سرویس خبری ایران من: در شرایطی که روابط ایران و آمریکا وارد مرحله جدیدی شده است، تحلیل دقیق چشم‌انداز آینده این روابط اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم، در گفتگویی تفصیلی به بررسی احتمال مذاکره یا درگیری میان دو کشور پرداخته و با تحلیل رویکرد دولت ترامپ و شرایط داخلی ایران، دورنمای روابط دو کشور را ترسیم کرده است. این تحلیل، نگاهی واقع‌بینانه به پیچیدگی‌های موجود در روابط دو کشور و چالش‌های پیش رو دارد.
چشم‌انداز روابط ایران و آمریکا در دوره ترامپ
به گزارش ایرن من، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم گفت: در مناسبات ایران و آمریکا، هم جنگ و هم مذاکره بعید است؛ به این دلیل که از جانب ایران منافع آمریکا تهدید نمی‌شود؛ پس جنگی شکل نمی‌گیرد. از آن سمت مذاکره‌ای هم در کوتاه‌مدت به وجود نمی‌آید زیرا ترامپ تصور می‌کند در پی مذاکره با ایران منافع اقتصادی‌ای نصیب آمریکا نمی‌شود.
سرانجام مراسم تحلیق دونالد ترامپ برگزار شد و حالا او رسما رئیس‌جمهور آمریکاست. در این شرایط برخی از مقامات دولت ایران از رئیس‌جمهور تا وزیر خارجه و بسیاری از کارشناسان و فعالان سیاسی سخن از مذاکره مستقیم با آمریکا می‌زنند؛ از اصلاح‌طلب تا حتی اصولگرایان. با این اوصاف آیا می‌شود گفت که اجماعی بر سر مذاکره با آمریکا در ایران شکل گرفته است و آیا اصلا این موضوع در عالم واقع ممکن و میسر است؟
تحلیل رویکرد ترامپ در قبال ایران
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی و رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «من باور دارم موضوع مذاکره با آمریکا یک حرف و کلام نیست بلکه باید شرایط را به طور کامل بررسی کرد و بعد گفت که بین ایران و آمریکا چه اتفاقی می‌افتد. سخنرانی ترامپ نشان داد او ملی‌گراترین رئیس‌جمهور ادوار اخیر ریاست‌جمهوری آمریکاست و هیچ گامی را در سیاست خارجی بر نمی‌دارد مگر اینکه متضمن سودی برای آمریکا باشد. ترامپ باور دارد که اگر در بحران‌های منطقه‌ای برای دیگر بازیگران هزینه کند، از آمریکا سوءاستفاده شده است او چک سفیدامضاء به نتانیاهو هم نخواهد داد و در موضوعات بحران‌خیز مانند اتفاقات خاورمیانه منتظر می‌ماند تا بحران‌ها شرایط طبیعی خود را طی کنند و زمانی دخالت می‌کند که سودی نصیبش آمریکا شود. آمریکای دوره ترامپ نمی‌خواهد هزینه بحران‌های مختلف را بدهد و به خصوص نمی‌خواهد برای دیگر بازیگران بین‌المللی هزینه کند».
احتمال مذاکره یا درگیری نظامی
او ادامه داد: «مذاکره یا جنگ برای آمریکا به نسبت تهدید و یا سود این کشور تعریف می‌شود؛ یعنی اگر ایران منافع آمریکا را تهدید کند، ممکن است میان دو کشور جنگ شود اما صرفا زمانی که ایران منافع آمریکا را به طور مستقیم تهدید کند و حتی نتانیاهو نمی‌تواند با بالابردن چالش‌های میان اسرائیل و ایران ترامپ را وادار به ورود جنگ با ایران کند. مذاکره بین ایران و آمریکا هم زمانی شکل می‌گیرد که آمریکا تصور کند از مذاکره سودی نصیبش می‌شود. ترامپ برجام را برنتافت زیرا می‌گفت که در برجام، آمریکا هزینه کرد اما قراردادهای اقتصادی متعاقب برجام میان ایران با چین و اروپایی‌ها بسته شد و در آن سودی اقتصادی برای آمریکا نمی‌دید. حالا پرسش آن است پس شرایط به کدام سمت می‌رود؟ من باور دارم که در مناسبات ایران و آمریکا، هم جنگ و هم مذاکره بعید است؛ به این دلیل که از جانب ایران منافع آمریکا تهدید نمی‌شود؛ پس جنگی شکل نمی‌گیرد. از آن سمت مذاکره‌ای هم در کوتاه‌مدت به وجود نمی‌آید زیرا ترامپ تصور می‌کند در پی مذاکره با ایران منافع اقتصادی‌ای نصیب آمریکا نمی‌شود».
موضع‌گیری‌های داخلی و چشم‌انداز آینده
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «در ایران دولت پزشکیان و اطرافیانش مدام به آمریکا پیام مذاکره مخابره می‌کنند. چراغ سبز نشان‌دادن بدون دریافت هرنوع پاسخی کمکی به منافع ملی ما نمی‌کند و چه بسا نشانه ضعف سیاست خارجی ایران است. پزشکیان سعی می‌کند که در بدترین شرایط هم اوضاع به قبل از دوره بایدن برنگردد؛ یعنی او می‌خواهد از احیای فشار حداکثری جلوگیری کند و دولت او هیچ طرحی برای مذاکره ندارد. آمریکا هم می‌خواهد با متحدانش قدری بازی کند. ترامپ سعی می‌کند اروپایی‌ها را به سمت استفاده از مکانیزم ماشه سوق دهد. او مایل است روابط اروپایی‌ها با ایران دچار چالش شود تا ایران پای میز مذاکره‌ای بنشیند که در آن مذاکره منافع آمریکا تأمین شود و این آمریکا و نه اروپایی‌ها باشند که از ثمرات مذاکره احتمالی بهره‌مند شوند. تنها خط قرمزی که هم ترامپ در این دوره مطرح کرده دستیابی به بمب هسته‌ای است. او حتی اسمی از شروط دوازده‌گانه‌ای که در دوره اولش مطرح می‌کرد، نبرده است. ترامپ می‌خواهد آمریکا را از حوزه چالش دور کند».
فلاحت‌پیشه در پایان گفت: «من باور دارم جریانات خارج از دولت پزشکیان یا همان مخالفان دولت دو دسته‌اند؛ گروهی که افراطی‌اند و فقط به به جبران شکست انتخاباتی‌شان فکر می‌کنند و دنبال به ناکامی دولت‌اند زیرا معتقدند که خودشان باید دولت تشکیل می‌دادند اما یک گروه دیگر از مخالفان دولت هم هستند که موضوع را انتخاباتی نمی‌بینند و اگر رضایت خواهند داشت اگر در پی مذاکره با آمریکا گشایشی شکل بگیرد. به هر روی اگر دولت به این باور برسد که می‌توان از طریق مذاکره، تحریم‌ها را کاهش داد یا رفعشان کرد، طبیعی است از مذاکره استقبال خواهد کرد؛ هرچند که باز هم می‌گویم مذاکره با آمریکا در کوتاه‌مدت میسر نخواهد بود».
