سرویس خبری ایران من: مناقشه بر سر کنترل کانال پاناما، یکی از مهمترین آبراههای تجاری جهان، با اظهارات اخیر رئیسجمهور جدید آمریکا وارد مرحله تازهای شده است. این کانال که نقش حیاتی در تجارت بینالملل دارد، سالانه میزبان هزاران کشتی تجاری است و درآمدی معادل ۳ میلیارد دلار تولید میکند. واکنشهای بینالمللی به ویژه از سوی روسیه نشاندهنده حساسیت بالای این موضوع در عرصه روابط بینالملل است.
واکنش روسیه به اظهارات درباره کانال پاناما
به گزارش ایران من، «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه به سخنان «دونالد ترامپ» رئیسجمهور منتخب آمریکا درباره آینده کانال پاناما واکنش نشان داد.
خبرگزاری دولتی روسیه در این رابطه به نقل از ریابکوف گزارش داد: «ما انتظار داریم در جریان گفتوگوهای مورد انتظار بین رهبری پاناما و دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، در مورد مسائل کنترل کانال پاناما، که قطعا در حیطه روابط دوجانبه آنها قرار میگیرد، طرفین به رژیم حقوقی بینالمللی فعلی این آبراه کلیدی احترام بگذارند.»
ریابکوف افزود، روسیه از این واقعیت پیروی میکند که رژیم حقوقی بینالمللی کانال پاناما به وضوح در معاهده ۱۹۷۷ بین ایالات متحده و پاناما تعریف شده است.
تاریخچه و وضعیت حقوقی کانال پاناما
این کانال توسط ایالات متحده در اوایل دهه ۱۹۰۰ و پس از تلاش نافرجام قبلی فرانسه ساخته شد و معاهدهای که توسط رئیسجمهور وقت «جیمی کارتر» در سال ۱۹۷۷ امضا شد، کانال را در سال ۱۹۹۹ به پاناما منتقل کرد و به هر کشوری اجازه استفاده از آن را داد. ایالات متحده در سال ۱۹۸۹ حمله نظامی به پاناما را آغاز کرد که با سرنگونی «مانوئل نوریگا» رئیسجمهور وقت این کشور، ۱۰۰۰ کشته بر جای گذاشت.
موضعگیری جدید آمریکا و اهمیت استراتژیک کانال
رئیسجمهور جدید ایالات متحده اعلام کرده است که کانال پاناما باید تحت کنترل آمریکا باشد. او قبلا هم به قیمت بالای تردد در این آبراه برای کشتیهای آمریکایی و حضور ادعایی نیروهای چینی در آنجا اشاره و اعتراض کرده بود.
ترامپ دوشنبه بعد از ادای سوگند هم گفت: «ما این کانال را به پاناما دادیم و آن را پس میگیریم.»
چنانچه کانال پاناما تحت کنترل ایالات متحده قرار گیرد، این کشور میتواند از مزایای متعددی بهرهمند شود. این فواید میتوانند در حوزههای اقتصادی، نظامی و ژئوپلیتیکی تأثیر قابلتوجهی داشته باشند.
درآمد سالانه کانال پاناما حدود ۳ میلیارد دلار است و کنترل بر هزینههای عبور میتواند به آمریکا اجازه دهد که قیمتهای عبور کشتیها را به نفع خود تنظیم کند و از شرکتهای خارجی درآمد بیشتری کسب کند.
همچنین کنترل کانال میتواند موقعیت استراتژیک آمریکا در آمریکای لاتین را تقویت کند و نفوذ چین و سایر رقبا در این منطقه را کاهش دهد.
چالشها و پیامدهای احتمالی
کانال پاناما در صورت کنترل توسط آمریکا، به این کشور امکان میدهد که به یک قدرت برتر در مدیریت تجارت جهانی، تقویت نفوذ ژئوپلیتیکی و افزایش درآمد اقتصادی تبدیل شود. با این حال، این تسلط میتواند موجب نارضایتی و بیثباتی در کشورهای منطقه شود و چالشهای دیپلماتیکی را به همراه داشته باشد. کشور پاناما بارها تاکید کرده است که کانال پاناما همچنان تحت کنترل خودش باقی خواهد ماند.