سرویس خبری ایران من: در فضای سیاسی ایران، احزاب همواره با چالش‌های ساختاری و عملکردی مواجه بوده‌اند. این مقاله به بررسی دیدگاه‌های محسن هاشمی، از چهره‌های شاخص حزب کارگزاران، درباره وضعیت کنونی احزاب در ایران می‌پردازد. هاشمی با نگاهی تحلیلی، ضمن آسیب‌شناسی نظام حزبی در کشور، به مقایسه‌ای تطبیقی با سایر کشورها پرداخته و راهکارهایی برای بهبود جایگاه احزاب در ساختار سیاسی ایران ارائه می‌دهد.
چالش‌های اساسی احزاب در ایران
به گزارش ایران من، محسن هاشمی، چهره شاخص حزب کارگزاران، در گفت‌وگویی، در پاسخ به این سوال که «به نظر شما وضعیت احزاب در کشور چگونه است؟» اظهار داشت: متأسفانه، احزاب در حال حاضر با مشکلات زیادی مواجه‌اند. سیاست‌های کلی کشور به طور کلی در جهت حمایت از احزاب نیست. اگر احزاب توانسته‌اند خود را زنده نگه دارند، این امر بیشتر به دلیل علاقه آنها به حل مشکلات کشور است. در دنیا، سیاست‌ورزی بر اساس مردم‌سالاری و فعالیت احزاب بهترین روش برای مدیریت کشور محسوب می‌شود.
مقایسه فعالیت احزاب در ایران و سایر کشورها
بنابر روایت ایران ۲۴، وی در ادامه تاکید کرد: متأسفانه جمهوری اسلامی نسبت به احزاب کمتر لطف می‌کند و این موضوع به وضوح قابل مشاهده است. مثلاً در بسیاری از کشورها، احزاب براساس ساختارهای مشخص و سیاست‌های مشخصی فعالیت می‌کنند و با استفاده از این ساختارها و با جذب اعضا، می‌توانند برنامه‌های خود را به مردم ارائه دهند. مردم نیز با رأی‌گیری بر اساس لیست‌های احزاب، نمایندگان خود را انتخاب می‌کنند.
محسن هاشمی اظهار داشت: متأسفانه جمهوری اسلامی نسبت به احزاب کمتر لطف می‌کند و این موضوع به وضوح قابل مشاهده است. مثلاً در بسیاری از کشورها، احزاب براساس ساختارهای مشخص و سیاست‌های مشخصی فعالیت می‌کنند و با استفاده از این ساختارها و با جذب اعضا، می‌توانند برنامه‌های خود را به مردم ارائه دهند.
هاشمی در ادامه اظهار داشت: در ایران، مجلس به عوض این که بر اساس لیست احزاب به رسمیت شناخته شود، بیشتر از تعداد محدودی حمایت می‌کند و به تبیین لیست احزاب نمی‌پردازد. در بسیاری از کشورهای دیگر، احزاب به راحتی لیست‌های خود را به رأی می‌گذارند و می‌توانند از بسترهای دموکراتیک برخوردار شوند.
نقش احزاب در ارتقای کیفیت نمایندگان و مسئولیت‌پذیری
وی تاکید کرد: حزب‌ها در درون خود ساختارهایی دارند که می‌توانند با توجه به سیاست‌های شورای نگهبان و سیستم‌های امنیتی، از ورود افراد ناکارآمد جلوگیری کنند. در حال حاضر، برگزاری انتخابات بدون حضور احزاب، مسئولیت‌پذیری را تقلیل می‌دهد. در این شرایط، نمایندگانی به مجلس راه پیدا می‌کنند که ممکن است به حزب خاصی وابسته نباشند و این مسأله چالش‌های زیادی را به همراه دارد. اینگونه اشخاص در مجلس، تضادی با روش دموکراسی موجود در جهان دارد. در این زمینه، باید به این نکته توجه کرد که احزاب باید به‌طور جدی مورد توجه قرار گیرند. ما نیز به همین روش در حزب خود فعالیت می‌کنیم و سراسری در کشور دارای شوراهای مرکزی و شورای استانی هستیم.
هاشمی در ادامه بیان کرد: در واقع، اکثر کسانی که معرفی می‌کنیم، با رد صلاحیت مواجه می‌شوند و عملاً اجازه فعالیت مفید حزبی به ما داده نمی‌شود. اما ما همچنان با سیلی صورتمان را سرخ نگه داشته‌ایم تا امیدی هرچند کوچک باقی بماند. کشور ما نیاز به عقلانیت دارد و یکی از مسائلی که باید در آن وفاق ایجاد شود، استفاده از احزاب در فضای سیاسی کشور است.
او در ادامه اظهار داشت: اگر اکنون به مسئولیت‌های فراکسیون‌ها در مجلس نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که این وظایف به همین شیوه شکل می‌گیرند و احزابی که وقت و سرمایه خود را صرف کرده‌اند، در سیستم جمهوری اسلامی با بحران‌هایی روبه‌رو هستند که باید در بررسی مشکلات نیز این مسائل به دقت بررسی شوند.
راهکارهای پیشنهادی برای تقویت جایگاه احزاب
وی در پایان تاکید کرد: در این راستا، احزاب باید حق معرفی لیست‌ها و شناساندن اعضای خود در مجلس را داشته باشند. در حال حاضر، هیچ‌گونه اطلاع دقیقی از احزاب در مجلس وجود ندارد و این موجب می‌شود که احزاب به سمت شکل‌گیری جبهه‌هایی رفته و تنها در زمان انتخابات بتوانند فعالیت کنند، هرچند که این جبهه‌ها پس از انتخابات نیز باید تحت نظر وزارت کشور قرار بگیرند.
