سرویس خبری ایران من: رأیگیری اخیر کنست اسرائیل درباره الحاق بخشهایی از کرانه باختری اشغالی، واکنشهای تندی را در پی داشته است. این اقدام، که همزمان با سفر معاون رئیسجمهور آمریکا به منطقه صورت گرفت، نه تنها موجب سردرگمی و نارضایتی مقامات آمریکایی شد، بلکه نگرانیهای جدی را در مورد پیامدهای آن بر توافقات صلح و ثبات منطقه افزایش داده است. در ادامه به بررسی جزئیات این رأیگیری، مواضع آمریکا و بازیگران منطقهای، و چالشهای پیش روی دولت نتانیاهو میپردازیم.
واکنش آمریکا به رأیگیری کنست
«ونس»، معاون رئیسجمهور آمریکا، روز پنجشنبه، پیش از ترک اسرائیل، اعلام کرد که از رأیگیری کنست درباره الحاق کرانه باختری اشغالی، که در جریان سفر این هفته او به اسرائیل انجام شد، احساس «توهین» کرده است.
روز چهارشنبه، کنست اسرائیل در قرائت اولیه به دو لایحه متمرکز بر الحاق کرانه باختری رأی مثبت داد. یکی از این لوایح، که توسط یکی از اعضای ائتلاف حاکم ارائه شده بود، خواستار الحاق کامل کرانه باختری بود، در حالی که لایحه دیگر، که از سوی اپوزیسیون مطرح شده بود، الحاق یکی از بزرگترین شهرکهای کرانه باختری را مطالبه میکرد.
با وجود اینکه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اکثریت کرسیهای کنست را در اختیار دارد و میتوانست با حذف این موضوع از دستور کار یا دستور رأی مخالف به اعضای حزبش، مانع از این رأیگیری شود، اما او برای جلوگیری از رویارویی با شرکای ائتلافی ملیگرای افراطی خود، چنین اقدامی نکرد. نتانیاهو به اعضای حزب خود دستور داده بود که به این لوایح رأی ندهند، اما همین درخواست را از دیگر اعضای ائتلافش نداشت و برای توقف رأیگیری نیز تلاشی نکرد. در نهایت، هر دو لایحه با آرای برخی از اعضای ائتلاف، از جمله یک عضو از حزب نتانیاهو، و همچنین با حمایت بیش از دوازده عضو اپوزیسیون، از جمله یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون، به تصویب رسیدند.
ونس در گفتوگو با خبرنگاران در فرودگاه، پیش از ترک اسرائیل، در پاسخ به سؤالی درباره این رأیگیری، آن را «عجیب» توصیف کرد. او اظهار داشت که از این اقدام گیج شده است و به او گفتهاند که این رأیگیری صرفاً «نمادین» و بخشی از یک «نمایش سیاسی بدون اهمیت عملی» است. معاون رئیسجمهور آمریکا در ادامه تصریح کرد: «اگر این یک نمایش سیاسی بود، نمایش احمقانهای بود و من تا حدی از آن احساس توهین میکنم.» ونس در پایان تأکید کرد که سیاست دولت ترامپ این است که «کرانه باختری توسط اسرائیل الحاق نخواهد شد.»
موضع دولت ترامپ و نگرانیهای منطقهای
در همین حال، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، روز چهارشنبه و پیش از سفر خود به اسرائیل، اظهار داشت که دولت ترامپ الحاق کرانه باختری را «بالقوه تهدیدی برای توافق صلح» در غزه میداند. او افزود: «آنها یک دموکراسی هستند و رأیگیریهای خود را خواهند داشت و مردم مواضعی اتخاذ خواهند کرد، اما در حال حاضر این چیزی است که به ویژه ما فکر میکنیم ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد… ما نگران هر چیزی هستیم که ثبات آنچه را که روی آن کار کردهایم، به خطر بیندازد.»
پیشینه و تعهدات بینالمللی
پیشتر، دولت نتانیاهو در واکنش به به رسمیت شناخته شدن کشور فلسطینی توسط چندین کشور غربی در ماه سپتامبر، الحاق بخشهای وسیعی از کرانه باختری را مد نظر قرار داده بود. در آن زمان، امارات متحده عربی به دولت ترامپ اطلاع داده بود که الحاقهای اسرائیل به توافقات ابراهیم آسیب خواهد رساند.
تضمینهای ترامپ به رهبران عرب
ماه گذشته، ترامپ نشستی با رهبران و مقامات ارشد عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، مصر، اردن، ترکیه، اندونزی و پاکستان برگزار کرد و از آنها خواست تا از طرح او برای پایان دادن به جنگ در غزه حمایت کنند. رهبران عرب نیز چندین شرط برای حمایت از طرح ترامپ مطرح کردند که یکی از آنها، تعهد به عدم الحاق بخشهایی از کرانه باختری یا غزه توسط اسرائیل بود.
ترامپ به این رهبران اطمینان داد که مانع از چنین اقدامی خواهد شد. سه روز پس از این نشست، او در گفتوگو با خبرنگاران تصریح کرد که به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اجازه نخواهد داد بخشهایی از کرانه باختری اشغالی را الحاق کند.
در مجموع، رأیگیری کنست بر سر الحاق کرانه باختری، تنشها را در روابط میان آمریکا و اسرائیل افزایش داده و آینده توافقات صلح در منطقه را در هالهای از ابهام فرو برده است. با وجود مخالفت صریح دولت ترامپ و نگرانیهای متحدان منطقهای، فشار گروههای ملیگرای افراطی در اسرائیل همچنان یک چالش جدی برای نتانیاهو و ثبات منطقه باقی مانده است. این تحولات نشان میدهد که مسیر دستیابی به صلح پایدار در خاورمیانه همچنان پر از موانع و پیچیدگیهاست و نیازمند دیپلماسی فعال و تعهد همه طرفهاست.
