سرویس خبری ایران من: در شرایطی که تنشهای هستهای میان ایران و کشورهای غربی وارد مرحله جدیدی شده است، سخنگوی سازمان انرژی اتمی با انتشار یادداشتی تفصیلی، به تبیین موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. این یادداشت که در پی تصویب قطعنامه جدید شورای حکام علیه ایران منتشر شده، ضمن تشریح آخرین تحولات در روابط ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نشان میدهد که سیاست فشار و تحریم نه تنها به نتیجه نرسیده، بلکه موجب پیشرفت بیشتر برنامه هستهای ایران شده است.
قطعنامه جدید علیه ایران و واکنشهای بینالمللی
به گزارش ایران من، «بهروز کمالوندی» تاکید کرد: این حق ایران است که برنامه صلحآمیز هستهای خود را توسعه دهد و علیالاصول هیچ کشوری را بهخصوص هنگامی که سازکارهای بینالمللی مانند معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای را پذیرفته و با آژانس بینالمللی انرژی اتمی موافقتنامه جامع پادمان امضا کرده و همه فعالیتهای هستهای خود را برای ایجاد اطمینان نسبت به عدم انحراف تحتنظارت جامع آژانس قرار داده است، نمیتوان از حقوق خود محروم یا آن را محدود کرد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در یادداشتی در روزنامه ایران به تشریح تحولات هستهای در جریان سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران و نیز روند تصویب قطعنامه علیه ایران پرداخت و نوشت: «در ساعات پایانی روز یکم آذرماه اجلاس شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین قطعنامه ضد ایرانی را که بانیان آن آلمان، فرانسه، انگلیس و امریکا بودند، بدون اجماع و با رأی نسبتاً ضعیف به تصویب رساند. بانیان قطعنامه که در راستای سیاستهای فشار خود پیشنویس این قطعنامه را پیش از سفر مدیرکل آژانس به ایران تهیه کرده و در روز پایانی سفر آقای گروسی آن را رسانهای کرده بودند، برای جلبنظر کشورها و پیوستن کشورهای بیشتری به این قطعنامه کار سختی در پیش داشتند. به همین دلیل بخشهایی از پیشنویس قبلی را حذف یا کمرنگ کرده بودند. با این حال و باوجود فشارهای همهجانبه سیاسی با روشهای تهدید و تطمیع کشورهای عضو نتوانستند حتی آرای مثبت کاهشیافته قطعنامه قبلی خود را تکرار کنند؛ بهطوری که از ۳۵ کشور عضو شورای حکام ۱۹ کشور به این قطعنامه رأی مثبت دادند.
این در حالی است که کشورهای مهم یا نسبتاً مستقل در سمت ایران قرار گرفتند، علاوه بر چین، روسیه، بورکینافاسو و ونزوئلا که به این قطعنامه رأی منفی دادند، ۱۲ کشور دیگر شامل کشورهای مهمی چون برزیل، هند، آفریقای جنوبی، اندونزی، الجزایر، بنگلادش، پاکستان، تایلند، ارمنستان، غنا، مصر و کلمبیا باوجود همه فشارهای سنگین سیاسی کشورهای اروپایی و امریکا چه در وین و چه در پایتختهای آنها به قطعنامه رأی مثبت ندادند. این روند افزایشی فشار سه کشور اروپایی و امریکا در حالی دنبال میشود که این کشورها هیچگاه به تعهدات خود چه در برجام و چه تعهدات بینالمللی دیگر پایبند نبودهاند.
سفر مدیرکل آژانس به ایران و پیشنهادات مطرح شده
مدیرکل با هدف کنترل تنش و ایجاد فضای تفاهم و همکاری که بتواند به حل موضوعات باقیمانده پادمانی نیز منجر شود، در سفر خود پیشنهاد داده بود که ایران موقتاً ذخایر ۶۰ درصد خود را برای یک مدت کوتاه افزایش ندهد تا فضای تعاملی برای کار بیشتر از جمله زمینه برای حلوفصل موضوعات باقیمانده پادمانی ایجاد شود. اولا، این پیشنهاد بهصورت شفاهی بود، مشروط به اینکه این اقدام کوتاه مدت باشد و نه بیشتر از یکماه و ثانیاً زمینهساز حل مشکلات باقیمانده پادمانی باشد و توقفی در تولید و غنیسازی در هیچ سطحی از جمله ۶۰ درصد به وجود نیاید. ثالثاً اقدامات تعاملی آژانس و کشورهای اروپایی را به دنبال داشته باشد.
جمهوری اسلامی ایران با لحاظ این شروط بود که با پیشنهاد مدیرکل توافق کرد و مقرر شد در صورت ایجاد زمینه بعد از اجلاس شورای حکام اقدامات عملی از جانب ایران آغاز شود. همچنین ایران پیشنهاد کرد برای خاتمه دادن به موضوع بازرسان با وجود اینکه لغو انتصاب بازرسان قبلی براساس ماده ۹ موافقتنامه پادمان از حقوق مسلم حاکمیتی ایران بوده، چهار بازرس جدید البته غیر از بازرسان لغو انتصاب شده قبلی از طرف آژانس برای بررسی انتصاب به ایران معرفی شوند.
موضع ایران در قبال حقوق هستهای و همکاری با آژانس
در طول سفر مدیرکل و بازدید او از مجتمعهای غنیسازی شهید دکتر علیمحمدی و شهید مهندس احمدی روشن، ماشینهای پیشرفته از انواع مختلف به ایشان نشان داده و گفته شد که ظرفیت صنعتی هزاران ماشین نصب شده کشورمان در صورت اتخاذ رویکرد تقابلی از جانب سه کشور اروپایی بلافاصله با تزریق گاز فعال خواهند شد. برخلاف دفعات قبل اینبار مدیرکل در مراجعت از ایران کنفرانس خبری و مصاحبهای که معمولاً با مصاحبههای وی در تهران متفاوت است، برگزار نکرد. ضمن اینکه گزارش وی هرچند همچنان موضوعات ادعایی ناشی از القائات دشمنان ایران را تکرار میکرد، اما به مراتب بهتر از گزارشهای قبلی او بود و آقای آپارو معاون پادمانی وی نیز در جلسه توضیحات فنی، گزارش مثبتی در برابر اعضای شورا ارائه کرد.
چشمانداز آینده روابط ایران و آژانس
با این حال سه کشور اروپایی و آمریکا تلاشهای زیادی انجام دادند تا با افزایش کشورهایی که به قطعنامه رأی مثبت میدهند به نوعی قدرتنمایی کنند که خوشبختانه در این زمینه به دلایلی که گفته شد به نتیجه دلخواه نرسیدند. در حقیقت اگرچه گزارش مدیرکل و توضیحات جلسه فنی معاون وی نمیتوانست مبنای حقوقی و فنی لازم برای طرح قطعنامه را فراهم کند، اما آنها با زیرفشار گذاشتن تعدادی از کشورها، قطعنامه را به تصویب رساندند.
اما اتفاقی که روی زمین خواهد افتاد این است که تا ۴ یا ۶ ماه آینده با فعال شدن هزاران ماشین جدید سانتریفیوژ سرعت غنیسازی افزایش مییابد، زیرساختهای جدید ایجاد میشود و برخی اقدامات دیگر که در حوصله این نوشتار نیست. بدینترتیب طرفهای غربی که بهدنبال عقب راندن برنامه هستهای ایران بودهاند، با واقعیت دیگری یعنی برنامهای به مراتب گستردهتر و پیشرفتهتر هم به لحاظ کمّی و هم کیفی مواجه خواهند شد، امری که قطعاً موجب خوشحالی آنها نخواهد شد.
حرف پایانی اینکه این حق ایران است که برنامه صلحآمیز هستهای خود را توسعه دهد و علیالاصول هیچ کشوری را بهخصوص هنگامی که سازکارهای بینالمللی مانند معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای را پذیرفته و با آژانس بینالمللی انرژی اتمی موافقتنامه جامع پادمان امضا کرده و همه فعالیتهای هستهای خود را برای ایجاد اطمینان نسبت به عدم انحراف تحتنظارت جامع آژانس قرار داده است، نمیتوان از حقوق خود محروم یا آن را محدود کرد.
