگان سیاسی در حوادث مهم دهههای ۸۰ و ۹۰ شمسی خاطرنشان کرد: “در آن برهه حساس تاریخی، بسیاری از نخبگان میبایست به میدان میآمدند و مسئولیتهای سنگینتری را میپذیرفتند. متأسفانه ضعف عملکرد در ناکامیهای سیاسی آن دوران به طور جدی و عمیق مورد تحلیل و واکاوی قرار نگرفت و تنها به ارائه برخی توجیهات سطحی برای رفتارهای سیاسی بسنده شد.”
راهبردهای جامع دولت در حوزه سرمایه اجتماعی
معاون اول رئیسجمهور در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به نقش برجسته نخبگان در توسعه کشور بیان داشت: “برخی از نخبگان ما، علیرغم تمام مشکلات و چالشهای موجود، با عشق به وطن و احساس مسئولیت عمیق نسبت به سرنوشت کشور، همچنان در داخل مانده و به تلاش خود برای بهبود شرایط ادامه میدهند.” وی با تأکید بر اهمیت درسگیری از تجربیات گذشته افزود: “ضروری است که عملکردها و موضعگیریهای دهههای گذشته به صورت عمیق و موشکافانه تحلیل شود و نخبگان سیاسی نیز سهم خود را در برخی ناکامیها به صورت شفاف بپذیرند.”
عارف در ادامه با اشاره به تبعات منفی برخی تصمیمات نادرست در گذشته تصریح کرد: “متأسفانه اجرای نامناسب برخی مصوبات و تصمیمات، در مقاطعی به بحرانهای جدی در کشور منجر شده است. این شیوههای نادرست اجرایی نه تنها در حافظه تاریخی جامعه باقی میماند، بلکه موجب تعمیق شکاف نسلی میان دولت و نسلهای آینده میشود.”
چشمانداز اقتصادی و برنامههای توسعهای دولت
معاون اول رئیسجمهور در تشریح راهبردهای اقتصادی دولت، با اشاره به نیاز مبرم به جذب سرمایهگذاری خارجی اظهار داشت: “برای دستیابی به رشد اقتصادی هشت درصدی، ایجاد اشتغال پایدار، کاهش خط فقر و تکنرخی کردن تورم، به حداقل ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز داریم.” وی با تأکید بر اهمیت جذب سرمایههای ایرانیان خارج از کشور افزود: “با ایجاد بسترهای قانونی مناسب و تضمینهای لازم، میتوانیم از ظرفیت عظیم سرمایهگذاران ایرانی مقیم خارج بهرهمند شویم.”
در خصوص سیاستهای ارزی، عارف با اشاره به نگرانیهای موجود درباره نوسانات نرخ ارز تصریح کرد: “راهبرد اصلی دولت، حرکت تدریجی به سمت یکسانسازی نرخ ارز است. این فرآیند با هدف حذف رانتهای موجود و جلوگیری از فسادهای ناشی از چندنرخی بودن ارز، به صورت تدریجی و با شیب ملایم اجرا خواهد شد.”
ارزیابی وضعیت اعتماد عمومی و راهکارهای پیشنهادی
در بخش پایانی این نشست تخصصی، گزارش جامعی از وضعیت اعتماد عمومی در کشور ارائه شد که شامل تحلیل روند تغییرات اعتماد عمومی در پنج سال گذشته، بررسی میزان اعتماد مردم به سیاستمداران و پیشبینی روندهای آتی بود. در این راستا، اساتید و متخصصان حاضر در جلسه راهکارهای متعددی برای ارتقای سرمایه اجتماعی ارائه کردند که مهمترین آنها عبارتند از:
مدیریت هوشمندانه فضای رسانهای کشور
تسهیل شرایط بازگشت نخبگان و اساتید به دانشگاهها
بهرهگیری مؤثر از سرمایههای ملی و سیاسی اعتمادساز
گسترش و تقویت گفتمان وفاق ملی در سطوح مختلف جامعه
حمایت همهجانبه از سازمانهای مردمنهاد
ایجاد یک مرجعیت رسانهای قدرتمند برای مقابله با جنگ روانی رسانههای معاند
اجرای دقیق برنامههای عدالت آموزشی مطابق با سیاستهای اعلامی رئیسجمهور
عارف در جمعبندی این نشست تخصصی تأکید کرد: “موفقیت در اجرای این برنامهها مستلزم همکاری و همافزایی تمامی نهادها و بخشهای کشور است و دولت با تمام توان از پیشنهادات سازنده و راهکارهای عملیاتی نخبگان استقبال میکند.”
نتیجهگیری و جمعبندی نهایی نشست
در پایان این نشست مهم، که بیش از چهار ساعت به طول انجامید، معاون اول رئیسجمهور با جمعبندی نظرات و پیشنهادات مطرح شده، بر چند نکته کلیدی تأکید ویژه داشت:
۱. ضرورت تدوین نقشه راه عملیاتی برای ارتقای سرمایه اجتماعی با مشارکت فعال جامعه نخبگانی کشور
۲. اهمیت حفظ و تقویت مشارکت ۵۰ درصدی مردم در انتخابات ریاست جمهوری و برنامهریزی برای افزایش مشارکت در انتخابات آتی شوراهای شهر و روستا
۳. لزوم تبیین دقیق و شفاف دستاوردهای دولت برای مردم و ارائه گزارشهای منظم از پیشرفت برنامهها
در این راستا، دکتر عارف تصریح کرد: “تجربه نشان داده است که موفقیت در اجرای برنامههای توسعهای کشور، مستلزم همراهی و مشارکت فعال تمامی اقشار جامعه، بهویژه نخبگان و صاحبنظران است. ما در دولت با آغوش باز پذیرای نظرات سازنده و راهکارهای عملیاتی هستیم.”
آیندهنگری و برنامههای پیش رو
در بخش پایانی نشست، برنامههای آتی دولت در حوزههای مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفت که مهمترین محورهای آن عبارتند از:
۱. اجرای برنامه جامع یکسانسازی نرخ ارز با رویکرد تدریجی و کنترلشده
۲. تدوین و اجرای بستههای تشویقی برای جذب سرمایهگذاران ایرانی مقیم خارج
۳. برنامهریزی برای تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی با تمرکز بر جذب سرمایهگذاری خارجی
۴. اجرای برنامههای ویژه برای کاهش شکاف نسلی و تقویت ارتباط دولت با نسل جوان
۵. توسعه و تقویت نهادهای مردمی و سازمانهای غیردولتی
در خاتمه نشست، معاون اول رئیسجمهور از حاضران خواست تا نظرات تکمیلی و پیشنهادات خود را در قالب یک گزارش مکتوب به دفتر ایشان ارسال نمایند تا در برنامهریزیهای آتی دولت مورد استفاده قرار گیرد.