سرویس خبری ایران من: صد روز نخست دور دوم ریاستجمهوری ترامپ، دورهای پرتلاطم در تاریخ آمریکا بوده است. از تغییرات بنیادی در کاخ سفید تا اقدامات جنجالی در سیاست داخلی و خارجی، ترامپ با قدرت تمام به دنبال تحقق وعدههای انتخاباتی خود است. مواردی چون اخراج گسترده مهاجران، اعمال تعرفههای سنگین، تغییر روابط با متحدان، و تلاش برای تسلط کامل بر نهادهای دولتی، نشاندهنده رویکرد بیپروای او در قدرتطلبی است. این گزارش، تصویری جامع از عملکرد ترامپ در صد روز اول ارائه میدهد.
حزب جمهوریخواه، اسیر ترامپ
پیام ترامپ به حزبش روشن بود: با من مخالفت نکنید.
حتی پس از شکست انتخاباتی سال ۲۰۲۰، متحدان وفادار او توانستند با حمایت ترامپ در انتخابات مقدماتی پیروز شوند و کنترل او بر حزب جمهوریخواه را تحکیم کنند.
امروز بخش قابل توجهی از حزب، به آرمانهای جنبش MAGA (دوباره آمریکا را عظیم کنیم) ایمان دارند و بقیه نیز همراهی با ترامپ را شرط بقا میدانند.
مایک جانسون، رئیس مجلس، میگوید: «آنها خوب میدانند که رئیسجمهور ترامپ قویترین نیروی سیاسی دوران معاصر است. همه میخواهند سوار این قطار باشند — نه جلوی آن.»
تلاش برای تسلط کامل بر دولت فدرال
اکنون ترامپ تلاش میکند همان مدلی را که در کنگره پیاده کرد، بر سراسر دولت فدرال تحمیل کند.
در این میان، DOGE ماسک وارد میدان شده است؛ نهادی که با شعار ریشهکن کردن اتلاف، فساد و سوءاستفاده، کنترل سازمانهای مستقل فدرال را به دست گرفته و کاهشهای فلجکنندهای را اعمال کرده است.
تا کنون، حدود ۷۵ هزار کارمند فدرال، پیشنهاد بازخرید اجباری ارائهشده توسط ماسک را پذیرفتهاند.
DOGE تقریباً سازمانهایی مانند USAID را از هم پاشیده و اکنون در تلاش است همین روند را بر نهادهایی مانند دفتر حمایت مالی مصرفکننده نیز تحمیل کند.
البته این روند همیشه بیدردسر نبوده است.
در یک مورد، زمانی که مأموران DOGE سعی کردند «مؤسسه صلح ایالات متحده» — نهادی غیرانتفاعی و وابسته به کنگره — را تصرف کنند، این مؤسسه در برابرشان مقاومت کرد. در نهایت، تیم DOGE با کمک FBI و پلیس واشنگتن دیسی بازگشت.
تسخیر دادهها و قدرت: روایت تازه ترامپ از حکمرانی
دفتر کارآیی دولت ماسک (DOGE) برای نخستین بار، دادههای سراسر دولت آمریکا را درباره افراد، از شمارههای تأمین اجتماعی گرفته تا وامهای دانشجویی و درآمد سالانه، در یک پایگاه اطلاعاتی واحد تجمیع کرده است.
این پروندههای عظیم سپس در راستای اهداف کاخ سفید مورد استفاده قرار گرفتهاند. در یکی از این اقدامات، اداره مالیات آمریکا (IRS) با وزارت امنیت داخلی توافق کرد تا دادههای مالیاتی شهروندان را در اختیار مأموران اخراج مهاجران قرار دهد.
سخنگوی DOGE به درخواستهای اظهارنظر پاسخی نداد. سوزی وایلز، رئیس کارکنان کاخ سفید، این پروژه را «تیزترین سلاح ترامپ در نبرد برای تصاحب قدرت دولتی» مینامد. او میگوید: «اگر این کار را نمیکردیم، با وجود همه نارضایتیها، در نهایت تنها ۰.۱۸ درصد از بوروکراسی فدرال را کاهش میدادیم.»
سرنوشت تلخ مدیر پست در عصر ترامپ
لوئیس دیجوی، از جمله مقاماتی بود که به سختی قدرت جدید ترامپ را تجربه کرد.
این مدیرعامل سابق یک شرکت لجستیکی و اهداکننده کلان به کمپین ترامپ، در سال ۲۰۲۰ به عنوان مدیر اداره پست ایالات متحده منصوب شد؛ مأموریتی برای بازسازی سازمانی که در آستانه ورشکستگی قرار داشت.
دیجوی میلیاردها دلار قرارداد را لغو کرد و برنامهای ۱۰ ساله برای متمرکزسازی شبکه توزیع پستی کشور تدوین کرد.
اما در مارس، او میان دو جبهه گرفتار شد: تیم ماسک که خواهان خصوصیسازی اداره پست بود و هوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی، که قصد داشت این نهاد را به وزارتخانه خود منتقل کند.
همزمان، مقامات گمرک و حفاظت مرزی از اداره پست خواسته بودند دادههایی برای پروژه ردیابی مهاجران ارائه کند.
در ۱۰ مارس، ماسک دو کارمند پیشین تسلا را برای جاسازی در اداره پست اعزام کرد، به ظاهر برای کاهش هزینهها.
وقتی دیجوی از دادن دسترسی به سرورهای حساس — شامل آدرسهای پستی تمام آمریکاییها — خودداری کرد، این افراد به ماسک شکایت بردند و ماسک هم موضوع را به ترامپ کشاند.به گفته منابع آگاه، سرجیو گور، مدیر منابع انسانی ترامپ، با دیجوی و هیئت مدیره USPS تماس گرفت و پیام تهدیدآمیزی رساند: ترامپ و ماسک میتوانند زندگی را برایش سخت کنند.
با تشدید فشارها و در حالی که دیجوی پیشتر تصمیم به بازنشستگی گرفته بود، سرانجام استعفا داد تا بحران را از دوش سازمان بردارد. دفتر گور به درخواستهای مکرر برای توضیح پاسخ نداد.
دادگاهها آخرین سنگر مقابله با ترامپ
با کنگره و دولت که حالا عمدتاً در کنترل ترامپ هستند، این دادگاهها هستند که باید محدودیتهای قدرت رئیسجمهور را تعیین کنند. بیش از ۱۰۰ پرونده قضایی تاکنون علیه اقدامات او به جریان افتاده است. اما اشتباهات اداری تیم ترامپ، به ویژه در پروژه اخراج مهاجران، به بحرانهایی در سطح قانون اساسی منجر شده است.
زندانهای بوکله؛ مقصد مهاجران اخراجی ترامپ
در ژوئیه ۲۰۲۴، نایب بوکله، رئیسجمهور السالوادور، نماینده مت گیتز از فلوریدا و گروهی از قانونگذاران آمریکایی را به دیداری رسمی دعوت کرد.
در جریان ضیافتی در اقامتگاه کنار دریاچهاش، بوکله پیشنهادی عجیب مطرح کرد: او حاضر بود مهاجرانی را که ترامپ قصد اخراجشان را داشت، در زندان berرایج CECOT — بزرگترین زندان آمریکای لاتین و بدنام به خاطر شرایط غیرانسانی — زندانی کند.
گیتز که در آن سفر حضور داشت، به یاد میآورد: «شرایط آنجا روح مقاومت را از ساکنانش گرفته بود. دیدن این سطح از یأس انسانی واقعاً دشوار بود.»
گیتز این پیشنهاد را به استفن میلر، معاون رئیس دفتر ترامپ، منتقل کرد. طبق گزارش منابع ارشد، میلر طرح را به ترامپ ارائه داد و رئیسجمهور نیز به مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، مأموریت داد که برای نهایی کردن توافق به السالوادور سفر کند.
در نهایت، این توافق در فوریه، بیسروصدا بسته شد. ترامپ درباره این تصمیم گفت: «یکی از دلایلی که این طرح را میپسندم این است که هزینهاش بسیار کمتر از سیستم زندان ماست — و فکر میکنم بازدارندگی قویتری هم ایجاد کند.»
بیاعتنایی آشکار به حکم دادگاه
چند روز پس از این توافق، ترامپ به قانون دشمنان بیگانه — قانونی نادر از قرن هجدهم که در زمانهای جنگی به کار میرفت — استناد کرد تا ۲۳۸ عضو مظنون باندهای ونزوئلایی را بدون طی مراحل قانونی یا فرصت دفاع، به زندان CECOT بفرستد.
قاضی جیمز بوزبرگ، قاضی فدرال ایالات متحده، به دولت ترامپ دستور داد این افراد را بازگرداند. اما دولت این حکم را نادیده گرفت. ترامپ سپس قاضی بوزبرگ را به باد حمله گرفت و خواستار استیضاح او شد. در پاسخ، جان رابرتس، رئیس دیوان عالی کشور، به شکلی بیسابقه ترامپ را علناً مورد انتقاد قرار داد.
ترامپ، بحرانهای حقوقی و گسترش قدرت اجرایی
تنش زمانی به اوج رسید که دولت اعتراف کرد «به اشتباه» کیلمار آبرگو گارسیا، کارآموز فلزکاری ساکن مریلند، را به عنوان بخشی از اخراجهای مهاجران به السالوادور فرستاده است.
ترامپ در این باره گفت: «وقتی برای اولین بار این خبر را شنیدم، خوشحال نشدم. ولی بعد فهمیدم او عضو باند MS-13 بوده است.»
وکلای آبرگو گارسیا این اتهام و سایر ادعاها را رد کردهاند. دیوان عالی به دولت دستور داده آزادی او از زندان CECOT را «تسهیل» کند، اما دولت تاکنون از بازگرداندنش خودداری کرده است.
وقتی از ترامپ پرسیده شد که آیا از نایب بوکله، رئیسجمهور السالوادور، خواسته آبرگو گارسیا را تحویل دهد، پاسخ داد: «نه. وکلایم چنین درخواستی از من نکردهاند. هیچکس نخواسته این سؤال را مطرح کنم، جز شما.»
ترامپ درباره اعتراضات سیاسی به امتناعش از بازگرداندن مردی که به اشتباه به زندانی خارجی فرستاده شده، گفت معتقد است این موضوع به نفع اوست: «فکر میکنم برای دموکراتها این مثل همان موضوع مردان در ورزش زنان باشد.»
دامنه اخراجها فراتر از مهاجران غیرقانونی
مدت زیادی نگذشت که هدف عملیات اخراج تنها مهاجران غیرقانونی نبود.
در ۲۵ مارس، رمیسا اوزتورک، دانشجوی دکترای دانشگاه تافتس، هنگام خروج از آپارتمانش برای شرکت در مراسم افطار، توسط شش مأمور لباسشخصی اداره مهاجرت (ICE) بازداشت و به بازداشتگاهی در مرکز لوئیزیانا منتقل شد.
یک قاضی مهاجرت، درخواست آزادی مشروط او را رد کرد، در حالی که دولت هنوز هیچ مدرکی دال بر حمایت او از حماس ارائه نکرده یا اتهامی علیه او مطرح نکرده است.
یکی از مقامات وزارت امنیت داخلی (DHS) به مقالهای که اوزتورک به همراه چهار دانشجوی دیگر در بهار گذشته نوشته بود — مقالهای انتقادی نسبت به عملیات نظامی اسرائیل در غزه — به عنوان مبنای دستگیری او اشاره کرده است.
ترامپ درباره این پرونده گفت: «اطلاع دقیقی ندارم، ولی مشکلی ندارم که از وزارت دادگستری بخواهم اسناد مرتبط را منتشر کند.»
استفاده سیاسی از قدرت قضایی
ترامپ همواره بدون ارائه مدرک، مدعی بوده که چهار کیفرخواست جناییاش ناشی از سوءاستفاده سیاسی از دستگاه قضایی است.
اکنون، به عنوان رئیسجمهور، آشکارا کنترل خود بر دادستانهای وزارت دادگستری و مأموران FBI را برای هدف قرار دادن مخالفان به کار گرفته است.
در ۹ آوریل، او یادداشتی صادر کرد که وزارت دادگستری را ملزم به تحقیق درباره کریستوفر کربس، مقام سابق امنیت سایبری در دوره اول ترامپ، میکرد — فردی که صحت انتخابات ۲۰۲۰ را تأیید کرده بود. همچنین دستور دیگری صادر شد که خواستار تحقیق درباره مایلز تیلور شد؛ مقام سابق وزارت امنیت داخلی که در سال ۲۰۱۸ با نوشتن مقالهای بینام در نیویورک تایمز، از ترامپ به شدت انتقاد کرده بود.
حذف نهادهای نظارتی و وفادارسازی سیستم قضایی
ترامپ به حذف تدریجی ابزارهای نظارتی داخلی نیز پرداخته است. در ژانویه، او با اخراج بازرسان کل ۱۷ سازمان فدرال، بخش بزرگی از سازوکار نظارتی پس از واترگیت را از بین برد. او دادستانهای باسابقه را کنار گذاشت و جای آنها را با وفاداران پر کرد.
برای پست دادستان ایالات متحده در نیوجرسی، ترامپ آلینا هابا، وکیل شخصی سابقش را منصوب کرد.
در واشنگتن، که بزرگترین دفتر دادستانی کشور محسوب میشود، او اد مارتین، برگزارکننده کمپین «توقف سرقت» انتخابات ۲۰۲۰ را به کار گماشت — فردی که پیش از آن هیچ سابقه دادستانی نداشت.
مارتین سپس وکلایی را که پروندههای مرتبط با شورش ۶ ژانویه را پیگیری میکردند، تنزل درجه داد.
تناقض میان ادعا و عمل در تبعیت از دادگاهها
ترامپ در مصاحبه با TIME گفت: «من همیشه از تصمیمات دادگاه تبعیت خواهم کرد.»
اما حتی حقوقدانان با دیدگاههای گسترده نسبت به اختیارات اجرایی، نسبت به عملکرد او ابراز نگرانی کردهاند. دولت ترامپ از هزینه کردن منابع مالی که توسط کنگره و دادگاهها به آنها اختصاص داده شده بود، خودداری کرده است. او همچنین با امضای فرمانهای اجرایی، روند حذف افرادی را که مشکوک به ارتباط با سازمانهای تروریستی خارجی بودند، تسریع کرده است.
موج فرمانهای اجرایی؛ بازتعریف قانون اساسی؟
جک گلداسمیت، استاد حقوق در دانشگاه هاروارد و مقام ارشد سابق دولت جورج دبلیو بوش، معتقد است که «سونامی فرمانهای اجرایی مشکوک» ترامپ بخشی از طرحی است برای «بازنگری در محدودیتهای قانون اساسی».
او هشدار داده که این اقدامات، آمریکا را در مسیر یک «تنش خطرناک قدرت میان قوه مجریه ترامپ و دستگاه قضایی فدرال» قرار داده است.
قلدری اقتصادی و گسترش سلطه ترامپ بر نهادها
«خب، به این نگاه کن.»
ترامپ این جمله را گفت در حالی که روی تلفن همراهش، در کابین هواپیمای شخصی، خبری را میخواند.
۱۴ دسامبر بود و رئیسجمهور منتخب، پس از تماشای بازی فوتبال ارتش و نیروی دریایی در آناپولیس مریلند، به خانه بازمیگشت؛ زمانی که متوجه شد شبکه ABC برای حل یک شکایت افترا علیه جورج استفانوپولوس، مجری سرشناس، پذیرفته است ۱۵ میلیون دلار به کتابخانه ریاستجمهوری ترامپ بپردازد.
مشاوران ترامپ با شنیدن این خبر غرق در شادی شدند.
این توافق بخشی از راهبردی گستردهتر بود: ترامپ باور داشت که اگر ABC تسلیم شود، دیگر شرکتهای رسانهای هم که از قرار گرفتن در فهرست سیاه او میترسند، به زودی راهش را دنبال خواهند کرد. این را سه منبع آگاه از تفکر او به TIME گفتهاند.