سرویس خبری ایران من: این بیانیه رسمی اتحادیه اروپا در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه شده است و به موضوع نگرانی‌های جدی درباره عدم همکاری ایران در زمینه پادمان هسته‌ای می‌پردازد. اتحادیه اروپا در این بیانیه، مواضع خود را نسبت به چالش‌های موجود در راستی‌آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای ایران و لزوم پایبندی این کشور به تعهدات بین‌المللی خود بیان کرده است.
بیانیه اتحادیه اروپا در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درخصوص موافقتنامه پادمان ان‌پی‌تی با جمهوری اسلامی ایران، ارائه شده در ۵ مارس ۲۰۲۵
جناب رئیس، مایه افتخار بنده است که از سوی اتحادیه اروپا سخن می‌گویم. کشورهای آلبانی، بوسنی و هرزگوین، لیختن‌اشتاین، موناکو، مونته‌نگرو، مقدونیه شمالی، نروژ، جمهوری مولداوی، سن مارینو و اوکراین نیز با این بیانیه همراهی کرده‌اند. اتحادیه اروپا از مدیرکل بابت ارائه آخرین اطلاعات درباره موافقتنامه پادمان ان‌پی‌تی با ایران تشکر می‌کند و از تلاش‌های حرفه‌ای، مستقل و بی‌طرفانه مدیرکل و دبیرخانه در راستی‌آزمایی تعهدات پادمانی ایران قدردانی می‌نماید.
نگرانی‌های اساسی درباره برنامه هسته‌ای ایران
اتحادیه اروپا کماکان به‌شدت نگران است که آژانس به دلیل کارشکنی‌های طولانی‌مدت ایران در حل مسائل پادمانی باقیمانده، به بن‌بست رسیده است. این به آن معناست که آژانس نمی‌تواند اطمینان حاصل کند که برنامه هسته‌ای ایران صرفاً اهداف صلح‌آمیز دارد. جای تأسف فراوان است که علی‌رغم صدور پنج قطعنامه شورا و ارائه فرصت‌های متعدد طی بیش از پنج سال، ایران هنوز این مسائل را با ارائه توضیحات جامع و فنی قابل‌اعتماد شفاف‌سازی نکرده است. چنین اقدامی می‌توانست آژانس را قادر سازد تا درستی و کامل بودن اظهارات ایران را تأیید نماید. با توجه به اظهارات مقامات ایرانی درباره توانمندی ایران در ساخت سلاح هسته‌ای، این وضعیت نگران‌کننده‌تر هم شده است.
شورا در قطعنامه نوامبر ۲۰۲۲ خود بر این نکته تأکید کرد که شفاف‌سازی فوری و ضروری تمامی مسائل پادمانی باقیمانده از سوی ایران الزامی است. این مسائل به فعالیت‌های هسته‌ای توضیح داده نشده در چندین مکان اعلام نشده مربوط می‌شود که در آنها مواد هسته‌ای اظهار نشده وجود داشته و احتمالاً هنوز هم در ایران، خارج از نظارت آژانس، موجود باشد. استمرار عدم همکاری ایران همچنان موجب نگرانی عمیق است. همانگونه که شورا در آخرین قطعنامه خود در نوامبر ۲۰۲۴ بار دیگر تصریح کرد، ایران موظف است برای انجام تعهدات قانونی خود، بی‌درنگ تمامی اطلاعات و دسترسی‌های لازم را فراهم آورد. این امر برای تأیید عدم انحراف مواد هسته‌ای توسط آژانس امری حیاتی است.
درخواست از ایران برای اجرای تعهدات بین‌المللی
ما از ایران می‌خواهیم اجرای موقت پروتکل الحاقی را از سر بگیرد و آن را به مرحله اجرا درآورد تا آژانس بتواند تضمین‌های معتبری درباره نبود فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده ارائه کند. تأکید می‌کنیم که تصمیم یکجانبه ایران برای توقف اجرای کد اصلاحی ۳.۱، نقض آشکار تعهدات قانونی آن کشور طبق موافقتنامه پادمان و ترتیبات فرعی است. این اقدام به شکل چشمگیری توانایی آژانس را در ارائه تضمین درباره ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران مختل می‌سازد.
یافته‌های آژانس درباره مواد هسته‌ای حسابرسی نشده در موازنه مواد مربوط به فعالیت‌های اعلام نشده تولید فلز اورانیوم ایران در آزمایشگاه جابربن‌حیان (JHL) و عدم پیشرفت در حل این ناهمخوانی، مایه نگرانی ماست. ما از ایران می‌خواهیم به‌جای رد نتایج ارزیابی آژانس، بی‌درنگ این مسئله را روشن کند. ما بر اهمیت تخصص فنی و اختیار مستقل آژانس برای بررسی این موضوعات تأکید می‌ورزیم.
چالش‌های همکاری و بازرسی‌های آژانس
همصدا با ابراز تأسف عمیق مدیرکل، ما نیز متأسفیم که ایران، علی‌رغم پذیرش اولیه برای بررسی پیشنهاد، سرانجام از قبول چهار بازرس باتجربه اضافی که اخیراً از سوی آژانس معرفی شده بودند، خودداری کرده است. بسیار تأسف‌برانگیز است که ایران برخلاف درخواست شورا و مدیرکل، تصمیم پیشین خود مبنی بر لغو عضویت چندین بازرس کارآزموده آژانس را پس نگرفته است. این اقدام به‌طور مستقیم و جدی توانایی آژانس در انجام مؤثر فعالیت‌های راستی‌آزمایی در ایران، به ویژه در تأسیسات غنی‌سازی، را تضعیف می‌کند.
بسیار نگران‌کننده است که اجرای بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ از سوی ایران در دو سال گذشته فاقد هرگونه پیشرفت قابل ملاحظه بوده است. ما با فراخوان مدیرکل که از ایران خواسته بیانیه مشترک را از طریق تعامل جدی فوراً اجرا کند، هم‌آوا هستیم.
در پایان، از تلاش‌های مستمر آژانس برای حفظ زمینه تعامل سازنده با ایران و کوشش برای پیشرفت، به‌ویژه در مواجهه با عدم همکاری پیوسته ایران در راستای شفاف‌سازی تمامی مسائل پادمانی باقیمانده، قدردانی می‌کنیم و از آن قاطعانه پشتیبانی می‌نماییم. ما مشتاقانه منتظر انتشار هر چه سریع‌تر ارزیابی جامع و به‌روز مدیرکل هستیم تا شورا بتواند گام‌های بعدی در این زمینه را بررسی کند. اتحادیه اروپا از ایران می‌خواهد از این فرصت بهره گیرد و با همکاری سریع و اساسی با آژانس، به پایبندی کامل به تعهدات خود در قالب موافقتنامه جامع پادمان (CSA) دست یابد. برای اطمینان از راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای، همچنان ضروری و فوری است که ایران اقدامات مشخص شده در قطعنامه‌های تصویب شده شورا از سال ۲۰۲۰ را عملی سازد.
بر این اساس، اتحادیه اروپا چشم به راه گزارش‌های بیشتر از سوی مدیرکل است و خواستار انتشار عمومی این گزارش می‌باشد.
با تشکر، جناب رئیس.
