سرویس خبری ایران من: در پی تحولات ژئوپلیتیک جهانی و تغییر در موازنه قدرت، همکاریهای نظامی میان روسیه و ایران وارد مرحله جدیدی شده است. این همکاریها که در قالب تبادل تسلیحات و انتقال فناوریهای پیشرفته نظامی نمود پیدا کرده، میتواند به تحولی بزرگ در صنعت هوایی ایران منجر شود. توافق اخیر برای تولید جنگندههای پیشرفته سوخو در ایران، نمونهای از این همکاریهای راهبردی است که میتواند معادلات نظامی منطقه را دستخوش تغییر کند.
معامله تسلیحاتی روسیه با ایران و کره شمالی
بر اساس شواهد موجود، روسیه در قبال دریافت تسلیحات جنگی از ایران و کره شمالی، جنگندههای سوخو-۳۵ را به عنوان یکی از شیوههای پرداخت به این کشورها تحویل داده است. گزارشها حاکی از آن است که روسیه در برابر دریافت پهپاد، مهمات و موشک – و در مورد کره شمالی نیروی انسانی – برای جنگ اوکراین، علاوه بر پرداخت نقدی و طلا، اقدام به انتقال فناوری، دانش فنی و تجهیزات نظامی پیشرفته کرده است. پیش از این نیز کیف پست به این موضوع پرداخته بود. به گفته بیشتر کارشناسان نظامی، قرارداد تحویل ۲۴ فروند جنگنده چندمنظوره سوخو-۳۵ (معروف به فلنکر E در ناتو) که از آوریل ۲۰۲۳ آغاز شد، یکی از همین معاملات بوده است. این جنگندهها که بخشی از یک قرارداد ۲ میلیارد دلاری با مصر بودند، پس از انصراف مصر به دلیل نگرانی از تحریمهای آمریکا، در زمان کوتاهی در دسترس قرار گرفتند. با توجه به گستردگی همکاریهای نظامی ایران، به نظر میرسد تحویل ۲۴ فروند هواپیمای جنگنده دیگر پاسخگوی سطح این همکاریها نیست.
انتقال فناوری و تولید جنگنده در ایران
خیال موذن، روزنامهنگار ایرانی، گزارش داده که روسیه علاوه بر اعطای مجوز ساخت جنگندههای سوخو-۳۰ (فلنکر C) و سوخو-۳۵ به ایران، در حال فراهم کردن مقدمات راهاندازی خط تولید این جنگندهها در ایران است. به گفته موذن، این اقدام نقطه عطفی در صنعت هوایی ایران به شمار میرود، به ویژه که تحویل جنگندههای سوخو-۳۵ در قرارداد فعلی، توان رزمی نیروی هوایی کشور را به شکل چشمگیری افزایش داده است. طبق برنامهریزیهای انجام شده، در گام نخست قطعات و زیرسامانههای پیشساخته برای مونتاژ در داخل کشور به ایران تحویل خواهد شد و پس از آن، خط تولید کامل این جنگندهها در ایران راهاندازی خواهد شد. کانال تلگرامی مزوزا که در اسرائیل فعالیت میکند، خبر داده که جزئیات نهایی مجوز ساخت ۷۲ فروند جنگنده سوخو-۳۵ و شماری نامشخص از جنگندههای سوخو-۳۰ در ایران، در نشست بریکس که اخیراً در شهر قازان روسیه برگزار شد، به امضای طرفین رسیده است. ساخت این جنگندههای پیشرفته، علاوه بر تقویت بنیه دفاعی کشور، موجب رونق اشتغال و شکوفایی صنعت هوایی ایران خواهد شد. این دستاورد همچنین وابستگی کشور به خرید تجهیزات نظامی از خارج را کاهش داده و تا حد زیادی اثرات تحریمهای بینالمللی را خنثی خواهد کرد. البته هنوز مشخص نیست که آیا ایران اجازه صادرات این جنگندهها به کشورهای دیگر را خواهد داشت یا خیر.
مشخصات فنی جنگندههای سوخو
جنگندههای سوخو-۳۰ و سوخو-۳۵ که از پیشرفتهترین هواپیماهای چندمنظوره جهان به شمار میروند، هر دو نسل تکاملیافته جنگنده سوخو-۲۷ (معروف به فلنکر در ناتو) هستند. این دو جنگنده با وجود شباهتهای فراوان، برای مأموریتهای متفاوتی طراحی شدهاند. سوخو-۳۰، یک جنگنده دوخلبانه دوربرد است که قابلیت انجام انواع عملیات رزمی از جمله رهگیری هوایی و نبرد در هر شرایط جوی را دارد.
سوخو-۳۵ که خود توسعهیافته سوخو-۳۰ است، از موتورهای قدرتمندتر، سیستمهای جنگ الکترونیک ارتقاء یافته و اویونیک پیشرفتهتر استفاده میکند که هواپیما را بسیار مانوردهیپذیر با قابلیت تشخیص، کسب و ردیابی برد بلند اهداف متعدد میسازد.
وبسایت میلیتری واچ در سال ۲۰۲۰ گزارش داد که سوخو در حال کار بر روی توسعه یک هواپیمای “سوپر فلنکر” واحد است که بهترین عناصر سوخو-۳۰ و سوخو-۳۵ را تا سال ۲۰۲۷ در یک مدل ترکیب خواهد کرد. اطلاعات منابع باز اندکی در مورد چگونگی یا پیشرفت این برنامه وجود داشته است.