سرویس خبری ایران من: ایران آمادگی خود را برای توافق هستهای با آمریکا اعلام کرده است. مقامات دو کشور قرار است در روزهای آینده گفتگوهای فنی را آغاز کنند. رئیسجمهور ایران بر مذاکره در چارچوب احترام متقابل تأکید میکند. دور جدید مذاکرات نوید پیشرفت در روابط دو کشور را میدهد.
اعلام آمادگی ایران برای توافق
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، تأکید کرده که تهران آمادگی رسیدن به توافقی هستهای با ایالات متحده را دارد. او خواستار توافقی بر پایه احترام متقابل و منافع برابر شده است.
مقامات اعلام کردهاند دور جدیدی از مذاکرات فنی در ۲۳ آوریل در عمان و با حضور کارشناسان برگزار خواهد شد. پس از آن نیز مقامات ارشد دو کشور نشستی را در دستور کار قرار دادهاند.
اهمیت مذاکرات جدید
با وجود بیاعتمادی عمیق میان تهران و واشنگتن و افزایش لفاظیهای نظامی، هر دو طرف پس از دو دور گفتوگوی غیرمستقیم، از پیشرفتهایی در روند مذاکرات خبر دادهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، در سخنانی گفته که خواهان «شکوفایی ایران» است. او این موضوع را مشروط به دست برداشتن جمهوری اسلامی از تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای کرده است.
تهران همواره این ادعا را رد کرده و تأکید داشته که برنامه هستهایاش صرفاً اهداف صلحآمیز دارد.
مواضع طرفین در مذاکرات
پزشکیان با اشاره به اصل برابری در مذاکرات گفت: «اگر آمریکا حاضر نباشد با ما در موقعیتی برابر گفتوگو کند، ما مسیر خودمان را ادامه خواهیم داد.»
به گفته او، هدف مذاکرات دستیابی به توافقی است که در آن، ایران در ازای لغو تحریمها، برخی محدودیتهای مشخص را در برنامه غنیسازی هستهای خود بپذیرد.
مقامات ایرانی بر این نکته پافشاری میکنند که نباید محدودیت دائمی برای غنیسازی اعمال شود. آنها خواستار تضمینهایی روشن و الزامآور هستند مبنی بر اینکه ایران هیچ برنامهای برای دستیابی به سلاح هستهای ندارد—مگر آنکه به آن حمله شود.
در این میان، اسرائیل که گمان میرود خود زرادخانه هستهای دارد، از آمریکا خواسته تا اطمینان حاصل کند که ایران به این سلاحها دست پیدا نخواهد کرد.
مقامهای اسرائیلی بارها تأکید کردهاند که در صورت نیاز، آمادگی دارند برای متوقف کردن برنامه هستهای ایران اقدام نظامی انجام دهند.
احتمال گفتوگوهای مستقیم
اگرچه ایران بر تداوم مذاکرات غیرمستقیم تأکید دارد، یک مقام آمریکایی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است که در نشست پیشین در رم، استیو ویتکوف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، و عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، گفتوگویی کوتاه و مستقیم داشتهاند.
دیدگاههای رسمی مقامات
مسعود پزشکیان در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم:
«ما آمادگی داریم با آمریکا وارد توافقی در چارچوبی مشخص و با حفظ منافع ملی شویم… اما اگر آنها حاضر به گفتوگو در جایگاه برابر نباشند، راه خودمان را میرویم.»
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در متن سخنرانی لغوشده خود برای کنفرانس کارنگی:
«هر توافقی باید بر پایه تأمین منافع اقتصادی ایران و ایجاد یک سیستم نظارت و راستیآزمایی قوی باشد تا صلحآمیز بودن برنامه هستهای ما را تضمین کند. چارچوب مذاکرات نیز باید مشخص باشد؛ این گفتوگوها تنها باید بر رفع تحریمها و موضوعات هستهای تمرکز کند. ایران در منطقهای به این اندازه پرتنش، هرگز امنیت ملی خود را پای میز مذاکره نمیبرد.»
استیو ویتکوف، فرستاده ویژه آمریکا در ۱۵ آوریل:
«توافق با ایران تنها در صورتی به نتیجه خواهد رسید که ترامپ آن را تأیید کند. این توافق باید چارچوبی برای صلح، ثبات و رفاه در خاورمیانه فراهم کند—یعنی ایران باید غنیسازی و برنامههای تسلیحاتی هستهای خود را بهطور کامل متوقف و برچیند. جهان به توافقی سخت، منصفانه و پایدار نیاز دارد، و رئیسجمهور ترامپ همین را از من خواسته است.»
چشمانداز توافق احتمالی
در صورت نهایی شدن توافق، این سند جایگزین توافق جامع هستهای سال ۲۰۱۵ (برجام) خواهد شد؛ توافقی که دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ بهطور یکجانبه از آن خارج شد و آن را برای حفاظت از منافع آمریکا ناکافی دانست.