سرویس خبری ایران من: مردم آلمان در روز یکشنبه ٢٣ فوریه ٢٠٢۵ برای انتخاب پارلمان جدید به پای صندوقهای رأی میروند. این انتخابات نه تنها آیندهی آلمان، بلکه پاسخ اروپا به چالشهای جهانی را رقم خواهد زد. در این متن به روند انتخابات، رقبا، و مسائل کلیدی پیش رو پرداختهایم.
روند انتخابات آلمان
مردم آلمان روز یکشنبه پای صندوقهای رأی میروند تا پارلمان تازهای برگزینند که قرار است چهار سال آیندهی این کشور را هدایت کند.
بزرگترین اقتصاد قارهی سبز، پرجمعیتترین سرزمین اتحادیهی اروپا با ۲۷ عضو است و از ستونهای اصلی ناتو به شمار میآید. آلمان همچنین پس از آمریکا، دومین پشتیبان بزرگ تسلیحاتی اوکراین پس از یورش همهجانبهی روسیه در سال ۲۰۲۲ بوده است. دولت بعدی آلمان نقشی سرنوشتساز در پاسخ اروپا به رویکرد تازه و جسورانهی دولت آمریکا خواهد داشت.
در اینجا نگاهی میاندازیم به آنچه روز یکشنبه و پس از آن در انتظار ماست.
روز رأیگیری چه پیش میآید؟
پایگاههای رأیگیری از ساعت ۸ صبح باز میشوند و تا ۶ غروب به کار خود پایان میدهند. آلمانیها میتوانند از راه پست هم رأی دهند، اما برگههایشان باید تا پیش از بسته شدن پایگاهها در روز انتخابات برسد تا به حساب آید.
نظرسنجیهای لحظهای درست پس از پایان رأیگیری پخش میشود و شمارش آرا بیدرنگ آغاز میگردد. نمای کلی نتیجه به زودی روشن خواهد شد و نتیجهی نهایی و رسمی تا بامداد دوشنبه اعلام میشود.
رقیبان چه کسانیاند؟
چهار تن برای رهبری آیندهی آلمان به میدان آمدهاند: اولاف شولتز، صدراعظم کنونی از حزب سوسیالدموکرات میانهرو؛ فریدریش مرتز، نامزد حزب اصلی محافظهکار اتحادیه دموکرات مسیحی؛ روبرت هابک، معاون کنونی صدراعظم از حزب سبزهای دوستدار طبیعت؛ و آلیس وایدل از حزب راست افراطی و ضد مهاجرت آلترناتیو برای آلمان (AfD).
پیشبینیها نشان میدهد که بلوک اتحادیهی مرتز با نزدیک به ۳۰ درصد پشتیبانی پیشتاز است و پس از آن AfD با حدود ۲۰ درصد جای دارد. سوسیالدموکراتهای شولتز و سبزهای هابک از آنها عقبترند.
مرتز بخت بیشتری برای جانشینی شولتز در مقام صدراعظم دارد، اما هنوز روشن نیست که پس از انتخابات چه پیوندهای حکومتی شکل خواهد گرفت. این که دولت به آسانی تشکیل شود، تا حدی به شمار احزابی بستگی دارد که به پارلمان نو راه مییابند. نظرسنجیها نشان میدهد سه حزب در مرز بهدستآوردن ۵ درصد آرا برای ورود به پارلمان هستند.
همهی احزاب اصلی گفتهاند که با AfD همپیمان نخواهند شد.
تشکیل دولت جدید
دستکم ۵۹.۲ میلیون نفر در کشوری با ۸۴ میلیون ساکن حق رأی دادن به بوندستاگ نو، یعنی مجلس پایین پارلمان، را دارند. این بوندستاگ ۶۳۰ نفره، صدراعظم بعدی آلمان را که همسنگ نخستوزیر است، برمیگزیند.
۲۹ حزب در برگههای رأی نامشان آمده، اما به احتمال بسیار، بین پنج تا هشت حزب رأی کافی برای نشستن بر کرسیهای پارلمان بهدست خواهند آورد. در بیشتر موارد، احزاب باید دستکم ۵ درصد آرا را ببرند تا سهمی از کرسیها داشته باشند.
پس از بسته شدن صندوقها چه میشود؟
سامانهی انتخاباتی آلمان بهندرت به یک حزب اکثریت کامل میبخشد و پیشبینیها نشان میدهد این بار هم هیچ حزبی به آن نزدیک نیست. آلمان پیشینهی دولت اقلیت در سطح کشوری ندارد، پس به احتمال بسیار، دو یا چند حزب دست به ائتلاف خواهند زد.
هیچ داوری رسمی برای روند پیدایش دولت نو نیست و زمانی مشخص هم برایش تعیین نشده. احزاب گفتوگوهای آزمایشی برگزار میکنند تا ببینند با چه کسانی بیشتر همسو هستند، سپس یک گروه از احزاب به گفتوگوهای رسمی ائتلاف گام میگذارند.
این گفتوگوها اغلب به سندی جامع برای برنامههای دولت نو میرسد که باید دستکم از سوی گردهماییهای احزاب درگیر تأیید شود. برخی احزاب شاید آن را به رأی همهی اعضای خود بگذارند.
پس از پایان این روند، بوندستاگ میتواند صدراعظم نو را برگزیند.
چالشها و اهمیت انتخابات
دولتی استوار در آلمان برای پاسخ اروپا به دولت تازهی آمریکا و آشوبها در اوکراین و جاهای دیگر بسیار مهم است. آلمان و فرانسه، همسایهاش، همیشه چون دو بال اتحادیهی اروپا بودهاند، اما این دو قدرت بزرگ در ماههای اخیر گرفتار ناپایداری سیاسی درونی شدهاند.
این انتخابات هفت ماه زودتر از آنچه برنامهریزی شده بود برگزار میشود، چرا که ائتلاف سهحزبی شولتز در نوامبر بر سر چگونگی جان بخشیدن به اقتصاد، که دو سال گذشته رو به کوچکی رفته، از هم پاشید. یکی از کارهای فوری دولت نو، یافتن راهی هماهنگ برای این چالش خواهد بود.
چالش دیگر، کاستن بیشتر از مهاجرت بیقاعده است که در کارزار انتخاباتی موضوعی کلیدی بوده.